«Μην αφήσετε τον εαυτό σας να εκφοβιστεί. Πρέπει να αντισταθούμε!» προέτρεψε τους Ιρανούς κινηματογραφιστές με δηλώσεις του από τις Κάννες, ο Μοχάμαντ Ρασούλοφ ο οποίος διεκδικεί τον Χρυσό Φοίνικα με το «The Seed of the Sacred Fig», ένα αγωνιώδες δράμα που επιτίθεται στο απολυταρχικό καθεστώς του Ιράν.
Ο σπουδαίος Ιρανός σκηνοθέτης που στις αρχές Μαΐου, καταδικάστηκε από το ιρανικό κράτος σε φυλάκιση 8 ετών, απέδρασε από το Ιράν πριν από μερικές εβδομάδες, και ήρθε στο 77ο Φεστιβάλ των Καννών, όπου διαγωνίζεται η νέα του ταινία, η οποία έχει σοβαρές πιθανότητες να κερδίσει απόψε τον Χρυσό Φοίνικα.
Το «The Seed of the Sacred Fig» (Ο Σπόρος της Ιερής Συκιάς) είναι ένα συγκινητικό πολιτικό δράμα με έντονα τα στοιχεία του θρίλερ και της αλληγορίας. Η σχεδόν τρίωρη διάρκειά του καθόλου δεν κουράζει – εν αντιθέσει επιτρέπει στον πολυβραβευμένο 52χρονο σκηνοθέτη να αποτυπώσει την τραγωδία των απλών ανθρώπων της πατρίδας του που καταπιέζονται.
Κεντρικός ήρωας ένας συντηρητικός κρατικός υπάλληλος ο οποίος προάγεται σε «ερευνητή» του Ισλαμικού Δικαστηρίου. Είναι μια θέση κλειδί του συστήματος: ο άνθρωπος που διεξάγει σκληρές ανακρίσεις σε διαδηλωτές και συχνά υπογράφει θανατικές καταδίκες για αντικαθεστωτικούς.
Η σύζυγος του (η Σοχεϊλά Γκολεστανί που την ερμηνεύει εξαιρετικά είναι μια από τις πιο γνωστές ακτιβίστριες του Ιράν) δεν αμφιβάλει καθόλου για τις αγαθές προθέσεις της κυβέρνησης, ενώ οι έφηβες κόρες του αρχίζουν να επαναστατούν. Βρισκόμαστε στο φθινόπωρο του 2022, όταν η Τεχεράνη φλέγεται από τις διαδηλώσεις που ακολούθησαν την δολοφονία της Μαχσά Αμινί, το μόνο έγκλημα της οποίας ήταν ότι δεν «φορούσε σωστά» τη μαντίλα της. Και μέσα σε αυτή την αποσταθεροποίηση των αξιών και των βεβαιοτήτων ο πατέρας χάνει το υπηρεσιακό του πιστόλι και πέφτει σε μια δίνη παράνοιας που θα έχει αναπάντεχη συνέχεια.
Ο Ρασούλοφ σκηνοθετεί με ορμή, φτιάχνει ολοκληρωμένους χαρακτήρες και αναδεικνύει τις αντιδράσεις τους ως μικρές πολιτικές παραβολές.
Η ταινία, που πραγματοποίησε την επίσημη πρεμιέρα της χθες Παρασκευή (24/5), έτυχε θερμότατης υποδοχής από κοινό και κριτικούς, ενώ μετά την προβολή της η αίθουσα Lumière σείστηκε από χειροκροτήματα με τον Ιρανό σκηνοθέτη και τους συντελεστές της ταινίας να λαμβάνουν ένα δωδεκάλεπτο standing ovation.
Ο Ρασούλοφ που τρία χρόνια πριν κέρδισε τη Χρυσή Αρκτο στην Berlinale με το «Δεν Υπάρχει Κακό», περπάτησε στο κόκκινο χαλί της διοργάνωσης, κρατώντας στα χέρια του τις φωτογραφίες των δύο πρωταγωνιστών της ταινίας του, Σοχεϊλά Γκολεστανί και Μισάγκ Ζαρέχ, οι οποίοι δεν μπόρεσαν να έρθουν στις Κάννες, καθώς τους έχει απαγορευτεί η έξοδος από το Ιράν.
Ανεξάρτητα από το αν θα κερδίσει ή όχι απόψε το μεγάλο βραβείο του Φεστιβάλ, ο Μοχάμαντ Ρασούλοφ απέδειξε ότι είναι ο μεγάλος πρωταγωνιστής της φετινής διοργάνωσης.
«Το μόνο μου μήνυμα στους Ιρανούς κινηματογραφιστές είναι να αντισταθούν στον εκφοβισμό και στη λογοκρισία στο Ιράν», είπε στη σημερινή συνέντευξη τύπου ο Ρασούλοφ. «Το καθεστώς φοβάται. Φοβούνται και θέλουν να μας κάνουν να νιώσουμε φόβο, θέλουν να μας αποθαρρύνουν. Αλλά μην αφήσετε τον εαυτό σας να εκφοβιστεί. Πρέπει να πιστεύεις στην ελευθερία σου. Πρέπει να παλέψουμε για μια αξιοπρεπή ζωή» τόνισε.
Τώρα που είναι αυτοεξόριστος στη Γερμανία, ο σκηνοθέτης είπε ότι θα συνεχίσει να επικρίνει το ιρανικό καθεστώς και εκτός της χώρας του. Αν και αναγνώρισε, ακόμη και τώρα, ότι ζει υπό πραγματική απειλή βίας, ο Ρασούλοφ είπε ότι ο κρατικός τρόμος είναι στην πραγματικότητα μια επίδειξη αδυναμίας. «Γιατί φοβούνται τόσο τις ιστορίες που λέμε; Γιατί προσπαθούν να καταστείλουν τον ανεξάρτητο κινηματογράφο;» σημείωσε.
Τέλος, προέτρεψε τους συναδέλφους του καλλιτέχνες «να παραμείνετε πιστοί στις πεποιθήσεις σας και να υποστηρίξετε την ελευθερία της έκφρασης».
Η ταινία έχει εξασφαλίσει την ελληνική διανομή της και θα προβληθεί στις ελληνικές αίθουσες μέσα στη σεζόν.
