Νέο σκηνικό δημιουργείται γύρω από τον πόλεμο στην Ουκρανία, με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι να δηλώνει έτοιμος για κάλπες αν υπάρξουν εγγυήσεις ασφαλείας, μετά τις πιέσεις Τραμπ.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, Αμερικανοί απεσταλμένοι, ανάμεσά τους ο ειδικός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ και ο Τζάρεντ Κούσνερ, κάλεσαν τηλεφωνικά τον Ζελένσκι να απαντήσει εντός λίγων ημερών στην προτεινόμενη συμφωνία. Το χρονοδιάγραμμα που μεταφέρθηκε στο Κίεβο προβλέπει ακόμη και επίτευξη συμφωνίας «μέχρι τα Χριστούγεννα», όπως εκτιμούν καλά πληροφορημένες πηγές.
Το βασικό αμερικανικό σχέδιο, αρχικά 28 σημείων, προβλέπει την παραχώρηση ουκρανικών εδαφών στη Ρωσία έναντι ασαφών ακόμη εγγυήσεων ασφαλείας από τις ΗΠΑ – ένα πλαίσιο που τόσο το Κίεβο όσο και Ευρωπαίοι σύμμαχοι θεωρούν μη ρεαλιστικό και δυσανάλογα ευνοϊκό προς τη Μόσχα. Μετά από εντατικές διαβουλεύσεις, το έγγραφο έχει περιοριστεί σε 20 σημεία, ωστόσο τα δυο πιο καίρια ζητήματα -το εδαφικό και ο χαρακτήρας των διεθνών εγγυήσεων- παραμένουν άλυτα.
Έτοιμος για εκλογές ο Ζελένσκι
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι μετά τις επικρίσεις Τραμπ δηλώνει «έτοιμος για εκλογές», απαντώντας στα επικριτικά σχόλια που διατύπωσε ο Αμερικανός ομόλογός του, Ντόναλντ Τραμπ σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Politico.
«Είμαι έτοιμος για εκλογές», απάντησε ο Ζελένσκι σε δημοσιογράφους, υπογραμμίζοντας πως θα μπορούσαν να διεξαχθούν εντός 60-90 ημερών, ενώ κάλεσε τους συμμάχους να μεριμνήσουν ώστε να υπάρξουν εγγυήσεις για την ασφαλή διεξαγωγή τους. Εξέφρασε επίσης την πρόθεσή του να ζητήσει από τη Βουλή να προετοιμάσει νομοθετική ρύθμιση που θα επιτρέψει τη διεξαγωγή εκλογών ενόσω ο στρατιωτικός νόμος παραμένει σε ισχύ.
Νωρίτερα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, είχε ασκήσει πίεση στο Κίεβο να αποδεχθεί μια συμφωνία που διαμορφώθηκε από την Ουάσινγκτον, η αρχική εκδοχή της οποίας επικρίθηκε από τους συμμάχους της Ουκρανίας ως υπερβολικά ευνοϊκή προς τη Ρωσία.
Ο Ζελένσκι, ο οποίος πραγματοποίησε περιοδεία σε Λονδίνο, Βρυξέλλες και Ρώμη για να διαμορφώσει κοινή ευρωπαϊκή στάση απέναντι στην πρόταση, έχει δηλώσει ότι το Κίεβο δεν έχει ούτε νομικό ούτε ηθικό δικαίωμα να παραχωρήσει ουκρανικά εδάφη, επικαλούμενος το σύνταγμα και το διεθνές δίκαιο. Τόνισε επίσης ότι δεν έχει λάβει σαφείς απαντήσεις για το τι θα κάνουν οι σύμμαχοι σε περίπτωση νέας ρωσικής επίθεσης.
Στην ίδια κατεύθυνση, Ουκρανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι φοβούνται πως η ενότητα της Δύσης θα υπονομευτεί αν οι ΗΠΑ κινηθούν μονομερώς, ασκώντας πίεση στο Κίεβο να επιλέξει ανάμεσα σε μια πρόταση που δεν μπορεί εύκολα να αποδεχθεί και σε έναν συμβιβασμό που δεν μπορεί να απορρίψει.
Διορία «μερικών ημερών» έδωσε ο Τραμπ στον Ζελένσκι
Οι ειδικοί απεσταλμένοι του Ντόναλντ Τραμπ έδωσαν στον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι διορία μερικών ημερών για να απαντήσει στην προτεινόμενη ειρηνευτική συμφωνία με την οποία το Κίεβο θα αποδεχθεί απώλεια εδαφών σε αντάλλαγμα για αδιευκρίνιστες εγγυήσεις ασφαλείας εκ μέρους των ΗΠΑ, υποστηρίζει η εφημερίδα Financial Times, επικαλούμενη αξιωματούχους που ενημερώθηκαν για τις συζητήσεις μεταξύ των δύο πλευρών.
Ο Ζελένσκι είπε στους Ευρωπαίους ομολόγους του ότι δέχτηκε πιέσεις από τον ειδικό απεσταλμένο του Τραμπ, τον Στιβ Γουίτκοφ και τον γαμπρό του Αμερικανού προέδρου Τζάρεντ Κούσνερ, στη δίωρη τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν το Σάββατο, ώστε να πάρει γρήγορα μια απόφαση.
Ένα πρόσωπο που γνωρίζει το χρονοδιάγραμμα που προτάθηκε στο Κίεβο είπε ότι ο Τραμπ ελπίζει να υπάρξει μια συμφωνία «μέχρι τα Χριστούγεννα».
Ο Ζελένσκι απάντησε στους Αμερικανούς απεσταλμένους ότι χρειάζεται χρόνο για να συζητήσει με τους Ευρωπαίους συμμάχους του προτού να απαντήσει στην αμερικανική πρόταση. Το Κίεβο φοβάται ότι η ενότητα των δυτικών χωρών θα μπορούσε να διαρραγεί εάν οι ΗΠΑ προχωρήσουν μόνες τους στη σύναψη συμφωνίας, χωρίς τη συμμετοχή των Ευρωπαίων. Ένας από τους Δυτικούς αξιωματούχους περιέγραψε ότι η ουκρανική πλευρά είναι εγκλωβισμένη μεταξύ εδαφικών απαιτήσεων που δεν μπορεί να αποδεχτεί και της αμερικανικής πρότασης που δεν μπορεί να απορρίψει. «Για να είμαι ειλικρινής, οι Αμερικανοί αναζητούν έναν συμβιβασμό σήμερα» είπε ο Ζελένσκι σε δημοσιογράφους με τους οποίους συνομίλησε τη Δευτέρα μέσω WhatsApp.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Politico τη Δευτέρα, ο Τραμπ ρωτήθηκε εάν έχει θέσει κάποιο χρονοδιάγραμμα στον Ζελένσκι για να συμφωνήσει στην πρότασή του. «Λοιπόν, θα πρέπει να αρχίσει να δέχεται πράγματα (…) επειδή χάνει» απάντησε ο Αμερικανός πρόεδρος για τον Ουκρανό ομόλογό του.
Η επίθεση Τραμπ στην Ευρώπη
Από την πλευρά του, ο Ντόναλντ Τραμπ επιμένει ότι η Ρωσία βρίσκεται σε ισχυρότερη διαπραγματευτική θέση και κατηγορεί τους Ευρωπαίους ότι «μιλούν αλλά δεν παράγουν». Σε συνεντεύξεις του, ασκεί κριτική στον Ζελένσκι για τη μη διεξαγωγή εκλογών, υποστηρίζοντας ότι η Ουκρανία χρησιμοποιεί τον πόλεμο ως «δικαιολογία» και ότι η δημοκρατική διαδικασία πρέπει να επανεκκινήσει.
Την ίδια στιγμή, ο Τραμπ υποστηρίζει ότι Πούτιν και Ζελένσκι «μισούν πραγματικά ο ένας τον άλλον», γεγονός που –όπως λέει– δυσκολεύει περισσότερο τις διαπραγματεύσεις. Παρά τις δηλώσεις του ότι έχει στο παρελθόν τερματίσει «οκτώ πολέμους», χαρακτηρίζει την ουκρανική σύγκρουση ως μία από τις πιο δύσκολες, ενώ δεν κρύβει την επιθυμία του να επιτευχθεί συμφωνία σύντομα.
Η Μόσχα, από την πλευρά της, διαμηνύει πως η περιοχή του Ντονμπάς αποτελεί «ιστορικό ρωσικό έδαφος», με τον Βλαντίμιρ Πούτιν να επαναλαμβάνει σκληρές θέσεις που δυσχεραίνουν περαιτέρω τις διαπραγματεύσεις.
