Η σκιά του Ντόναλντ Τραμπ πλανάται πάνω από τις Βρυξέλλες: κατά την τελευταία τους σύνοδο κορυφής πριν την επιστροφή του Ρεπουμπλικάνου στον Λευκό Οίκο οι ηγέτες των 27 χωρών της ΕΕ θα προσπαθήσουν «να στείλουν ένα ξεκάθαρο μήνυμα» στον νεοεκλεγέντα πρόεδρο των ΗΠΑ σχετικά με τη στήριξή τους στην Ουκρανία.
Οι 27 ηγέτες — με εξαίρεση τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν που θα μεταβεί στη Μαγιότ– θα υποδεχθούν τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και θα επαναλάβουν «την ακλόνητη υποστήριξή τους» προς την Ουκρανία «για όσο καιρό χρειαστεί», σύμφωνα με το προσχέδιο του τελικού ανακοινωθέντος της συνόδου.
Ο Τραμπ έχει ζητήσει επανειλημμένα τον άμεσο τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, που διαρκεί σχεδόν τρία χρόνια. Τη Δευτέρα δήλωσε ότι ο Ζελένσκι θα πρέπει να είναι έτοιμος να δεχθεί μια ειρηνευτική συμφωνία, χωρίς ωστόσο να διευκρινίζει αν αυτό σημαίνει ότι το Κίεβο θα πρέπει να παραχωρήσει εδάφη στη Μόσχα.
«Η Ρωσία δεν πρέπει να κερδίσει», τονίζεται στο σχέδιο απόφασης της συνόδου κορυφής της ΕΕ, το οποίο προσθέτει ότι δεν θα πρέπει να αναληφθεί καμία πρωτοβουλία για την Ουκρανία χωρίς τη συμμετοχή του Κιέβου.
«Ακλόνητη στήριξη»
«Οι φίλοι μας, και ακόμη περισσότερο οι εχθροί μας, θα παρακολουθούν προσεκτικά τον τρόπο με τον οποίο θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε την Ουκρανία. Η στήριξή μας λοιπόν θα πρέπει να είναι ακλόνητη», προειδοποίησε χθες Τετάρτη η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
«Η Ευρώπη έχει ανάγκη μια ισχυρή και συμπαγή στάση για να διασφαλίσει ότι θα υπάρξει ειρήνη που θα διαρκέσει», εκτίμησε από την πλευρά του ο Ζελένσκι ο οποίος έφτασε χθες το βράδυ στις Βρυξέλλες.
Ο Ουκρανός πρόεδρος θα συμμετάσχει μαζί με άλλους Ευρωπαίους ηγέτες – ανάμεσά τους της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Πολωνίας-σε συνάντηση παρουσία του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε.
Μια «πολύ καλή ευκαιρία να μιλήσουμε για τις εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, για σήμερα και για αύριο», εκτίμησε ο Ζελένσκι μιλώντας στο πλευρό του Ρούτε από την οικία του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες.
Προτού επιστρέψει ο Τραμπ στον Λευκό Οίκο, στις 20 Ιανουαρίου, οι Ευρωπαίοι επιθυμούν να στείλουν τουλάχιστον δύο μηνύματα: «καμία απόφαση για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία» και «καμία απόφαση για την Ευρώπη χωρίς τους Ευρωπαίους», σύμφωνα με διπλωμάτες.
Προτεραιότητα είναι η Ουκρανία «να μην αναγκαστεί να δεχθεί μια ειρήνη που θα της επιβληθεί», υπογράμμισε ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς κατά την άφιξή του χθες στις Βρυξέλλες για τη σύνοδο της ΕΕ με τις χώρες των Βαλκανίων.
Εν αναμονή πιθανών ειρηνευτικών συνομιλιών οι Ευρωπαίοι θέλουν να διασφαλίσουν ότι η Ουκρανία θα είναι σε θέση ισχύος.
Προς αυτή την κατεύθυνση έχουν υποσχεθεί να προσφέρουν οικονομική βοήθεια ύψους τουλάχιστον 30 δισεκ. ευρώ στην Ουκρανία το 2025, μεγάλο μέρος της οποίας θα χρησιμοποιηθεί για την αγορά όπλων, επεσήμαναν διπλωμάτες.
Επιθυμούν επίσης να βοηθήσουν την Ουκρανία να περάσει τον χειμώνα, την ώρα που η Ρωσία βομβαρδίζει σχεδόν καθημερινά ενεργειακές υποδομές της χώρας.
«Η πιο άμεση πρόκληση αφορά το ενεργειακό σύστημα της Ουκρανίας», υπενθύμισε η φον ντερ Λάιεν.
Συρία και σχέσεις με ΗΠΑ
Σε ό,τι αφορά τη Συρία οι ηγέτες των 27 θα επαναλάβουν τους όρους τους για την αποκατάσταση των σχέσεών τους με τη Δαμασκό, μετά την ανατροπή του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, σύμφωνα με το προσχέδιο των αποφάσεων της συνόδου.
Η ΕΕ αναμένεται να ενισχύσει τις σχέσεις της με την ισλαμιστική οργάνωση Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS), αιχμή του δόρατος του συνασπισμού των Σύρων ανταρτών που έχουν καταλάβει την εξουσία.
«Δεν είμαστε αφελείς, γνωρίζουμε από πού προέρχονται», δήλωσε Ευρωπαίος διπλωμάτης.
Η HTS, πρώην συριακός βραχίονας της αλ Κάιντα, ισχυρίζεται ότι έχει κόψει τους δεσμούς της με τους τζιχαντιστές. Εξακολουθεί να θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση από πολλές δυτικές χώρες.
Η ΕΕ επιθυμεί επίσης να αναφερθεί και στο θέμα των ρωσικών στρατιωτικών βάσεων στη Συρία. Πολλές χώρες μέλη ζητούν από τις νέες συριακές αρχές να απαιτήσουν την αποχώρηση των Ρώσων, σύμφωνα με την επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας.
Οι Ευρωπαίοι, όπως και οι Αμερικανοί, επιθυμούν εξάλλου να αποφύγουν την αναδιοργάνωση στη Συρία – από όπου δεν εξαλείφθηκε ποτέ εντελώς– του Ισλαμικού Κράτους.
Στη διάρκεια γεύματος εργασίας οι 27 θα έχουν επίσης την ευκαιρία να συζητήσουν για τις μελλοντικές τους σχέσεις με τη νέα αμερικανική κυβέρνηση.
Θα πρόκειται για μια «πολιτική συζήτηση», χωρίς ωστόσο να ληφθούν αποφάσεις, δήλωσε διπλωμάτης σύμφωνα με τον οποίο είναι σημαντικό οι Ευρωπαίοι να στείλουν ένα «κοινό μήνυμα» ενότητας.
Πρέπει να υπενθυμίσουν στον Τραμπ ότι «θα χρειαστεί συμμάχους για να πετύχει τους στόχους του, κυρίως σε ό,τι αφορά την Κίνα», εξήγησε άλλος διπλωμάτης.
