Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρο Σκυλακάκη, πολυνομοσχέδιο, με τίτλο: «Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των πολυεπίπεδων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στους τομείς: α) της διαχείρισης υδάτων, β) της διαχείρισης και προστασίας των δασών, γ) της αστικής ανθεκτικότητας και πολιτικής, δ) της καταπολέμησης της αυθαίρετης δόμησης, ε) της ενεργειακής ασφάλειας».
Όπως αναφέρει η ανακοίνωση, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλλουν τα σχόλιά τους, συμμετέχοντας στη δημόσια διαβούλευση έως και τη Δευτέρα, 15 Απριλίου 2024 και ώρα 08:00.
Με το εν λόγω πολυνομοσχέδιο η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης, δρομολογώντας ενέργειες σε τρία κομβικά επίπεδα:
1ον Στην προστασία των υδάτων, των δασών και ευρύτερα του φυσικού περιβάλλοντος, μέσω του στρατηγικού σχεδιασμού και της εξειδικευμένης διαχείρισης των υδάτων, του εξορθολογισμού της διαχείρισης, προστασίας και εκμετάλλευσης των δημοσίων δασών, καθώς και του εκσυγχρονισμού του πλαισίου λειτουργίας του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, αντίστοιχα.
2ον Στη δημιουργία βιώσιμων και ανθεκτικών αστικών περιοχών που μπορούν να απορροφήσουν κινδύνους και να ανακάμπτουν από προκλήσεις και πάσης φύσεως κρίσεις, στην καταστολή της αυθαίρετης δόμησης και συμπληρωματικά στην επίλυση συναφών χωροταξικών και πολεοδομικών ζητημάτων.
3ον Στην εκπόνηση προγράμματος για τη μείωση του ενεργειακού κόστους των ευάλωτων νοικοκυριών, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης α΄ και β’ βαθμού, των Τοπικών και Γενικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων και των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης ανά την Επικράτεια, στην περαιτέρω προώθηση και τον εκσυγχρονισμό των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και γενικότερα στην εύρυθμη λειτουργία της αγοράς ενέργειας για την επίτευξη ενεργειακής ασφάλειας, με έμφαση την προστασία των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.
Δέκα μεταρρυθμίσεις που συμπεριλαμβάνονται στο πολυνομοσχέδιο
- Μεταβίβαση των πολυδιασπασμένων αρμοδιοτήτων για τα νερά της Θεσσαλίας που ανήκαν σε πολλαπλούς φορείς (Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αποκεντρωμένη διοίκηση, περιφέρεια και δεκάδες οργανισμοί εγγείων βελτιώσεων, εκ των οποίων πολλοί είχαν προβληματική λειτουργία), σε έναν ισχυρό και ευέλικτο οργανισμό, τον «Οργανισμό Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας Ανώνυμη Εταιρεία», που θα αναλάβει να επιλύσει το μεγάλο πρόβλημα της διαχείρισης των υδάτων στη Θεσσαλία (στρατηγικός σχεδιασμός, άρδευση, έγγειες βελτιώσεις και αντιπλημμυρικά). Αναλαμβάνει, δηλαδή, εκπόνηση και παρακολούθηση εφαρμογής Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών και Σχεδίων Διαχείρισης κινδύνου πλημμύρας, εκπόνηση master plan έργων Αντιπλημμυρικής Προστασίας, σχεδιασμό, κατασκευή και συντήρηση αντιπλημμυρικών έργων (πλην των στρατηγικών που εκτελεί το Υπουργείο Υποδομών), κατασκευή, έλεγχο, συντήρηση και διοίκηση εγγειοβελτιωτικών έργων και δικτύου άρδευσης, με καθολική διαδοχή των αντίστοιχων Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων, κ.ά.
- Η δυνατότητα μεταβίβασης της ευθύνης για τα όμβρια ύδατα (φρεάτια και αγωγοί), δηλαδή των μελετών και κατασκευών δικτύων, επιδιορθώσεων, καθαρισμού, συντήρησης και λειτουργίας τους, που σήμερα βρίσκεται υπό τη διαχείριση επί μέρους δήμων, στην ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ στις αντίστοιχες περιοχές ευθύνης της καθεμίας, ώστε να λειτουργούν ως ένα ενιαίο δίκτυο με υψηλές προδιαγραφές λειτουργίας και με δυνατότητα σχεδιασμού στο μέλλον ενεργητικής διαχείρισης των πλημμυρικών φαινομένων στα δύο μεγάλα μητροπολιτικά κέντρα της χώρας.
- Η μεγάλη μεταρρύθμιση στη διαχείριση των δασών. Στόχος είναι να ξεκινήσει η ενεργητική διαχείριση των ελληνικών δασών και προπαντός εκείνων των δασικών οικοσυστημάτων στη νότια Ελλάδα, περιοχή περισσότερο ευάλωτη στην κλιματική κρίση, που είναι εδώ και πολλές δεκαετίες χωρίς καμία διαχείριση. Και αυτό, ώστε να αρχίσουν να απομακρύνονται οι τεράστιες ποσότητες εύφλεκτης υπερβάλλουσας βιομάζας που έχει συσσωρευτεί σε αυτά, με ταυτόχρονη ανάπτυξη της οικονομίας του δάσους. Για το σκοπό αυτό καθιερώνεται η επιδότηση της απομάκρυνσης της βιομάζας, με ταυτόχρονη θεσμοθέτηση Υβριδικών Σχημάτων συνεργασίας δασικών συνεταιρισμών και ιδιωτικών επιχειρήσεων που μεταποιούν βιομάζα (για παραγωγή προϊόντων ξύλου, πέλετ, ενέργειας κ.λπ.), που υπό την επίβλεψη της δασικής υπηρεσίας θα αναλάβουν να εφαρμόσουν σύγχρονες, διαχειριστικές μελέτες που καθιστούν τα δάση παραγωγικά προφυλάσσοντάς τα ταυτόχρονα -κατά το δυνατόν- από τις καταστροφικές επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
- Η δυνατότητα άμεσης μαζικής κινητοποίησης δασεργατών και των μηχανημάτων τους, σε οποιοδήποτε σημείο της χώρας, με τη δημιουργία συστήματος ενεργοποίησης των Δασικών Συνεταιρισμών Εργασίας σε περίπτωση μεγάλων δασικών πυρκαγιών (megafires), για τη δημιουργία μεγάλων αντιπυρικών ζωνών, που ενισχύουν, καταλυτικά, το έργο της πυροσβεστικής, όταν οι πυρκαγιές αποκτούν ανεξέλεγκτες διαστάσεις και έχουν μεγάλα μέτωπα και πολυήμερη διάρκεια.
- Η ριζική μεταρρύθμιση του συστήματος παρακολούθησης του δομημένου περιβάλλοντος, του εντοπισμού και της κατεδάφισης των αυθαίρετων κατασκευών, με στόχο την εξάλειψη και την κατεδάφιση κάθε νέας, αυθαίρετης δόμησης. Για το σκοπό αυτό μεταβιβάζονται οι αρμοδιότητες για τον εντοπισμό της αυθαίρετης δόμησης σε ισχυρή κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που με τη βοήθεια μεγάλης επένδυσης στη σύγχρονη τεχνολογία (drones, δορυφορικές λήψεις, αεροφωτογραφίες, σύνδεση της με την εφαρμογή e-adeies και ενός συστήματος αυτόματου εντοπισμού κάθε νέου αυθαίρετου κτίσματος), θα επιτρέπει στην ταχύτατη καταγραφή, τον έλεγχο και την κατεδάφιση κάθε νέου αυθαίρετου κτίσματος. Επίσης, με την μεταρρύθμιση αυτή, γίνεται για πρώτη φορά προτεραιοποίηση των κατεδαφίσεων και προτάσσονται όλα τα νέα αυθαίρετα κτίσματα, καθώς και σημαντικός αριθμός παλαιότερων αυθαίρετων που επιλέγονται με πολεοδομικά, χωροταξικά και περιβαλλοντικά κριτήρια.
- Θεσμοθετείται Εθνική Στρατηγική Αστικής Ανθεκτικότητας, Στρατηγικά Σχέδια και Σχέδια Δράσης για τους ΟΤΑ με στόχο τη διάγνωση και αντιμετώπιση των προκλήσεων στην ανθεκτικότητα των πόλεων, που συνεπάγεται η κλιματική κρίση και οι άλλες προκλήσεις της σύγχρονης εποχής (γερασμένο οικιστικό απόθεμα, ενεργειακή ανεπάρκεια, προβληματική κοινωνική συνοχή κ.ά.).
- Θεσπίζεται το Πρόγραμμα «Απόλλων» για τη μείωση του ενεργειακού κόστους των ευάλωτων νοικοκυριών, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού, των Τοπικών και Γενικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων και των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης ανά την Επικράτεια. Το Πρόγραμμα προβλέπει την αξιοποίηση μεγάλων επενδύσεων σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, που θα τροφοδοτούν με φθηνή ηλεκτρική ενέργεια την κατανάλωση μεγάλων Ενεργειακών Κοινοτήτων, που θα συσταθούν για την εφαρμογή του.
- Θεσπίζονται μέτρα για την αύξηση του διαθέσιμου ηλεκτρικού χώρου, με στόχο την αύξηση της διείσδυσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και τη μείωση του κόστους του ηλεκτρικού ρεύματος. Στα μέτρα αυτά περιλαμβάνεται -μεταξύ άλλων- η δυνατότητα περιορισμών στην έγχυση ηλεκτρικής ενέργειας στο δίκτυο από έργα ΑΠΕ και Σ.Η.Θ.Υ.Α., ενθαρρύνεται η αυτοπαραγωγή και αυτοκατανάλωση που στηρίζεται σε έργα ΑΠΕ και καθιερώνεται η τηλεποπτεία και τηλεδιαχείριση μεγάλου αριθμού σταθμών ΑΠΕ από τον Διαχειριστή του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας.
- Καθιερώνονται αυστηρά μέτρα κατά των ρευματοκλοπών και των στρατηγικών κακοπληρωτών λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος, με στόχο τη μείωση των επιβαρύνσεων που υφίσταται ο μέσος καταναλωτής ηλεκτρικού ρεύματος από τα φαινόμενα αυτά. Στο πλαίσιο αυτό, περιλαμβάνεται η υποχρέωση προσκόμισης νέας Υπεύθυνης Δήλωσης του αδειούχου ηλεκτρολόγου εγκαταστάτη αν αλλάξει ο φορέας επιχείρησης, η αφαίρεση επαγγελματικής άδειας ηλεκτρολόγου σε περίπτωση συμμετοχής σε ρευματοκλοπή, θεσμοθετείται η δυνατότητα του ΔΕΔΔΗΕ να λαμβάνει πληροφορίες από την ΑΑΔΕ για φορολογικά στοιχεία απαραίτητα για την αντιμετώπιση των ρευματοκλοπών και τίθεται ρητός χρόνος παραμονής στην καθολική υπηρεσία (τέσσερεις μήνες), για μη ευάλωτους καταναλωτές ρεύματος που δεν πληρώνουν τον λογαριασμό τους.
- Για την επιτάχυνση της προώθησης του εθνικής σημασίας σχεδίου ανάπτυξης των υπεράκτιων αιολικών πάρκων και την ταχύτερη αξιοποίηση του εθνικού αιολικού θαλάσσιου δυναμικού που είναι το καλύτερο στην Ανατολική Μεσόγειο, παρέχεται η δυνατότητα στην Ελληνική Διαχειριστική Εταιρία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων να πραγματοποιεί η ίδια ή μέσω εταιρίας ειδικού σκοπού έρευνες και μετρήσεις, που είναι αναγκαίες για την ανάπτυξη των νέων πάρκων, και ενισχύεται σημαντικά σε προσωπικό για την προώθηση των νέων αρμοδιοτήτων της.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, δήλωσε: «Στο πολυνομοσχέδιο που θέτουμε σε δημόσια διαβούλευση, συμπεριλαμβάνονται νευραλγικές μεταρρυθμίσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, όπως αυτή για τη διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων της χώρας, μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης, αλλά και για τη θέση της Ελλάδας στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη. Οι ενδιαφερόμενοι για τα πολλαπλά και σημαντικά θέματα που καλύπτει το νομοσχέδιό μας, έχουν πλέον όλα τα δεδομένα στη διάθεσή τους για να διατυπώσουν βάσιμα και εμπεριστατωμένα τα σχόλιά τους».
Βρείτε την σχετική διαβούλευση εδώ.
