Το ραντεβού του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντίμιρ Πούτιν στην Αλάσκα ανήμερα του δεκαπενταύγουστου έκλεισε στην πόλη Άνκορατζ της Αλάσκας και επιβεβαιώθηκε με τον πλέον επίσημο τρόπο από τον ίδιο τον Αμερικανό πρόεδρο μέσω της πλατφόρμας Truth Social,.
Σύμφωνα με τον Αμερικανό πρόεδρο, η συμφωνία που εξετάζεται θα μπορούσε να περιλαμβάνει ανταλλαγές εδαφών — μια προοπτική που η Ουκρανία απορρίπτει εκ των προτέρων.
Η επιλογή του τόπου από τον Ντόναλντ Τραμπ και τον Βλαντίμιρ Πούτιν μόνο τυχαία δεν είναι: όχι μόνο πρόκειται για έδαφος που η ρωσική αυτοκρατορία πούλησε στις ΗΠΑ το 1867, αλλά και για μια πολιτεία με ιδιαίτερη στρατηγική σημασία, σύμφωνα με ανάλυση του Sky News.
Η επιλογή της Αλάσκας συμβολίζει την «στρατηγική ισοτιμία», δηλαδή έναν χώρο όπου οι ηγέτες των ΗΠΑ και της Ρωσίας συναντώνται πρόσωπο με πρόσωπο σε σημείο όπου τα συμφέροντά τους κυριολεκτικά συναντώνται. Η πολιτεία έχει αποκτήσει σημαντικό γεωπολιτικό βάρος λόγω των ανεκμετάλλευτων ορυκτών πόρων της και η διεξαγωγή συνομιλιών εκεί επιτρέπει την εστίαση στα ενεργειακά και εδαφικά ζητήματα παγκόσμιας κλίμακας — κάτι που, όπως σημειώνουν αναλυτές, ταιριάζει με την αγάπη του Αμερικανού προέδρου για τον θεαματικό συμβολισμό.
Επιπλέον, ο Τραμπ έχει διεξαγάγει επιθετική εκστρατεία για την ενίσχυση του ελέγχου των ΗΠΑ στην Αρκτική, με σχέδια που αφορούν τόσο τη Γροιλανδία όσο και την εκμετάλλευση πετρελαϊκών κοιτασμάτων.
Σύνοδος με κρίσιμη σημασία
Σύμφωνα με την Ουάσιγκτον, ο στόχος είναι να συζητηθούν «οι επιλογές για την επίτευξη μιας ειρηνικής και διαρκούς λύσης» στη σύρραξη που ξεκίνησε με τη ρωσική εισβολή τον Φεβρουάριο του 2022. Ωστόσο, πίσω από τη διπλωματική διατύπωση, ο Ντόναλντ Τραμπ υπαινίχθηκε ότι θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν εδαφικές παραχωρήσεις, δηλώνοντας πως «μια ανταλλαγή εδαφών προς όφελος και των δύο πλευρών» είναι υπό σκέψη.
Δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες, περιοριζόμενος στο να αναφερθεί σε «μια περιοχή όπου διεξάγονται μάχες εδώ και τριάμισι χρόνια» και στο ενδεχόμενο η Ουκρανία να «ανακτήσει ένα μέρος» των εδαφών της.
Σύμφωνα με το Wall Street Journal, ο Πούτιν είναι έτοιμος να αποδεχτεί πλήρη κατάπαυση του πυρός, εάν η Ουκρανία συμφωνήσει να αποσύρει τις δυνάμεις της από ολόκληρη την ανατολική περιοχή του Ντόνετσκ. Η Ρωσία θα ελέγχει τότε τις περιοχές του Ντόνετσκ και του Λουγκάνσκ, καθώς και τη χερσόνησο της Κριμαίας, την οποία προσάρτησε το 2014 και επιθυμεί να αναγνωριστεί ως κυρίαρχο ρωσικό έδαφος.
Το Κίεβο εκτός των συνομιλιών
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, που εδώ και μήνες ζητά να συμμετέχει άμεσα σε οποιαδήποτε διαπραγμάτευση, δεν θα παραστεί στη συνάντηση. Το Κίεβο απορρίπτει κατηγορηματικά τους όρους της Μόσχας: την επίσημη αναγνώριση της προσάρτησης της Κριμαίας (2014) και τεσσάρων εν μέρει κατεχόμενων περιφερειών (Ντονέτσκ, Λουγκάνσκ, Ζαπορίζια, Χερσώνα), την εγκατάλειψη της προσπάθειας ένταξης στο ΝΑΤΟ και τη διακοπή της δυτικής στρατιωτικής βοήθειας.
Από την πλευρά της, η Ουκρανία απαιτεί την πλήρη αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων και εγγυήσεις ασφαλείας από τους δυτικούς συμμάχους, μεταξύ άλλων μέσω παραδόσεων όπλων και ενδεχόμενης ανάπτυξης ευρωπαϊκών δυνάμεων — απαιτήσεις που αποτελούν «κόκκινες γραμμές» για το Κρεμλίνο.
Η τελευταία δια ζώσης συνάντηση μεταξύ Τραμπ και Πούτιν έγινε τον Ιούνιο του 2019 στην Ιαπωνία, έναν χρόνο μετά τη σύνοδο του Ελσίνκι. Από την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο στις 20 Ιανουαρίου, ο Τραμπ έχει συνομιλήσει πολλές φορές τηλεφωνικά με τον Ρώσο πρόεδρο, αλλά δεν έχουν συναντηθεί πρόσωπο με πρόσωπο. Μετά το ραντεβού στην Αλάσκα, η Μόσχα επιδιώκει η επόμενη συνάντηση να πραγματοποιηθεί σε ρωσικό έδαφος, έχοντας ήδη απευθύνει πρόσκληση στην Ουάσιγκτον.
