Πόσες φορές δεν έχουμε όλοι δει σε Sci-Fi κινηματογραφικές ταινίες για τον κόσμο του μέλλοντος, αυτός να περιλαμβάνει οχήματα αυτοκινούμενα χωρίς οδηγούς, που σταματούν ή ξεκινούν ή φρενάρουν κ.ο.κ. μόνα τους και γενικότερα λαμβάνουν μόνα τους αποφάσεις κρίσιμες για την ασφάλεια των επιβατών τους, όπως και των πεζών, των άλλων οχημάτων κ.ο.κ.; Σε καμία ταινία, όμως, δεν έχουμε δει ότι οι έξυπνες αυτές τεχνολογίες θα είναι ελληνικές. Χάρη στην ηγετική συμμετοχή, όμως, του Ινστιτούτου Μεταφορών του ΕΚΕΤΑ (Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης, στη Θεσσαλονίκη) στο έργο SHOW της Ε.Ε., συνολικού προϋπολογισμού 30 εκατ. ευρώ, η «επιστημονικής φαντασίας» αυτή προβολή του μέλλοντος αρχίζει να γίνεται πραγματικότητα!
Το Ινστιτούτο Μεταφορών του ΕΚΕΤΑ, συγκεκριμένα, έχει αναλάβει την τεχνική και καινοτομική διεύθυνση-συντονισμό του εν λόγω έργου, το οποίο αποσκοπεί στην ανάπτυξη κοινόχρηστου, συνδεδεμένου και ηλεκτρισμένου αυτοματισμού στις αστικές μεταφορές, για την προώθηση της βιώσιμης αστικής κινητικότητας και τέτοια αυτόνομα οχήματα θα αρχίσουν να κυκλοφορούν δοκιμαστικά στα Τρίκαλα, όπως επισημαίνει στο naftemporiki.gr o διευθυντής του Ινστιτούτου Μεταφορών (ΙΜΕΤ) του ΕΚΕΤΑ, Δρ. Ευάγγελος Μπεκιάρης, τον Ιούνιο ή το αργότερο τον Σεπτέμβριο του 2022 και θα φέρουν σχετικές ειδικές πλακέτες (τσιπ), οι οποίες τοποθετούνται πάνω στα αυτοκίνητα για την αναγνώριση πεζών ή ποδηλάτων και τα καθιστούν «έξυπνα».
Κατά τη διάρκεια του έργου, θα πραγματοποιηθούν σε 15 πόλεις σε όλη την Ευρώπη, πραγματικές αστικές επιδείξεις από 77 αυτόνομα οχήματα προκειμένου να εξεταστεί η ενσωμάτωση στόλων αυτοματοποιημένων οχημάτων στα μέσα μαζικής μεταφοράς, μεταφορές που ανταποκρίνονται στη ζήτηση (DRT) και σε συστήματα Mobility a Service (MaaS) και Logistics as a Service (LaaS).
Συνολικά, μέσω του έργου SHOW θα αναπτυχθεί ένας στόλος περισσότερων από 70 SAE L4/L5 AV όλων των τύπων για μεταφορά επιβατών και φορτίου σε αποκλειστικές λωρίδες κυκλοφορίας και μικτή κυκλοφορία, συνδεδεμένα με ένα ευρύ φάσμα υποδομών υποστήριξης (5G, G5, IoT), υπό ταχύτητες κυκλοφορίας που κυμαίνονται από 18 έως πάνω από 50 χλμ/ώρα.
Τα εν λόγω οχήματα θα κινούνται για έναν με ενάμισυ χρόνο πιλοτικά σε κανονικές συνθήκες κυκλοφορίας, αρχικά-προληπτικά με οδηγό ο οποίος όμως δεν θα αγγίζει το τιμόνι και με τις κάρτες που αναπτύσσει το ΙΜΕΤ του ΕΚΕΤΑ θα δίνεται η δυνατότητα στο όχημα να αναγνωρίζει ότι υπάρχει κοντά πεζός ή ποδηλάτης και το αντίστροφο. Γενικός συντονιστής και υπεύθυνος του έργου είναι η UITP, δηλαδή η Ένωση όλων φορέων δημοσίων μέσων μεταφοράς της Ευρώπης, ενώ στο έργο συμμετέχουν 69 εταίροι από όλη την Ευρώπη, μεταξύ των οποίων επτά βιομηχανίες που παράγουν αυτόνομα οχήματα και πολλές μεγάλες εταιρείες ανάπτυξης συστημάτων τηλεματικής για αυτοκίνητα όπως οι Valeo, Bosch, Siemens, Continental.
«Φανταστείτε ότι βρίσκεστε πεζός σε ένα φανάρι και έρχονται δυο οχήματα, ένα συμβατικό με οδηγό, ο οποίος είναι αφηρημένος και κοιτάει δεξιά και αριστερά και ένα αυτόνομο. Το πρώτο με τον αφηρημένο οδηγό είναι πολύ πιθανό να σας πατήσει, το δεύτερο όμως όχι» αναφέρει χαρακτηριστικά ο διευθυντής του ΙΜΕΤ/ΕΚΕΤΑ.
Αξίζει, εξάλλου, να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τον υπάρχοντα σχεδιασμό, η εν λόγω κάρτα θα παραχθεί στην ελάχιστη δυνατή τιμή-κόστος, με στόχο αυτό να μην ξεπερνάει το ένα ευρώ (σ.σ. το πρωτότυπο κόστος μπορεί να φτάσει και στα 1.000 ευρώ, αλλά το κόστος παραγωγής θα φτάσει στο 1 ευρώ και κάτω) και να έχει πολύ μεγάλη δυνατότητα επικοινωνίας, να εκπέμπει δηλαδή το ειδικό σήμα σε απόσταση περίπου 500 μέτρων. Όπως επίσης και ότι η ίδια κάρτα αφενός μελλοντικά προβλέπεται να ενσωματώνεται σε όλα τα καινούρια αυτοκίνητα, αλλά θα μπορεί επίσης να ενσωματωθεί και σε παλαιότερα, αρκεί αυτά να έχουν can-bush, δηλαδή να έχουν με απλά λόγια ένα ηλεκτρονικό κύκλωμα, κάτι που ισχύει για την πλειοψηφία των οχημάτων παραγωγής μετά το 2011.
«Πιστεύουμε ότι θα είναι πολύ μεγάλη καινοτομία και θα βοηθήσει πάρα πολύ την αύξηση της ασφάλειας των αυτόνομων – και όχι μόνο – οχημάτων» καταλήγει ο κ.Μπεκιάρης.
SHOW PROJECT – Ο ρόλος του ΙΜΕΤ
Το ΙΜΕΤ/ΕΚΕΤΑ είναι ο Τεχνικός Συντονιστής και Υπεύθυνος Καινοτομίας της Δράσης. Το ΙΜΕΤ επιπρόσθετα ηγείται της εργασίας που εξετάζει και ορίζει το σχετικό οικοσύστημα και καταγράφει με συστημικό τρόπο τις ανάγκες και προτεραιότητές του. Ηγείται, επίσης, της εργασίας καθορισμού και περιγραφής των Σεναρίων Χρήσης του έργου, τόσο από τεχνικής άποψης όσο και από την οπτική των χρηστών, όπως επίσης και της εργασίας που συνδέεται με τη συλλογή, επεξεργασία και ανάλυση Μεγάλων Δεδομένων (Big Data). Επιπρόσθετα, αναπτύσσει και συντονίζει την ανάπτυξη λύσεων που αφορούν στην αλληλεπίδραση συνδεδεμένων και μη συνδεδεμένων χρηστών της οδού, συμπεριλαμβανομένων των ευπαθών χρηστών της οδού, είναι υπεύθυνος για την πραγματοποίηση με επαναληπτικό τρόπο της συνεχούς αξιολόγησης κινδύνων στο έργο, θα αναπτύξει δυναμικές προσωποποιημένες υπηρεσίες και, γενικά, θα συμβάλει στις περισσότερες δράσεις του έργου. Τέλος, το ΙΜΕΤ θα αναβαθμίσει το επίπεδο αυτοματοποίησης και θα προσθέσει τη λειτουργία τηλε-χειρισμού στα δύο i3 BMW οχήματά του, θα ηγηθεί του πιλότου-ακολούθου (follower site) στη Θεσσαλονίκη και θα συμμετέχει στον πιλότο-δορυφόρο (satellite site) στα Τρίκαλα.
Tης Βάσως Βεγίρη
vveg@naftemporiki.gr