Στον ρυθμό του Εγκέλαδου κινείται το Άγιο Όρος μετά από τον χθεσινό (7.6.2025) σεισμό των 5,3 Ρίχτερ σε μικρή απόσταση από τις Καρυές που αναστάτωσε μοναχούς κι επισκέπτες.
Η σεισμική ακολουθία στο Άγιο Όρος συνεχίζεται, ενώ οι ζημιές που σημειώθηκαν σε κτίρια είναι μικρές. Από χθες το βράδυ οι αρμόδιες αρχές βρίσκονται σε επιφυλακή, καθώς το φαινόμενο φαίνεται να εντάσσεται σε μια ευρύτερη σεισμική δραστηριότητα που διαρκεί ήδη ένα χρόνο.
Ο Διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, Βασίλης Καραστάθης, μιλώντας στο ΕΡΤNews και την εκπομπή «Σαββατοκύριακο από τις 5», εξήγησε ότι η σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή του Αγίου Όρους έχει ξεκινήσει από την ίδια περίπου περίοδο πέρυσι, με σταδιακή αύξηση της έντασης των δονήσεων. Η πρόσφατη σεισμική δόνηση εντοπίζεται στα νοτιοανατολικά όρια μιας σεισμικά ενεργής ζώνης μήκους περίπου 15 χιλιομέτρων, η οποία ενδέχεται να επεκτείνεται περισσότερο απ’ ό,τι αρχικά εκτιμήθηκε.
Ο κ. Καραστάθης υπογράμμισε την ανάγκη για αυξημένη επαγρύπνηση, δεδομένης της εγγύτητας της σεισμικής ζώνης σε ιστορικά και ιδιαίτερα ευάλωτα κτίρια: «Πρόκειται για παλαιές βυζαντινές κατασκευές, πολλές εκ των οποίων δεν έχουν δοκιμαστεί από ισχυρούς σεισμούς σε κοντινή απόσταση. Όταν υπάρχει τέτοια εγγύτητα, οφείλουμε να λαμβάνουμε υπόψιν το δυσμενέστερο σενάριο».
Ωστόσο, ξεκαθάρισε ότι η συγκεκριμένη σεισμική δραστηριότητα δεν σχετίζεται με τις γνωστές προειδοποιήσεις περί επικείμενου μεγάλου σεισμού στην Κωνσταντινούπολη, παρότι η εγγύτητα γεωγραφικά ενδέχεται να προκαλεί συγχύσεις στο ευρύ κοινό.
Από την πλευρά του, ο Πολιτικός Διοικητής του Αγίου Όρους, Αλκιβιάδης Στεφανής, ανέφερε ότι η κατάσταση παραμένει υπό έλεγχο και ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας για τους μοναχούς, τους εργαζόμενους ή τους προσκυνητές.
«Η ζωή στο Άγιο Όρος συνεχίζεται κανονικά. Οι Ακολουθίες πραγματοποιήθηκαν χωρίς διακοπή, η λειτουργία των μονών συνεχίζεται απρόσκοπτα. Όμως έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα πρόληψης και ελέγχου», τόνισε.
Ειδικά κλιμάκια της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, της ΕΜΑΚ και της ΔΕΗ έχουν μεταβεί στο Άγιο Όρος για επιθεωρήσεις και καταγραφή πιθανών ζημιών. Ο ίδιος ο Γενικός Επιθεωρητής Βορείου Ελλάδος της Πυροσβεστικής, κ. Κοσμίδης, θα πραγματοποιήσει αυτοψία, ενώ κατόπιν εντολής του Πρωθυπουργού, στο Άγιο Όρος θα μεταβεί και ο αρμόδιος Υπουργός, κ. Κεφαλογιάννης, συνοδευόμενος από επιστημονική ομάδα του Υπουργείου Πολιτισμού.
Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στην ανθεκτικότητα των παλαιών κτισμάτων, που αποτελούν όχι μόνο λειτουργικά μοναστηριακά συγκροτήματα αλλά και μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Όπως τόνισε ο κ. Στεφανής: «Ορισμένες μονές έχουν υποστεί σημαντικές ενισχυτικές παρεμβάσεις, ειδικά σε θεμέλια και στατικά σημεία. Ωστόσο, αρκετά από τα παλαιότερα κτίσματα, εντός και εκτός μοναστικών συγκροτημάτων, δεν έχουν ακόμα ενισχυθεί. Αυτά παρακολουθούνται με ιδιαίτερη προσοχή».
Ο ίδιος αναφέρθηκε χαρακτηριστικά στη Μονή της Μεγίστης Λαύρας, όπου υπάρχουν 22 εκκλησίες και δεκάδες βοηθητικά ή ιστορικά κτίρια, κάποια άνω των 1000 ετών. Παρά την ανθεκτικότητα τους, η εγγύτητα σε σεισμικά φαινόμενα θέτει νέα δεδομένα.
Ερωτηθείς για την συνολική εικόνα της σεισμικής δραστηριότητας στην Ελλάδα, ο κ. Καραστάθης απάντησε πως η παρούσα έξαρση παραμένει εντός των στατιστικά φυσιολογικών ορίων: «Η σεισμικότητα στον ελλαδικό χώρο παρουσιάζει διαχρονικά αυξομειώσεις. Υπάρχουν έτη με έντονη δραστηριότητα, όπως το 2008, και έτη με ηπιότερη συμπεριφορά, όπως τα τελευταία. Όμως, τα φαινόμενα που παρατηρούμε δεν ξεφεύγουν από το αναμενόμενο πλαίσιο».
Λέκκας: «Περίεργο φαινόμενο»
Ωστόσο, επισήμανε ότι απαιτείται πάντα επαγρύπνηση και προληπτική φιλοσοφία: «Οφείλουμε να σκεφτόμαστε με γνώμονα το δυσμενέστερο σενάριο. Η ανθρώπινη ζωή είναι πάνω απ’ όλα και κάθε κτίριο που φιλοξενεί κόσμο πρέπει να είναι ασφαλές».
Επιφυλακτικός για τον σεισμό μεγέθους 5,3 Ρίχτερ που σημειώθηκε το απόγευμα του Σαββάτου (07.06.25) στο Άγιο Όρος, εμφανίστηκε σήμερα ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ, Ευθύμιος Λέκκας.
«Δυστυχώς δεν γνωρίζουμε αν ο σεισμός στο Άγιο Όρος ήταν ο κύριος» σημείωσε ο Ευθύμιος Λέκκας, σημειώνοντας πως οι επιστήμονες δεν μπορούμε ακόμα να δώσουν μία σαφή απάντηση, καθώς «δεν ξέρουμε τις διαθέσεις της φύσης».
Την ίδια στιγμή, μιλώντας στο Open, έκανε λόγο για ένα περίεργο φαινόμενο, το οποίο άρχισε εδώ και περίπου 14 μήνες, κορυφώθηκε πέρυσι το καλοκαίρι και τον Σεπτέμβριο, στη συνέχεια η σεισμική δραστηριότητα έπαψε, επανήλθε πάλι τον Φεβρουάριο, έπαψε, και επανήλθε τώρα δριμύτερη».
Σύμφωνα με τον Ευθύμιο Λέκκα, ο χθεσινός σεισμός ήταν ο «μεγαλύτερος από αυτούς που έχουν εκδηλωθεί. Ευελπιστούμε ότι είναι ο κύριος σεισμός, αλλά δεν μπορούμε να το πούμε με πλήρη βεβαιότητα».
«Είναι μία ακολουθία που δεν μπορούμε να προδιαγράψουμε, γιατί έχει πολλά σκαμπανεβάσματα. Το αρνητικό είναι ότι δεν μπορούμε να εντοπίσουμε το ρήγμα γιατί είναι στον υποθαλάσσιο χώρο.
Το θετικό είναι ότι βλέπουμε τα επίκεντρα να είναι συσσωρευμένα σε ένα πολύ στενό χώρο, που σημαίνει ότι δεν έχουμε μετάδοση της σεισμικής διέγερσης σε γειτονικά ρήγματα» εξήγησε.
Παράλληλα, σημείωσε πως η περιοχή μπορεί να δώσει έναν σεισμό της τάξεως των 5,7 Ρίχτερ.
Τέλος, αναφέρθηκε στην προτροπή προς τους κατοίκους και τους μοναχούς να αποφεύγουν τμήματα των μοναστηριών που είναι παλιά και περιοχές με έντονες μορφολογικές κλίσεις, καθώς υπάρχει κίνδυνος καταπτώσεων.
