Η κακή ποιότητα ή η ανεπαρκής διάρκεια ύπνου δεν είναι απλώς μια παροδική ενόχληση. Αντίθετα, συνιστά σοβαρό κίνδυνο για τη σωματική, ψυχική και κοινωνική υγεία, όπως προειδοποιούν οι ειδικοί με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου.
Τις τελευταίες δεκαετίες, ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει “κλέψει” πολύτιμες ώρες ξεκούρασης από εκατομμύρια ανθρώπους. Στον δυτικό κόσμο, ο μέσος χρόνος ύπνου έχει μειωθεί κατά δύο ώρες σε σχέση με πενήντα χρόνια πριν. Σήμερα, ένας στους τρεις ενήλικες κοιμάται λιγότερο από επτά ώρες – το κατώτατο όριο για έναν υγιή οργανισμό.
Οι αιτίες πολλές: άγχος, κατάθλιψη, περιβαλλοντικοί θόρυβοι, φως, θερμοκρασία δωματίου, χρήση οθονών μέχρι αργά και, φυσικά, παθολογικές καταστάσεις όπως το ροχαλητό και το Σύνδρομο Αποφρακτικής Υπνικής Άπνοιας (ΣΑΥ). Το τελευταίο είναι και η πιο συχνή διαταραχή της αναπνοής κατά τον ύπνο, με σοβαρές επιπτώσεις τόσο για τον ίδιο τον ασθενή όσο και για το περιβάλλον του.
Σύμφωνα με τους ειδικούς του Εργαστηρίου Μελέτης και Αντιμετώπισης Διαταραχών Ύπνου του Νοσοκομείου Παπανικολάου, που φέτος προωθεί το σύνθημα «Να γίνει η υγεία του ύπνου προτεραιότητα», η έλλειψη ξεκούρασης σχετίζεται με πληθώρα προβλημάτων: από μειωμένη απόδοση και ατυχήματα μέχρι υπέρταση, διαβήτη, καρδιοπάθειες, ακόμη και αυξημένο κίνδυνο για νόσο Αλτσχάιμερ και καρκίνο.
Τα συμπτώματα που θα έπρεπε να μας θορυβήσουν περιλαμβάνουν επίμονο ροχαλητό με διακοπές στην αναπνοή, υπνηλία και κόπωση στη διάρκεια της ημέρας, πρωινούς πονοκεφάλους και συχνουρία. Αν μείνουν χωρίς διάγνωση και θεραπεία, οι διαταραχές αυτές μπορούν να οδηγήσουν ακόμα και σε αιφνίδιο θάνατο στον ύπνο.
Η ιατρική του ύπνου αποτελεί σήμερα έναν εξειδικευμένο και συνεχώς αναπτυσσόμενο τομέα της υγειονομικής φροντίδας. Η σωστή διάγνωση και θεραπεία είναι εφικτή σε πολλά δημόσια και ιδιωτικά Εργαστήρια Ύπνου στη χώρα μας. Παράλληλα, η υιοθέτηση σωστών συνηθειών – όπως η σταθερή ρουτίνα, η αποχή από οθόνες και καφείνη πριν τον ύπνο, και η διαμόρφωση ενός ήρεμου περιβάλλοντος – μπορεί να κάνει τη διαφορά.
Ο ύπνος δεν είναι πολυτέλεια. Είναι βασική προϋπόθεση για υγεία, ευεξία και ποιότητα ζωής. Και όπως όλα τα πολύτιμα πράγματα, αξίζει να τον προστατεύσουμε.