«Μπορούμε να πούμε με ασφάλεια ότι από χθες το βράδυ η Ευρώπη γυρίζει σελίδα» υπογράμμισε ο πρώην αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Έλληνας Επίτροπος στην Κομισιόν, Μαργαρίτης Σχοινάς, μιλώντας στο ΕΡΤNews για τη συμφωνία για την ευρωπαϊκή άμυνα και πρόσθεσε πως «είναι η αρχή ενός νέου κεφαλαίου για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, με μεγάλη σημασία και για την Ευρώπη, αλλά και για την Ελλάδα».
Επιπλέον ο κ. Σχοινάς χαρακτήρισε «ταμπού» την μέχρι τώρα στάση απέναντι στο ζήτημα και πρόσθεσε πως «ήταν μια έλλειψη της Ευρώπης, η οποία έγινε αισθητή στον κόσμο και από τη νέα διοίκηση Τραμπ ότι πρέπει επιτέλους η Ευρώπη, αυτή η πανίσχυρη αγορά, ο Συνασπισμός Δημοκρατικών Κρατών, το δεύτερο παγκόσμιο νόμισμα στον κόσμο που αγοράζει εμβόλια, που έχει το Ταμείο ανάκαμψης, πρέπει να κάνει αυτό το επόμενο βήμα στην άμυνα και αυτό το βήμα το έκανε χθες», ενώ παράλληλα χαρακτήρισε δευτερευούσης σημασίας τη στάση Όρμπαν τονίζοντας πως «ο Βίκτορ Όρμπαν το συνηθίζει να το κάνει αυτό. Βάζει ένα βέτο και μετά διαπραγματεύεται, παίρνει κάτι και προχωράει με τους υπόλοιπους».
Ερωτηθείς για τον τρόπο που θα αλλάξουν τα μέχρι τώρα δεδομένα με σημείωσε πως αυτό θα γίνει με δύο τρόπους: «Ο πρώτος τρόπος είναι ότι για πρώτη φορά η Ευρώπη θα έχει στα χέρια της ένα εργαλείο χρηματοδοτικό, το οποίο θα χρησιμοποιούν τα 27 κράτη μέλη για εξοπλιστικές πρωτοβουλίες σε κοινή βάση. Δηλαδή, το νέο αυτό εργαλείο, που θα έχει ύψος για αρχή 150 δισεκατομμύρια ευρώ, θα είναι το εργαλείο καταλύτης βάσει των οποίων οι Ευρωπαίοι θα μπορούν να εξοπλίζονται συντονισμένα με τη βοήθεια της Ένωσης. Η δεύτερη καινοτομία, είναι ότι δεν θα αγοράζει ο καθένας ό, τι αμυντικό σύστημα του καπνίσει, αλλά ήδη χθες οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης γνώσεις πολύ με πολύ λεπτομέρεια περιγράφουν ποιοι είναι οι 5-6 τομείς προτεραιότητας για τους ευρωπαϊκούς εξοπλισμούς, δηλαδή τα drones, ο θόλος αεράμυνας, συστήματα υψηλής ακρίβειας για βομβαρδισμούς, πυρομαχικά και ηλεκτρονικός πόλεμος. Αυτά για την Ευρώπη είναι ένα γιγαντιαίο βήμα. Δεν έχουμε κάνει ποτέ τέτοια πράγματα μαζί και φυσικά για μια χώρα όπως η δικιά μας που ξοδεύει πολλά για αμυντικούς εξοπλισμούς, είναι μια μεγάλη ανάσα. Αν προσθέσετε μάλιστα σ αυτό και τη νέα επίσης ιστορική απόφαση να εκπίπτουν, να μην υπολογίζονται στο έλλειμμα οι αμυντικές δαπάνες, μιλάμε για την αρχή μιας νέας εποχής στην άμυνα. Και ελπίζω ότι σημαίνει κι αυτό ότι η Ευρώπη επιτέλους θα πρέπει να την παίρνουν στα σοβαρά μετά από τα χθεσινά βραδινά».
Πιο αναλυτικά και διευκρινίζοντας τον τρόπο που θα ωφεληθεί η χώρα μας σημείωσε πως «η Ελλάδα έχει μια θέση γεωπολιτική, η οποία τη βάζει στην πρώτη γραμμή αυτών των συζητήσεων για την άμυνα» ενώ πρόσθεσε πως «έχουμε υψηλές αμυντικές δαπάνες, έχουμε ένα πολύ φιλόδοξο εξοπλιστικό πρόγραμμα, περίπου 7 δισεκατομμύρια ευρώ τα τελευταία χρόνια και έχουμε και μια οικονομία η οποία ακόμα ανά τάσσεται ανασυντάσσεται μετά την εφιαλτική δεκαετία της κρίσης. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι το γεγονός ότι για πρώτη φορά από χθες το βράδυ η Ελλάδα θα μπορεί να βασίζεται για κομμάτι του εξοπλιστικού της προγράμματος σε κοινοτικούς πόρους, σημαντικούς κοινοτικούς πόρους είναι μια μεγάλη υπόθεση, ένα νέο ΕΣΠΑ για ασφάλεια θα το λέγαμε για να συνεννοούμαστε. Δίπλα σε αυτό, η εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από το έλλειμμα δίνει πολύ ζωτικό δημοσιονομικό χώρο, γιατί ό,τι ξοδεύουμε για την ασφάλειά μας δεν θα έχει αντίκτυπο στα οικονομικά μας μεγέθη, πράγμα που δεν συνέβαινε στα χρόνια της κρίσης. Και τρίτον, στα συμπεράσματα του Συμβουλίου Κορυφής, ρητά αναφέρεται η ανάγκη για την προστασία των εξωτερικών συνόρων σε όλη την ευρωπαϊκή περίμετρο, όχι μόνο προς την Ουκρανία αλλά και προς νότο, πράγμα που έχει σαφέστατη αναφορά για εμάς και την Κύπρο».
«Άρα η χθεσινοβραδινή συμφωνία μας αφορά και θα έλεγα μας αφορά καταλυτικά, μας αφορά άμεσα» υπογράμμισε κλείνοντας την τοποθέτησή του ο κ. Σχοινάς.
Μιλώντας για πιθανό ζήτημα δασμών από τον Τραμπ σημείωσε μεταξύ άλλων πως «ανήκω σε αυτούς που περιμένουν ακόμα να δουν αν αυτή η ρητορική της νέας διοίκησης Τραμπ θα συνοδευτεί με ανάλογες δράσεις. Προς το παρόν αυτό δεν συμβαίνει. Δεν σημαίνει ότι έχουμε διαφύγει τον κίνδυνο. Αλλά ακόμα και στις περιπτώσεις, όπως στον Καναδά και στο Μεξικό, όπου πάρθηκαν οι αποφάσεις. Είδατε ότι μετά άρχισε μια διελκυστίνδα… όχι, τις αναβάλουμε, θα δούμε.
Η Ευρώπη προς το παρόν εκφεύγει αυτού του κινδύνου για έναν πολύ απλό λόγο, γιατί η Ευρώπη έχει τη μεγαλύτερη και καλύτερα ρυθμισμένη εσωτερική αγορά στον κόσμο. Είμαστε το επίκεντρο του διεθνούς εμπορίου. Είναι πολύ δύσκολα να βάλει κάποιος δασμούς στα ευρωπαϊκά προϊόντα, γιατί το μέγεθος της αγοράς μας είναι τέτοιο, όπου η απάντησή μας θα είναι εξίσου δυνατή. Νομίζω ότι αυτές οι σκέψεις τώρα κάνουν την Ουάσινγκτον να το ξανασκέφτεται και ελπίζω να πρυτανεύσει η λογική. Αν παρόλα αυτά μπούμε σε μια λογική δασμών, η Ευρώπη έχει ήδη έτοιμη την απάντηση. Θα είναι μια απάντηση ισοδύναμου αποτελέσματος και θα είναι μια απάντηση η οποία θα προκαλέσει σημαντική ζημιά στην αμερικανική οικονομία. Ελπίζω να μην φτάσουμε εκεί».
Ερωτηθείς για τις επαφές Τραμπ με τους Ευρωπαίους ο κ. Σχοιχάς τόνισε πως «πιστεύω ότι όλοι οι βασικοί παίκτες στην Ευρώπη, τόσο η θεσμική Ευρώπη των Βρυξελλών όσο και οι Ευρωπαίοι ηγέτες, να βρουν τις διόδους επικοινωνίας με τον πρόεδρο Τραμπ, αλλά με μια προϋπόθεση ότι αυτές οι δίοδοι επικοινωνίας πρέπει να βασίζονται και σε σημαντικές πρωτοβουλίες ευρωπαϊκές που να δείχνουν στην Ουάσιγκτον ότι η Ευρώπη αλλάζει προς το καλύτερο, διορθώνει τις ατέλειες της. Πρέπει να έχουμε για να ξεπεράσουμε αυτό το έλλειμμα αξιοπιστίας που έχουμε στην Ουάσιγκτον, κυρίως σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας. Γι αυτό επιμένω ότι το χθεσινοβραδινό είναι ένα διαβατήριο αξιοπιστίας για να μπορέσουμε να αποκαταστήσουμε ένα επίπεδο συνεργασίας και συνομιλίας με τη διοίκηση Τραμπ. Δεν φτάνει δηλαδή κανείς στην Ουάσιγκτον, πώς να το πω με τα χέρια στις τσέπες, και ίσως εκεί ήταν το πρόβλημα της Κάγια Κάλας, αλλά όταν έρθει η ώρα που η Ούρσουλα θα πάει στην Ουάσινγκτον θα της δώσουν πολύ ισχυρά εχέγγυα παρουσίας εκεί.