Σε σφοδρή σύγκρουση εξελίχθηκε η συζήτηση στη Βουλή για την ένσταση αντισυνταγματικότητας που κατέθεσε η Πλεύση Ελευθερίας στην τροπολογία που «παγώνει» την εξέταση των αιτήσεων ασύλου για 3 μήνες, όσων έρχονται από τις ακτές της βόρειας Αφρικής, η οποία αργότερα απορρίφθηκε.
Ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Θάνος Πλεύρης, το πρωί της Παρασκευής από το βήμα της Βουλής, εξαπέλυσε σφοδρά πυρά κατά της αντιπολίτευσης για τη στάση της στο ζήτημα της αναστολής παροχής ασύλου.
«Μόνο χθες, από τους 507 παράνομους μετανάστες που εισήλθαν στη χώρα, οι 495 ήταν άνδρες. Τέλος στο παραμύθι με τις “μωρομάνες”. Έχουμε σύνορα και θα τα προστατεύσουμε», τόνισε χαρακτηριστικά ο Θάνος Πλεύρης στη συζήτηση στη Βουλή για την τροπολογία του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου.
Στρέφοντας τα πυρά του και προς το ΠΑΣΟΚ, ο υπουργός μίλησε για «υποκριτική στάση», λέγοντας πως ενώ οι βουλευτές του κάνουν λόγο για αντισυνταγματικότητα της τροπολογίας, επιλέγουν τη στάση του «παρών».
Παραθέτοντας στοιχεία, επισήμανε ότι το 2024 έφτασαν από τη βόρεια Αφρική περίπου 4.000 μετανάστες, αριθμός που στους πρώτους 7 μήνες του 2025 έχει ήδη διπλασιαστεί. «Πλέον μιλάμε για πάνω από 1.000 άτομα ημερησίως – είναι μια κατάσταση με χαρακτηριστικά εισβολής», υπογράμμισε.
«Η Αριστερά ζητά να καταγράφεται και να χορηγείται άσυλο σε όλους. Αυτή τη στιγμή, 3 εκατ. άνθρωποι περιμένουν στις ακτές της Λιβύης. Καταλαβαίνετε τι ζητάτε;», ανέφερε.
Απαντώντας στον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος άσκησε κριτική στην πρόθεση της κυβέρνησης να επανεξετάσει τα επιδόματα προς μετανάστες, τόνισε: «Μην ανησυχείτε, εμείς δεν θα φτιάξουμε ξανά Μόριες. Αυτές ήταν δικές σας πολιτικές. Μας αφήσατε 229.000 εκκρεμείς αιτήσεις το 2019 – σήμερα είναι μόλις 29.000».
Αναφερόμενος στην πρόταση του ΠΑΣΟΚ για διατήρηση της δυνατότητας αίτησης ασύλου αλλά με ταχύτερη διαδικασία, ο υπουργός προειδοποίησε πως κάτι τέτοιο «επιτρέπει την ελεύθερη κυκλοφορία μεταναστών για τουλάχιστον 6 μήνες».
«Εμείς λέμε ξεκάθαρα: αναστολή του δικαιώματος υποβολής ασύλου και άμεση επιστροφή. Δεν θα στείλουμε το μήνυμα “ελάτε στην Κρήτη να σας φιλοξενήσουμε”», επισήμανε.
Τέλος, σχολίασε την κριτική του ΚΚΕ, που έκανε λόγο για παραβίαση της Σύμβασης της Γενεύης. «Η Σύμβαση έγινε για να προστατεύει όσους έφευγαν από το καθεστώς της Σοβιετικής Ένωσης. Μου προκαλεί εντύπωση ότι το ΚΚΕ την επικαλείται».
Πριν από λίγο ολοκληρώθηκε η ονομαστική -με βάση το σχετικό αίτημα του ΚΚΕ- ψηφοφορία στη Βουλή για τα έκτακτα μέτρα στο μεταναστευτικό μετά τις αυξημένες ροές.
Απορρίφθηκε η ένσταση αντισυνταγματικότητας
Νωρίτερα, το σώμα είχε απορρίψει την πρόταση αντισυνταγματικότητας, με την πλειοψηφία να την καταψηφίζει, ενώ ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ και Νέα Αριστερά υπερψήφισαν.
Live η συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής:
Οι θέσεις των κομμάτων
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ Παύλος Χριστίδης υποστήριξε την αντισυνταγματικότητα της τροπολογίας λέγοντας ότι η χρησιμοποίηση του άρθρου 15 του ΕΣΔΑ «δημιουργεί τεράστιο ζήτημα και οι απαντήσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου Παύλου Μαρινάκη δημιουργούν προβληματισμό, εάν όχι γέλια», Η κυβέρνησης είπε «παραδέχεται ότι επικαλείται το άρθρο 15 ΕΣΔΑ χωρίς να χρησιμοποιεί!» δηλαδή «δεν θα υπάρξει οποιαδήποτε ενημέρωση στο Συμβούλιο της Ευρώπης όπως αξιώνει το άρθρο 15 του ΕΣΔΑ, θα υπάρξει παραβίαση απροκάλυπτη. Με επιχειρηματολογία που προσιδιάζει σε συνθήκες πολιορκίας του άρθρου 48 του Συντάγματος» και αναρωτήθηκε «να περιμένουμε τις επόμενες ημέρες και έκδοση σχετικού Διατάγματος; Ποιος τα σκέφτεται αυτά τα πράγματα;» Ο κ. Χρηστίδης κατέληξε λέγοντας ότι «η Ελλάδα αντιμετώπισε τα τελευταία χρόνια αντίστοιχο πρόβλημα και στον Έβρο και στα Δωδεκάνησα αλλά τέτοια νομική επίκληση δεν είχαμε. Είναι η πρώτη φορά από την εποχή της δικτατορίας που δημιουργούνται προϋποθέσεις εξαίρεσης της χώρας από τον ΕΣΔΑ. Η κυβέρνηση δημιουργεί επικίνδυνες συνθήκες».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Ψυχογιός υποστήριξε την ένσταση αντισυνταγματικότητας της τροπολογίας λέγοντας ότι «η φύλαξη των συνόρων είναι δικαίωμα και υποχρέωση της χώρας, όμως πρέπει να υπακούει στην απαρέγκλιτη τήρηση του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας». Υποστήριξε πως η τροπολογία είναι αντίθετη με το άρθρο 5 (παράγραφος 2) του Συντάγματος που θεσπίζει ότι όλοι όσοι βρίσκονται στην ελληνική επικράτεια απολαμβάνουν την απόλυτη προστασία της ζωής, της τιμής και της ελευθερίας τους, χωρίς διάκριση εθνικότητας, φυλής, γλώσσας και θρησκευτικών πολιτικών πεποιθήσεων. Εξαιρέσεις επιτρέπονται στις περιπτώσεις που προβλέπει το διεθνές δίκαιο, το οποίο είναι δεσμευτικό και υποχρεωτικό. Επίσης, παραβιάζει την αναστολή πρόσβασης στο άσυλο με γεωγραφικά κριτήρια δηλαδή το άρθρο 18 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ (κατοχύρωση δικαιώματος στην αίτηση ασύλου), το άρθρο 33 της Σύμβασης της Γενεύης (απαγόρευση επαναπροώθησης) και την Οδηγία 2013/32 της ΕΕ (διαδικασίες ασύλου). Η επιστροφή χωρίς καταγραφή, πρόσθεσε, συνιστά pushback και παραβίαση του δικαιώματος σε ατομική εξέταση αιτήματος διεθνούς προστασίας. «Είναι διατάξεις αναγκαστικού δικαίου, διεθνούς δικαίου που δεσμεύουν τη χώρα και είναι όπλο και για τη χώρα απέναντι σε άλλους το παραβιάζουν. Η επιστροφή λοιπόν, χωρίς καταγραφή συνιστά de facto και παραβίαση του δικαιώματος για ατομική εξέταση αιτήματος διεθνούς προστασίας στο οποίο ο κ. Γεραπετρίτης αναφέρθηκε χτες και ομολόγησε ότι αυτό θα πρέπει να τηρείται σε κάθε περίπτωση», υπογράμμισε ο Γ. Ψυχογιός. Η τροπολογία αυτή είπε ο κ. Ψυχογιός δημιουργεί ένα καθεστώς νομικής αορατότητας (legal limbo). Η αποκλειστική επίκληση της «παράνομης εισόδου» και της «προέλευσης από Βόρεια Αφρική» καταργεί τη διάκριση μεταξύ προσώπων που διαφεύγουν διώξεων ή πολέμου (και δικαιούνται άσυλο) και προσώπων που μετακινούνται για άλλους λόγους. Ενώ καταργείται στην πράξη η εξατομικευμένη εξέταση, που αποτελεί θεμέλιο του προσφυγικού δικαίου. Ο βουλευτής ανέφερε ότι για την αναστολή ασύλου στον Έβρο το 2020 υπήρξε κατακραυγή εναντίον της χώρας μας και πρόσθεσε πως «το διεθνές δίκαιο δεν είναι δυνατόν να τηρείται a la carte καταλογίζοντας στην κυβέρνηση ότι «δημιουργεί γκρίζες ζώνες “αόρατων” ανθρώπων που δεν εντάσσονται σε κανένα καθεστώς. Ο κ. Ψυχογιός ανέφερε ότι η πάγια θέση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είναι η υποβολή αιτήματος ασύλου, η γρήγορη και δίκαιη εξέταση του, προκειμένου να αποφασιστεί ποιος δικαιούται άσυλο και ποιος όχι και να δρομολογηθούν οι διαδικασίες επιστροφής για αυτούς που δεν δικαιούνται. Με μεταφορά των ανθρώπων που φτάνουν στην Κρήτη σε δομές της ενδοχώρας, «τις οποίες η κυβέρνηση έχει εγκαταλείψει».
Η κοινοβουλευτική εκπρόσωπος του ΚΚΕ, Διαμάντω Μανωλάκου, ανέφερε πως υποστηρίζει ότι η τροπολογία είναι αντισυνταγματική γιατί «θεωρούμε και συμφωνούμε ότι με αυτή την ντροπιαστική, σκληρή, άγρια, απάνθρωπη και ρατσιστική τροπολογία παραβιάζεται η διεθνής συνθήκη της Γενεύης που υπερισχύει του εθνικού δικαίου, σύμφωνα με το άρθρο 28 του Συντάγματος». Η βουλευτής ανέφερε ότι η μη καταγραφή μεταναστών και προσφύγων καταπατά τον σεβασμό και την προστασία της αξίας του Ανθρώπου, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ.1 του Συντάγματος. Παραβιάζει ακόμα την απόλυτη προστασία της ζωής, της τιμής και της ελευθερίας όσων βρίσκονται στην επικράτεια, σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ.2.
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ελληνικής Λύσης Κωνσταντίνος Χήτας απέρριψε την ένσταση αντισυνταγματικότητας της τροπολογίας, για αυτό όπως είπε «παρότι η κυβέρνηση κάνει “μισό βήμα” και “μισή δουλειά” θα την ψηφίσει». Επισήμανε ότι η κοινοβουλευτική διαδικασία της έντασης αντισυνταγματικότητας είναι «μια προσχηματική ανώφελη άσκηση αφού αυτές πάντα απορρίπτονται από την πλειοψηφία και αφού δεν έχουμε συνταγματικό δικαστήριο και ανεξάρτητη δικαιοσύνη».
Η κοινοβουλευτική εκπρόσωπος της Νέας Αριστεράς, Θεοπίστη Πέρκα, υποστήριξε την αντισυνταγματικότητα της τροπολογίας που είπε ότι «αποτελεί μια κραυγαλέα θεσμική οπισθοδρόμηση. Μια ακροδεξιά, ρατσιστική επιλογή κατάφωρης παραβίασης του Συντάγματος, του Διεθνούς Δικαίου και του κεκτημένου της ΕΕ». Η βουλευτής ανέφερε ότι η τροπολογία παραβιάζει «την Αρχή της μη επαναπροώθησης και την προστασίας από βασανιστήρια και εξευτελιστική συμπεριφορά. Ότι κανένα κράτος δεν μπορεί να παρεκκλίνει από τα ανθρώπινα δικαιώματα σύμφωνα με την ΕΣΔΑ. Και ότι το δικαίωμα του ανθρώπου να ζητήσει άσυλο δεν μπορεί να ανασταλεί, ανεξαρτήτως των πιθανοτήτων επιτυχίας του». Η κυβέρνηση, είπε η κ. Πέρκα, «παραβιάζει κατάφωρα το Διεθνές Προσφυγικό Δίκαιο και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, όπου αναφέρει ότι το δικαίωμα αιτήματος ασύλου είναι θεμελιώδες και δεν είναι διαπραγματεύσιμο, δεν μπορεί να ανασταλεί ούτε προσωρινά ούτε τοπικά. Το δικαίωμα ασύλου κατοχυρώνεται ρητά στο άρθρο 6 της Οδηγίας 32/2013, στον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, στα άρθρο 18 και 19 του Δικαιώματος Ασύλου, ενώ επίσης υπάρχει και το άρθρο 3 του ΕΣΔΑ που δεν επιτρέπει την οποιαδήποτε παρέκκλιση που θεσπίζεται στο άρθρο 15 του ΕΣΔΑ το οποίο επικαλείται η τροπολογία στην αιτιολογική της έκθεση. Συνεπώς παραβιάζει το διεθνές δίκαιο όπως και το άρθρο 2 παρ. 1 του Συντάγματος περί σεβασμού και προστασίας του Ανθρώπου, το άρθρο 5 παρ. 2 περί προστασίας αλλοδαπών προσώπων, το άρθρο 7 παρ. 2 περί απαγόρευσης βασανιστηρίων. Την συνταγματική αρχή της αναλογικότητας (αρ. 25 παρ. 1) του Συντάγματος. Τα δικαιώματα του Ανθρώπου αλλά και άρθρο 28 του Συντάγματος».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Νίκης δεν τοποθετήθηκε στη συζήτηση επί της ένστασης αντισυνταγματικότητας.
Η ένσταση αντισυνταγματικότητας απορρίφθηκε δια εγέρσεως, όπως ορίζει ο Κανονισμός της Βουλής.
