Έργα και δράσεις ύψους 180 εκατ. ευρώ βρίσκονται σε εξέλιξη, από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στον νομό Καστοριάς, με στόχο την αναβάθμιση του πρωτογενούς τομέα στην περιοχή. Όπως ανακοίνωσε ο ΥπΑΑΤ, Κώστας Τσιάρας, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης «Εθνική Στρατηγική για την Περιφερειακή και Τοπική Ανάπτυξη- Συζητάμε, Αποφασίζουμε, Προχωράμε, ΜΑΖΙ για την Καστοριά», τα ποσά αυτά αφορούν χρηματοδοτήσεις από το ΠΑΑ, το Ταμείο Ανάκαμψης και αποζημιώσεις από τον ΕΛΓΑ.
Ο κ. Τσιάρας τόνισε ότι υπάρχει συντονισμένη κυβερνητική δράση για την υλοποίηση της εθνικής στρατηγικής που αφορά στην ανάπτυξη της Καστοριάς και πρόσθεσε ότι η στρατηγική αυτή δίνει απάντηση στην κραυγή αγωνίας που εκπέμπουν οι τοπικοί φορείς για συγκράτηση του πληθυσμού στην περιοχή. Όπως υπογράμμισε ο υπουργός η μεγαλύτερη συμβολή που έχει ο πρωτογενής τομέας στη χώρα είναι η διατήρηση και ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, συμπληρώνοντας ότι οι υποδομές και τα έργα που έχουν προγραμματισθεί συμβάλλουν, αφενός προς την κατεύθυνση αυτή και αφετέρου προς την πραγματική ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας.
Αναφερόμενος στο αίτημα των τοπικών θεσμικών παραγόντων για αποζημίωση των μηλοπαραγωγών, ο κ. Τσιάρας διευκρίνισε ότι αν και η ζημιά που υπέστησαν δεν προβλεπόταν από τον κανονισμό του ΕΛΓΑ, θα υπάρξει ένα ad hoc πρόγραμμα ύψους 16 εκατ. ευρώ που θα αφορά στους μηλοπαραγωγούς, το οποίο αναμένεται να πληρωθεί έως τον Απρίλιο.
Ο Υπουργός ανέδειξε, ακόμη, τον αναπτυξιακό ρόλο του ΥΠΑΑΤ και αναφέρθηκε στα έργα που προωθούνται μέσω των χρηματοδοτικών εργαλείων στα οποία συμμετέχει το υπουργείο.
Τα προγραμματισμένα έργα
Τα 180 εκατ. ευρώ κατανέμονται ως εξής:
Από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης έχουν καταβληθεί περίπου 71,8 εκατ. € σε 6.497 δικαιούχους γεωργούς και κτηνοτρόφους. Για τη βελτίωση των καλλιεργειών έχουν ξεκινήσει εγγειοβελτιωτικά έργα, φράγματα και αρδευτικά Δίκτυα προϋπολογισμού 87 εκατ. € Επίσης υλοποιούνται 9 έργα αγροτικής οδοποιίας, προϋπολογισμού 4,3 εκατ. €. Με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας χρηματοδοτούνται 5 ιδιωτικά επενδυτικά σχέδια με προϋπολογιζόμενη δημόσια δαπάνη 5 εκατ. € και 1 επενδυτικό σχέδιο βρίσκεται σε στάδιο αξιολόγησης, με προϋπολογιζόμενη δημόσια δαπάνη 3 εκατ. €. Επίσης, το 2024 καταβλήθηκαν από τον ΕΛΓΑ, αποζημιώσεις ύψους 8,4 εκατ. € σε 1.289 δικαιούχους.
Συγκεκριμένα, όπως είπε ο κ. Τσιάρας :
Από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2022, μέχρι σήμερα 6.497 δικαιούχοι έχουν λάβει, 71,8 εκατ. €.
Ενδεικτικά:
- Εξισωτική αποζημίωση (ενίσχυση γεωργών σε μειονεκτικές περιοχές για την αντιστάθμιση του επιπλέον κόστους λόγω των γεωγραφικών περιορισμών) 19,2 εκατ. € και 4.498 ωφελούμενοι
- Σχέδια Βελτίωσης: 13,2 εκατ. € και 252 ωφελούμενοι
- Βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία:7,1 εκατ. € και 381 ωφελούμενοι
- Εκκίνηση επιχείρησης για νέους γεωργούς: 9,8 εκατ. € και 355 ωφελούμενοι
- Υλοποίηση δράσεων της στρατηγικής ανάπτυξης CLLD/LEADER: 7,3 εκατ. € και 62 ωφελούμενοι
Σε ό,τι αφορά στα εγγειοβελτιωτικά έργα:
- Κατασκευή Φράγματος Νεστορίου: Προϋπολογισμός 49.000.000 €. Αφορά την Κατασκευή φράγματος, ύψους 75 μ., επί του ποταμού Αλιάκμονα, στο Νεστόριο Καστοριάς και δημιουργία τεχνητής λίμνης 823 στρεμμάτων. Η άρδευση θα αφορά 75.000 στρέμματα και θα δώσει τη δυνατότητα για αναδιάρθρωση των ξερικών καλλιεργειών με νέες δυναμικές με έμφαση στα φασόλια, ενώ το αρδευτικό του δίκτυο που είναι υπό μελέτη θα αλλάξει τον παραγωγικό χάρτη ιδιαίτερα μετά την κρίση στη γουνοποιία και τις επιπτώσεις της επίθεσης της Ρωσίας στην Ουκρανία, καθώς θα ανοίξει νέες δυνατότητες για την αγροτική παραγωγή σε όλη την Καστοριά.
- Αρδευτικό δίκτυο Γέρμας: προϋπολογισμός 5.000.000 €. Το έργο καλύπτει συνολική καλλιεργήσιμη έκταση 3.278 στρ. και περιλαμβάνει:
- Τον κεντρικό αγωγό μεταφοράς του νερού από τη θέση του υφιστάμενου φρεατίου του αγωγού υδροληψίας του φράγματος στην προς άρδευση περιοχή.
- Το δίκτυο διανομής με τις απαιτούμενες υδροληψίες και
- Μικρά τεχνικά και φρεάτια ελέγχου του δικτύου
- Φράγμα και αρδευτικά δίκτυα Διποταμιάς στο Δήμο Νεστορίου: Προϋπολογισμός 33.000.000 €. έργο αφορά φράγμα ύψους 30 μ. Με αργιλικό πυρήνα με ταμιευτήρα 900.000 μ3. Τα αρδευτικά δίκτυα είναι σε έκταση 3.500 στρεμμάτων.
Έργα Αγροτικής Οδοποιίας
- Βελτίωση προσβασιμότητας στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις των αγροκτημάτων του Δήμου Άργους Ορεστικού. Προϋπολογισμός: 2,62 εκατ. € για 5 έργα, με δικαιούχο τον Δήμο Άργους Ορεστικού
- Βελτίωση αγροτικής οδοποιίας κτηματικής περιοχής Καστοριάς και Καλοχωρίου-Τσαρτίστας. Προϋπολογισμός: 1 εκατ. € για 2 έργα, με δικαιούχο τον Δήμο Καστοριάς
- Βελτίωση υφιστάμενης αγροτικής οδοποιίας Δήμου Νεστορίου. Προϋπολογισμός: 686.000 € για 2 έργα, με δικαιούχο τον Δήμο Νεστορίου.
Ιδιωτικές Επενδύσεις με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας
Άξονες:
- Πράσινος αγροτουρισμός
- Εκσυγχρονισμός του πρωτογενούς τομέα
- Καινοτομία και πράσινη μετάβαση στη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων
- Ενίσχυση υδατοκαλλιεργειών
Άξονας: Πράσινος Αγροτουρισμός
- α) Υλοποιείται 1 επενδυτικό έργο, με δημόσια δαπάνη ύψους 3,5 εκατ. ευρώ και συνολικού προϋπολογισμού 7 εκατ. ευρώ.
- β) Σε στάδιο αξιολόγησης 3 επενδυτικά έργα, με δημόσια δαπάνη ύψους 1,5 εκατ. ευρώ και συνολικού προϋπολογισμού 3 εκατ. ευρώ.
Αποζημιώσεις ΕΛΓΑ
Το τρέχον έτος:
- Έχουν καταβληθεί αποζημιώσεις συνολικού ύψους 8,4 εκατ. € σε 1.289 δικαιούχους για ζημιές που σημειώθηκαν το 2023, κυρίως σε καλλιέργειας φασολιών και μήλων.
- Έχουν υποβληθεί 113 αναγγελίες ζημιάς και 1.199 δηλώσεις ζημιάς, με κυριότερα ζημιογόνα αίτια:
- τις βροχοπτώσεις Μαΐου, που έπληξαν σανοδοτικές καλλιέργειες,
- τον καύσωνα Ιουλίου, που έπληξε κυρίως καλλιέργειες φασολιών,
- τις χαλαζοπτώσεις Αυγούστου – Σεπτεμβρίου, που έπληξαν κυρίως κηπευτικά και δενδρώδεις καλλιέργειες (κυρίως μήλα).
- Έχουν ολοκληρωθεί οι εκτιμήσεις
- Έχει ξεκινήσει η διατύπωση των πορισμάτων εκτίμησης.
Πρόγραμμα Αλιεία, Υδατοκαλλιέργεια και Θάλασσα 2021-2027
Περιοχή Στρατηγικής Τοπικής Ανάπτυξης (Αλιευτικές Ζώνες): Εσωτερικών Υδάτων
Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας.
Προϋπολογισμός: 4.300.000 €
Φυσικά στις προαναφερόμενες δράσεις θα πρέπει να συνυπολογισθεί η δυνατότητα ανάπτυξης θερμοκηπιακών καλλιεργειών που προσφέρει το πρόγραμμα των 600 εκατ. ευρώ με χρηματοδότηση 50% από το ΣΣ ΚΑΠ, 35% από τραπεζικό δανεισμό και 15% από ίδια κεφάλαια.
Για τους κατ’ επάγγελμα αγρότες της περιοχής ισχύουν τα μέτρα για επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο καθώς και οι ρυθμίσεις για τα κόκκινα δάνεια που σύντομα θα έλθουν προς ψήφιση στη Βουλή.
Μέσα, τέλος, από την υλοποίηση των δράσεων του ΣΣ ΚΑΠ για την περίοδο 2023-2027 θα απορροφηθούν στον πρωτογενή τομέα 14 δις ευρώ σε ολόκληρη τη χώρα.