Μπορεί να το άκουσες πρόσφατα στα social ή στην τηλεόραση. Το λεγόμενο «Σύνδρομο της Φορτουνάτα» έχει γίνει viral και έχει προκαλέσει αμέτρητα σχόλια στο Instagram και το TikTok. Αν και δεν αποτελεί επιστημονικά αναγνωρισμένο όρο, περιγράφει τη γυναίκα που ερωτεύεται και συνάπτει σχέσεις με δεσμευμένους ή παντρεμένους άντρες.
Ο όρος προέρχεται από το διάσημο ισπανικό μυθιστόρημα “Fortunata y Jacinta” του Benito Pérez Galdós, όπου η Φορτουνάτα μπλέκει σε μια θυελλώδη σχέση με έναν παντρεμένο άντρα, με τραγικές συνέπειες. Σήμερα, ο όρος επιστρέφει ως pop culture αναφορά, για να περιγράψει μια κατάσταση που συνεχίζει να απασχολεί γυναίκες και κοινωνίες.
Γιατί συμβαίνει αυτό
Σύμφωνα με ειδικούς της ψυχολογίας και της κοινωνιολογίας, οι λόγοι που κάποιες γυναίκες έλκονται από δεσμευμένους άντρες ποικίλλουν:
• Αίσθηση πρόκλησης και αδρεναλίνης.
• Ασυνείδητη ανάγκη για επιβεβαίωση: Αν ένας άντρας «παραβλέπει» τη σύντροφό του για μια άλλη γυναίκα, εκείνη αισθάνεται ποθητή και ξεχωριστή.
• Φόβος δέσμευσης: Η σχέση με έναν δεσμευμένο άντρα έχει ημερομηνία λήξης και συχνά δεν απαιτεί απόλυτη δέσμευση.
• Ρομαντικοποίηση της απαγορευμένης αγάπης, όπως μας έχουν μάθει ιστορίες, σειρές και κινηματογράφος.
Το Instagram και το νέο κύμα «Φορτουνάτων»
Στην εποχή των social media, οι σχέσεις εκτίθενται περισσότερο από ποτέ. Influencers, μοντέλα και απλοί χρήστες αναρτούν προσωπικές ιστορίες, ερωτικές περιπέτειες και αινιγματικά quotes, δημιουργώντας ένα νέο κύμα «Φορτουνάτων». Το Instagram έχει γίνει πεδίο σύγκρουσης, αποκαλύψεων και έμμεσων μηνυμάτων που συχνά υπονοούν σχέσεις με δεσμευμένους.
Κοινωνικές συνέπειες και κριτική
Το «Σύνδρομο της Φορτουνάτα» συνοδεύεται συχνά από κοινωνική κατακραυγή. Η γυναίκα χαρακτηρίζεται ως «διαλύτρια οικογενειών» ή «τρίτο πρόσωπο», ενώ ο άντρας παραμένει πολλές φορές στο απυρόβλητο. Αυτό το φαινόμενο αποτυπώνει βαθιά πατριαρχικά πρότυπα και άνιση αντιμετώπιση των φύλων στις ερωτικές σχέσεις.
Παρότι το θέμα επανήλθε λόγω των social media, το φαινόμενο είναι διαχρονικό. Από την Αντιγόνη μέχρι τη Σκάρλετ Ο’Χάρα, οι γυναίκες που τόλμησαν να διεκδικήσουν τον «απαγορευμένο καρπό» έχουν υπάρξει, άλλοτε ρομαντικοποιημένες κι άλλοτε δαιμονοποιημένες.