Αφού οι Ουκρανοί διαπραγματευτές συμφώνησαν νωρίτερα αυτή την εβδομάδα σε μια πρόταση εκεχειρίας που μεσολάβησαν οι ΗΠΑ, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο δήλωσε ότι η μπάλα ήταν πλέον στο γήπεδο του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν.
Όμως, η μπάλα αυτή αποδείχθηκε πιο εύκολη για τον Ρώσο ηγέτη απ’ ό,τι πολλοί περίμεναν. Δεν αντέδρασε επιθετικά με μια ριψοκίνδυνη «βολίδα», επιχειρώντας να κερδίσει γρήγορα τον πόντο. Αντίθετα, έστειλε μια τεχνική «λόμπα» βαθιά στο γήπεδο, προσθέτοντας όρους και καθυστερήσεις στις συνομιλίες για την εκεχειρία.
Ήταν κλασικός Πούτιν.
Ο Ρώσος ηγέτης έχει δει Αμερικανούς προέδρους να έρχονται και να φεύγουν και, πολύ συχνά, έχει εξαντλήσει την αντοχή και την προσοχή τους για να πετύχει ό,τι θέλει. Το μεγάλο ερώτημα τώρα είναι ποια θα είναι η αντίδραση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Εκείνος βιάζεται να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, θέλοντας να ενισχύσει τη φήμη του ως ικανός διαπραγματευτής.
Ο Πούτιν, ωστόσο, έχει μελετήσει τους αντιπάλους του στην Ουάσιγκτον — και την Πέμπτη, έδειξε ότι κατανοεί την ψυχολογία του Τραμπ. Τον επαίνεσε ενώ ταυτόχρονα τον εκτροχίαζε· τον «χάιδεψε»— κάτι που ο παθιασμένος Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι σχεδόν μοιραία ξέχασε να κάνει κατά τη συνάντησή του στον Λευκό Οίκο τον περασμένο μήνα, οδηγώντας σε μια βιαστική απομάκρυνσή του.
Δεν υπήρξε ένα ξεκάθαρο ρωσικό «νιετ» που θα εξόργιζε τον Αμερικανό ηγέτη, αλλά μάλλον ένα εγκωμιαστικό σχόλιο για την πρόταση του Τραμπ.
Η προσωρινή εκεχειρία ήταν «σωστή» και «τη στηρίζουμε», δήλωσε ο Ρώσος ηγέτης, αλλά υπήρχαν πολλά αγκάθια. Ουκρανικές μονάδες είχαν σχεδόν περικυκλωθεί σε έναν θύλακα στη ρωσική περιοχή του Κουρσκ και μπορεί να αναγκάζονταν να «παραδοθούν ή να πεθάνουν», εξήγησε. Γιατί, λοιπόν, να τους αφήσουν απλώς να φύγουν; «Αν σταματήσουμε τις εχθροπραξίες για 30 ημέρες, τι σημαίνει αυτό; Ότι όλοι όσοι βρίσκονται εκεί θα αποχωρήσουν χωρίς μάχη;»
Κατά τη διάρκεια της παύσης των εχθροπραξιών, θα μπορεί η Ουκρανία να κινητοποιήσει νέες δυνάμεις και να λάβει όπλα από τη Δύση; «Πώς θα οργανωθεί η επιτήρηση; Αυτά είναι σοβαρά ερωτήματα.» Στη συνέχεια πρόσθεσε: «Νομίζω ότι πρέπει να μιλήσουμε με τους Αμερικανούς συναδέλφους μας… Ίσως να έχουμε ένα τηλεφώνημα με τον πρόεδρο Τραμπ για να το συζητήσουμε.»
Ήταν όλα βγαλμένα από το εγχειρίδιο που εκείνος και ο σκυθρωπός υπουργός Εξωτερικών του, Σεργκέι Λαβρόφ, έχουν χρησιμοποιήσει ξανά και ξανά: θολώστε τα νερά, καθυστερήστε, περιπλέξτε, πετάξτε μερικά «και εσείς το ίδιο κάνατε» και προσφέρετε έναν δελεαστικό δόλωμα.
Μόλις την προηγούμενη μέρα, ο Λαβρόφ είχε δώσει ένα ενενηντάλεπτο «μάθημα» διπλωματίας αλά Πούτιν, το οποίο θα έπρεπε να είχε σημάνει συναγερμό στον Λευκό Οίκο.
Οι συνομιλητές του — μια τριάδα φιλορώσων συνομιλητών, με επικεφαλής τον πρώην παρουσιαστή του Fox News, δικαστή Άντριου Ναπολιτάνο — ήταν εύκολοι αντίπαλοι, κουνώντας συγκαταβατικά το κεφάλι καθώς παραπονιόταν για το ότι (αλίμονο!) αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει μια τουαλέτα ουδέτερου φύλου στη Σκανδιναβία. Τον επευφημούσαν όταν γκρίνιαζε για όλες τις αδικίες που η Δύση είχε επιβάλει στη φιλειρηνική του χώρα: τις ψευδείς κατηγορίες για δηλητηρίαση του ηγέτη της αντιπολίτευσης Αλεξέι Ναβάλνι, την απόπειρα δολοφονίας του Ρώσου διπλού πράκτορα Σεργκέι Σκριπάλ και της κόρης του ή την κατάρριψη της πτήσης MH17 των Μαλαισιανών Αερογραμμών.
Όλα κατέληγαν στις αθέτητες υποσχέσεις και τη μοχθηρή συμπεριφορά της Ευρώπης και του ΝΑΤΟ, όπως είπε.
Αλλά καθώς ο Λαβρόφ συσσώρευε υπεκφυγές και παραπλανήσεις, το θρηνητικό του κήρυγμα έδειχνε ότι — όπως ενίσχυσε ο Πούτιν την επόμενη μέρα — η Ρωσία σχεδιάζει να «παίξει» τον Τραμπ, όπως έκανε με τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα στη Συρία, χρησιμοποιώντας καθυστερήσεις για να αποτρέψει την Αμερική από το να χτυπήσει τον σύμμαχό της για τη χρήση χημικών όπλων.
Φυσικά, σε αντίθεση με τον Ομπάμα, στην πρώτη του θητεία, ο Τραμπ διέταξε αεροπορική επίθεση σε συριακή κυβερνητική βάση ως απάντηση σε επίθεση με χημικά όπλα. Έτσι, ο Πούτιν σίγουρα έχει λάβει υπόψη ότι ένας εκνευρισμένος Τραμπ μπορεί να αντιδράσει δυναμικά. Γι’ αυτό και η προσεκτική του αντίδραση στην πρόταση εκεχειρίας.
Και μέχρι στιγμής, το σχέδιο φαίνεται να λειτουργεί. Για τον Τραμπ, η απάντηση του Πούτιν ήταν «πολύ υποσχόμενη».
«Θα ήθελα πολύ να τον συναντήσω ή να του μιλήσω. Αλλά πρέπει να τελειώσουμε [τη συμφωνία εκεχειρίας] γρήγορα», είπε ο Τραμπ στους δημοσιογράφους την Πέμπτη.
Αυτά είναι γλυκά λόγια για τα αυτιά του Πούτιν. Το «καρότο» λειτουργεί, και μπορεί να επιβραδύνει τη βιασύνη του Τραμπ για μια συμφωνία.
Σύμφωνα με τον πρώην Ρώσο διπλωμάτη Μπόρις Μπονταρέφ, ο Κρεμλινικός ηγέτης εκτιμά επίσης ότι οι απειλές του Τραμπ είναι πιο δυνατές από τις πράξεις του.
«Θα έχει δει πώς ο Τραμπ απειλεί τον Καναδά, αλλά όταν η Οτάβα απαντά με αντίποινα δασμών, αρχίζει να υποχωρεί και να διαπραγματεύεται», είπε ο Μπονταρέφ στο POLITICO.
Αν η αντίδραση του Τραμπ δεν είναι άμεση, τότε θα έχουμε μια μακρά διαδικασία μπροστά μας.