Drones πάνω από την Πολωνία, μαχητικά MiG που παραβιάζουν τον εναέριο χώρο της Εσθονίας, υποθαλάσσια καλώδια τηλεπικοινωνιών κατεστραμμένα στον βυθό της Βαλτικής, αεροδρόμια που παραλύουν από κυβερνοεπιθέσεις και μικρά drones, ανεξήγητες εκρήξεις και στοχευμένες δολοφονίες, μαζί με σμήνη από bots που πλημμυρίζουν τα κοινωνικά δίκτυα με προπαγάνδα για να επηρεάσουν εκλογές — κανένα από αυτά τα γεγονότα από μόνο του δεν συνιστά αιτία πολέμου.
Όμως όλα μαζί συνθέτουν κάτι νέο και εξαιρετικά επικίνδυνο.
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν διεξάγει έναν «υβριδικό» ή «γκρίζας ζώνης» πόλεμο εναντίον του ΝΑΤΟ — μια στρατηγική φθοράς που βασίζεται στο χαμηλό κόστος, την αληθοφανή άρνηση εμπλοκής και τον προσεκτικό χειρισμό, ώστε να διατηρείται η ένταση χωρίς να ξεσπά ανοιχτή σύγκρουση.
«Δεν είμαστε σε πόλεμο», δήλωσε αυτή την εβδομάδα ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς. «Αλλά δεν βρισκόμαστε πια ούτε σε ειρήνη».
Οι στόχοι πίσω από την τακτική του Πούτιν
Σύμφωνα με το The Economist, η Μόσχα γνωρίζει πως δεν μπορεί να επικρατήσει στρατιωτικά του ΝΑΤΟ, όμως ο υβριδικός αυτός πόλεμος επιτρέπει στη Ρωσία να επιδιώξει τρεις βασικούς στόχους:
Διάρρηξη της ενότητας του ΝΑΤΟ: Πυροδοτώντας καχυποψία μεταξύ των κρατών-μελών και δοκιμάζοντας την προσήλωση των ΗΠΑ στο Άρθρο 5 της Συμμαχίας.
Αποσταθεροποίηση ευρωπαϊκών κρατών: Μέσα από επιχειρήσεις παραπληροφόρησης, σαμποτάζ και πολιτική υπονόμευση, επιδιώκει να ενισχύσει την ανασφάλεια, να προκαλέσει κοινωνική αναστάτωση και να ενδυναμώσει ακραία κόμματα.
Καλλιέργεια φόβου: Η συνεχής παρουσία απειλών –είτε στον κυβερνοχώρο, είτε στον φυσικό χώρο– δημιουργεί ένα κλίμα ανασφάλειας που λειτουργεί αποτρεπτικά στη λήψη αποφασιστικής δράσης από την πλευρά της Δύσης.
Η τακτική αυτή είναι ιδιαίτερα φθηνή για τη Ρωσία και δύσκολη να αντιμετωπιστεί ενιαία από τη Δύση, καθώς διασπά την προσοχή, δοκιμάζει τις αντιδράσεις και εκμεταλλεύεται την αδράνεια των δημοκρατιών.
Το δίλημμα της Δύσης
Το ΝΑΤΟ και η ΕΕ καλούνται να απαντήσουν σε έναν εχθρό που δεν επιτίθεται ευθέως, αλλά φθείρει, αποσταθεροποιεί και αποπροσανατολίζει. Η στρατηγική του Πούτιν βασίζεται ακριβώς στο γεγονός ότι δεν υπάρχει εύκολη απάντηση — και αυτό είναι το μεγαλύτερο του όπλο.
Επιμέλεια: Νίκος Μαχαίρας
