Η Πρωτοχρονιά μιας άλλης εποχής : Στην Αθήνα του 1952 

Παρά το γεγονός ότι η Ορθόδοξη Ελλάδα έχει το Πάσχα ως κορυφαία θρησκευτική εορτή, ποτέ δεν υποτίμησε ούτε τα Χριστούγεννα, ούτε την πρώτη του έτους.


Λαός βαθύτατα γλεντζές, δίνουμε σε κάθε ευκαιρία το δικό μας, ξεχωριστό τόνο σε κάθε ευκαιρία. Κι αυτό δεν συμβαίνει τα τελευταία χρόνια αλλά ανέκαθεν. Για το λόγο αυτό, θα ταξιδέψουμε πολύ πίσω, για να δούμε πως υποδέχτηκε η Αθήνα αλλά και η υπόλοιπη χώρα, τον ερχομό του 1952!

Όπως και σήμερα, έτσι και τότε υπήρχε το Πρωτοχρονιάτικο Λαχείο, με τη διαφορά ότι ονομαζόταν «Λαχείο Συντακτών» και δεν το διαχειριζόταν κάποιος κρατικός ή ιδιωτικός οργανισμός, αλλά η ΕΣΗΕΑ, η Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών!

Η ελπίδα των ελλήνων, κάθε κοινωνικής τάξης, κλήρωνε την παραμονή του ερχομού του νέου έτους στις 4 το απόγευμα, στην αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός», στην Εδουάρδου Λω (Χρήστου Λαδά).

 Ο πρώτος λαχνός του Λαχείου Συντακτών (διαμέρισμα αξίας 3.500 χρυσών λιρών, στην πιο αριστοκρατική γειτονιά της πρωτεύουσας, στη συμβολή των οδών Ρηγίλλης και Λυκείου) πήγε στη νεαρή εσωτερική οικιακή βοηθό της οικογενείας του εμπορικού αντιπροσώπου Παναγόπουλου, Πηνελόπη Κατσουνάκη.


 Με το άγγελμα της χαρμόσυνης είδησης, η μεγάλη τυχερή άρχισε να μαζεύει τα λιγοστά υπάρχοντά της από την οικία των αφεντικών της (Ηλιουπόλεως 92) και τηλεγράφησε στον πατέρα της και στις δύο μικρότερες αδελφές της να εγκαταλείψουν την Κρήτη και να εγκατασταθούν στο κλεινόν άστυ. Σ’ ένα χώρο που βρίσκεται στο 2ο όροφο και –κατά το διαφημιστικό- διαθέτει «προχόλ, χολ, λίβιγκ –ρουμ, αίθουσαν υποδοχής, αίθουσα φαγητού, τρία υπνοδωμάτια, δύο πλήρη  λουτρά, μαγειρίον, οφφίς, διαμέρισμα υπηρεσίας, αποθήκην, βοηθητικούς χώρους μαρμάρινους, εξώστας κ. λ. π.».


Άλλες εποχές τότε, ανακοινώνονταν –όπως διαπιστώσατε- όλα τα ονόματα των τυχερών, διότι ήταν μικρότεροι οι κίνδυνοι για ληστείες, εκβιασμούς κι οποιεσδήποτε άλλες, τέτοιου τύπου ενέργειες. 

Οι αμέσως επόμενοι τυχεροί:

 -Ολόκληρος ο «τέταρτος εν εσοχή όροφος (ρετιρέ) της επί των οδών Θεμιστοκλέους και Γραβιάς πολυκατοικίας, αποτελούμενος από χολ, πέντε κύρια δωμάτια, λουτρόν, μαγειρίον, δωμάτιον υπηρεσίας και μεγάλην βεράνταν» πήγε  στον έμπορο της οδού Πιπίνου Γεώργιο Διαλινά

-Ο πρώτος όροφος της πολυκατοικίας στην οδό Ζακύνθου 5 στην Κυψέλη σε μια μαθήτρια: Στην Ιωάννα Πανουργιά του Περικλέους, κάτοικο Μεταξουργείου (Φαιάκων 6)!


  -Η μονοκατοικία της οδού Καυτατζόγλου, στον αριθμό 28, στον υπάλληλο ιχθυοπωλείου του Περιστερίου Κωνσταντίνο Ζαγκουδάκη.

 -Ο πρώτος όροφος της επί των οδών Παράσχου και Μουστοξύδη πολυκατοικίας, στον κομμωτή-μυροπώλη του Βόλου Χαράλαμπο Κωνσταντινίδη.

 Επίσης, έλαχαν διαμερίσματα, στην οδό Βατοπεδίου 6 στον αρτεργάτη των Ταμπουρίων Ευάγγελο Αλιμαντίδη, στη Δαμάρεως 8 (Παγκράτι) στη Μαρία Αλούπη του Αθανασίου που δήλωσε  επάγγελμα «σύζυγος ιδιωτικού υπαλλήλου» κ. ο. κ.

Η απόκτηση ιδιόκτητης κατοικίας ήταν τότε όνειρο ζωής για όλους τους Έλληνες, λαμβανομένου υπ’ όψιν ότι εκείνη την εποχή ήταν σε έξαρση το κύμα αστυφιλίας και οι κάτοικοι των επαρχιών που έρχονταν στην πρωτεύουσα δεν διέθεταν δικό τους σπίτι. Γι’ αυτό και το Πρωτοχρονιάτικο Λαχείο δεν μοίραζε στους πρώτους λαχνούς χρήματα αλλά το ζητούμενο (σπίτια)!

Με το ραδιοφωνικό άγγελμα της επιτυχίας τους στην κλήρωση, οι βιοπαλαιστές νικητές προφανώς, με την προτροπή συγγενών και φίλων, σε κάποιο «κοσμικό κέντρο» θα ξεχύθηκαν να το γιορτάσουν!            

Επιλογές είχαν πολλές:

  -Η εκκίνηση δινόταν  από το Κολωνάκι (Δημοκρίτου 4) κέντρο «Αθηναία», όπου τραγουδούσε η Ρένα Βλαχοπούλου. Δεν την είχαν κερδίσει ακόμα, τότε, το θεατρικό σανίδι και η μεγάλη οθόνη…

 -Κατηφορίζοντας προς Πλάκα, στου «Μοστρού» (Φλέσσα 4) υπήρχε «μεξικάνικη φιέστα» μ’ένα εξαιρετικό πρόγραμμα.  Ο αγαπημένος τραγουδιστής Τζίμης Μακούλης στις μεγάλες του επιτυχίες, το περίφημο χορευτικό παγκοσμίου φήμης Ντούο Τζον, την εξαιρετική τουρκάλα ντιζέζ Σεβάς Χανούμ με τον Φωτάκη στα πιο παθητικά ανατολίτικα τραγούδια και την ορχήστρα –θαύμα Τσιντηλάκη         – Ρουχωτά με την κουβανέζα Αφροδίτη: Μαργαρίτα Ντιάζ Γκοντζάλες. Καλλιτεχνική διεύθυνσις: Κώστας Κοφινιώτης». Ταμπλ ντ’οτ δρχ. 70.000 (τον Ιούνιο του 1954 κόπηκαν τρία μηδενικά από το –τότε- εθνικό μας νόμισμα)…

– Επαναπροσεγγίζοντας το ιστορικό κέντρο της πόλης, στην πλατεία Μητροπόλεως υπήρχε «Ο Μπότσης» ενώ Σταδίου χαμηλά (προς Ομόνοια) άκμαζε το εστιατόριο Αβέρωφ με «χορό, νούμερα και δώρα», την ορχήστρα Λαζαράτου και ταμπλ ντ’οτ ακριβότερο από του «Μοστρού» (80.000 δρχ)

Σε γειτονικές περιοχές ανέβαιναν οι ρυθμοί:

 -Αχαρνών 27 στου θρυλικού «Τζίμη του Χοντρού» σημειωνόταν «θρίαμβος με τον Βασίλη Τσιτσάνη και τη Μαρίκα Νίνου».

-Γ’ Σεπτεμβρίου 122 στον «Παπαγάλο» , με τη σχετική διαφήμιση ν’ αναγράφει: «Η διεθνούς φήμης ατραξιόν dr Enzo, Fakira Katia, η φημισμένη ορχήστρα Μυρογιάννη στο πρόγραμμα που παρουσιάζει ο δημοφιλής κομπέρ Βάσσος. Προς αποφυγήν παρεξηγήσεως τηλεφωνήσατε εγκαίρως για το τραπεζάκι σας»!

 -Πλατεία Αμερικής (Τροίας 32) στην Μπλε Αλεπού εμφανίζονταν: Ο «άνθρωπος που ξεγέλασε τον Σατανά» Comte D’Aquilar, o «καταπληκτικός μάγος»  Illusioniste, η «χαριτωμένη ελληνίδα ντιζέζ» Κούλα Ευστρατοπούλου και ορχήστρα του Μπάμπη Μπερκέτη.

Στα νότια,  στο Salon Greg στο Τουρκολίμανο (η μετονομασία σε Μικρολίμανο δεν είχε γίνει τότε) ο Τώνης Μαρούδας αποσπούσε τα χειροκροτήματα ερμηνεύοντας τις νέες –τότε-  επιτυχίες του: «Χίμαιρα» (σε μουσική δική του), «Το τραγούδι του τσιγγάνου» και το «Σήμερα το βράδυ» (του Ζοζέφ Κορινθίου) ενώ στα Βόρεια (Farida στο Χαλάνδρι) στο πρωτοχρονιάτικο ρεβεγιόν επέμεναν …κωμικά με τον Φίλιο Φιλιππίδη (Αγκόπ).

Άλλες εποχές τότε, υπήρχαν ακόμα και ποδοσφαιρικές αναμετρήσεις, τις ημέρες των εορτών!  Έτσι, τρία τέταρτα της ώρας πριν από την κλήρωση του Λαχείου Συντακτών (3.15 μ. μ. στο γήπεδο της λεωφόρου Αλεξάνδρας) ο Ολυμπιακός αντιμετώπιζε την ΑΕΚ στον τελικό αγώνα για το θεσμοθετημένο εκείνη την εποχή Κύπελλο Χριστουγέννων.

 Προ του διαιτητού Κοσκινά, οι δύο ομάδες παρατάχθηκαν με τις ακόλουθες συνθέσεις:

 ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ: Καραπατής, Ξανθόπουλος, Μουράτης, Μινάρδος, Τερκεσίδης, Κοτρίδης, Ρωσσίδης, Δαρίβας, Κανσός, Μπέμπης, Δρόσος.

ΑΕΚ: Δελαβίνιας, Δαράκος, Γούλιος, Παπαθεοδώρου, Μουρατίδης, Πούλης, Τζαβάρας, Σεραφείδης, Παπαγεωργίου, Κανάκης, Κουντούρης.

Ένα λεπτό πριν από τη λήξη του ημιχρόνου ο Ηλίας Ρωσσίδης άνοιξε το σκορ ενώ στο 81ο λεπτό ο Ανδρέας Μουράτης με εύστοχο χτύπημα πέναλτι διαμόρφωσε τον τελικό δείκτη και οι παίκτες με τον δαφνοστεφανωμένο έφηβο στο στήθος πρόσθεσαν ένα ακόμα τρόπαιο στην πλούσια συλλογή τους.

 Στις 10 το βράδυ της παραμονής μεταδόθηκε  από τον ραδιοφωνικό σταθμό των Αθηνών (τηλεόραση δεν υπήρχε τότε) το καθιερωμένο πρωτοχρονιάτικο μήνυμα του άνακτος.

Σε αυτό  βασιλεύς Παύλος αναφέρθηκε  και στην αμερικανική βοήθεια «η οποία είναι και αυτή μία έμπρακτος εκδήλωσις της συνεργασίας των ελευθέρων κρατών εις τον κοινόν αγώνα δια την ελευθερίαν και τας δημοκρατικάς αρχάς κι ας μη λησμονώμεν ότι αυτή πληρώνεται από τον σκληρώς εργαζόμενον Αμερικάνικον Λαόν».

 Για να πει στη συνέχεια: «Ατενίζω μετά σεβασμού το ηθικόν έπος του μεγάλου αυτού Λαού. Οι Αμερικανοί κατόρθωσαν να απαλλαγούν των όποιων εθνικιστικών εγωισμών και να αντιληφθούν ότι η μόνη πρακτικά πολιτική μεταξύ των ορατών περιέχεται εις τας αιωνίας αρχάς του Χριστιανικού Πολιτισμού. Δια πρώτην φοράν ένας μεγάλος Λαός εις την Ιστορίαν του κόσμου μεταφέρει τας αρχάς αυτάς εις την πράξιν και τας εφαρμόζει εις τας σχέσεις μεταξύ των εθνών».

Την ημέρα της Πρωτοχρονιάς στο «γεύμα της πρώτης του έτους», που παρέθεσαν ο Μεγάλος Αυλάρχης και η κυρία Δημητρίου Λεβίδη, ο Παύλος ήταν εκεί με τη Φρειδερίκη κι όπως έγραφε ο Τύπος της εποχής «η Βασίλισσα εξαιρετικής ωραιότητας έφερε τουαλέτα  από τούλι και μουσελίνα άσπρη κεντημένη με στρας και πλυμ ντ’οστρές ροζ που εσχημάτιζαν μικρά λουλούδια».

Επακολούθησε, σύμφωνα με τα ίδια δημοσιεύματα «δεξίωσις και χορός μέχρι των πρωϊνών ωρών με μεγάλο κέφι και εγκαρδιότητα. Ανοίγουν το χορό ο Βασιλεύς και η Βασίλισσα και ακολουθούν οι Διπλωμάται και αρκετοί από τους προσκεκλημένους χορεύσαντες τον πρώτο χορό με τας συζύγους των». Η Φρειδερίκη «δεινή και ακούραστη εχόρευε συνεχώς και εθαυμάζετο ιδιαιτέρως η χάρις της στους ελληνικούς χορούς»  ενώ η οικοδέσποινα «ωραία, έφερε με την χάρι και την κομψότητα που την διακρίνει, τούλινι ετουάρ τουαλέτα»!

                                                    Λ. Λ.

Γράψτε ένα σχόλιο

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *