Η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ επιδιώκει να μειώσει την παγκόσμια επιρροή της Κίνας στα λιμάνια και να φέρει περισσότερα στρατηγικά τερματικά υπό τον δυτικό έλεγχο, σύμφωνα με τρεις πηγές που είναι εξοικειωμένες με τα σχέδια. Η κίνηση αυτή αποτελεί μέρος της πιο φιλόδοξης προσπάθειας των ΗΠΑ να επεκτείνουν τη ναυτιλιακή τους επιρροή από τη δεκαετία του 1970 και αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των αυξανόμενων ανησυχιών στην Ουάσιγκτον για την πιθανή αδυναμία της χώρας σε περίπτωση σύγκρουσης με την Κίνα.
Σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ του Reuters, οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ πιστεύουν ότι ο εμπορικός στόλος των ΗΠΑ δεν είναι επαρκής για να παράσχει υποστήριξη στον στρατό σε περίπτωση πολέμου και ότι η εξάρτηση της χώρας από ξένα πλοία και λιμάνια είναι υπερβολική. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η Ουάσιγκτον εξετάζει την υποστήριξη ιδιωτικών αμερικανικών ή δυτικών εταιρειών για να αγοράσουν μερίδια της Κίνας σε λιμάνια, με παράδειγμα την προτεινόμενη συμφωνία της BlackRock να εξαγοράσει τα λιμενικά περιουσιακά στοιχεία της CK Hutchison από το Χονγκ Κονγκ σε 23 χώρες, περιλαμβανομένων των περιοχών γύρω από τη Διώρυγα του Παναμά.
Το λιμάνι του Πειραιά
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ φαίνεται να εστιάζει στο λιμάνι του Πειραιά στην Ελλάδα, το οποίο θεωρείται στρατηγικής σημασίας για τις εμπορικές διαδρομές που συνδέουν την Ευρώπη, την Αφρική και την Ασία. Η COSCO, μία από τις μεγαλύτερες κινεζικές ναυτιλιακές εταιρείες, κατέχει το 67% της εταιρείας Πειραιάς, γεγονός που έχει προκαλέσει ανησυχίες στην Ουάσιγκτον για την κινεζική επιρροή στην περιοχή. Η COSCO, μαζί με την ελληνική κυβέρνηση, δεν έχει σχολιάσει τις πρόσφατες εξελίξεις.
Αξιοσημείωτο είναι ότι το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ πρόσθεσε τη COSCO στη μαύρη λίστα των εταιρειών που συνδέονται με τον κινεζικό στρατό τον Ιανουάριο, αν και αυτό δεν σημαίνει άμεση απαγόρευση των αμερικανικών εταιρειών να συναλλάσσονται με αυτές. Ωστόσο, οι ενέργειες αυτές ενδέχεται να προαναγγέλλουν μελλοντικές αυστηρότερες κινήσεις από την πλευρά της Ουάσιγκτον.
Η Κίνα, από την πλευρά της, υπερασπίζεται τη συνεργασία της με άλλες χώρες στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και αντιτίθεται σε μονομερείς κυρώσεις ή άλλες ενέργειες που πλήττουν τα νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντα άλλων κρατών μέσω οικονομικής εκβιαστικής πολιτικής.
Ανησυχίες για την Κίνα στην Καραϊβική και τη Μεσόγειο
Οι ΗΠΑ εκφράζουν ανησυχίες και για τις κινεζικές επενδύσεις στην Καραϊβική και τη Μεσόγειο, με ιδιαίτερη προσοχή να δίνεται στο λιμάνι του Κίνγκστον στην Τζαμάικα, το οποίο αποτελεί κρίσιμο κόμβο μεταφόρτωσης στην περιοχή. Η Κίνα έχει συμμετοχή στην εταιρεία που διαχειρίζεται το λιμάνι, ενώ έχει επενδύσει και σε άλλα στρατηγικής σημασίας έργα στην περιοχή.
Στην Ευρώπη, οι ΗΠΑ παρακολουθούν επίσης τη συμμετοχή της Κίνας σε λιμάνια στην Ισπανία και τη Γερμανία, ενώ οι αξιωματούχοι του Πενταγώνου ανησυχούν για την επιρροή της Κίνας στην περιοχή, η οποία θεωρείται κρίσιμη για την εφοδιαστική αλυσίδα και τη γεωπολιτική ισχύ.
Η ναυτιλιακή στρατηγική των ΗΠΑ
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει λάβει μια σειρά από μέτρα για να ενισχύσει την παρουσία των ΗΠΑ στη ναυτιλία, συμπεριλαμβανομένων κινήσεων για την αναζωογόνηση της ναυπηγικής βιομηχανίας και την επέκταση του στόλου εμπορικών πλοίων που ελέγχουν οι ΗΠΑ. Εξετάζεται επίσης η δημιουργία μητρώου πλοίων στις ΗΠΑ Παρθένες Νήσους για να προσελκύσει πλοία με αμερικανική σημαία, χωρίς να πληρούν τα αυστηρότερα πρότυπα των εγχώριων μητρώων.
Η επίθεση της Ουάσιγκτον στη ναυτιλιακή ισχύ της Κίνας έρχεται σε μια περίοδο εντάσεων και στον τομέα του εμπορίου και των δασμών, με την Κίνα να θεωρεί τα λιμάνια και τα ναυτιλιακά περιουσιακά της στοιχεία ως ζωτικό μέρος της πρωτοβουλίας «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος».
Επιμέλεια: Νίκος Μαχαίρας
