Από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα τα μπαχαρικά χρησιμοποιούνται καθημερινά όχι μόνο για την ιδιαίτερη γεύση που προσδίδουν στα φαγητά, αλλά και για τις ευεργετικές τους ιδιότητες στην υγεία. Ανάμεσα στα μπαχαρικά που ξεχωρίζουν τόσο για την γεύση όσο και για την «θαυματουργή» του δράση είναι και ο κουρκουμάς που και μόνο από το βασιλικό του «χρυσό» χρώμα καταλαβαίνουμε το πόσο ευεργετικός ειναι.
Ο κουρκουμάς είναι παντού. Το δημοφιλές αυτό μπαχαρικό δεν αποτελεί μόνο μια ευχάριστη πινελιά στη μαγειρική μας, αλλά και ένα φυσικό «φάρμακο» με εντυπωσιακές ιδιότητες. Από τη φροντίδα του δέρματος, μέχρι την αντιμετώπιση φλεγμονών, ο κουρκουμάς είναι το «χρυσό» συστατικό που αξίζει να γνωρίσετε καλύτερα.
Τι είναι ο κουρκουμάς
Ο κουρκουμάς, ή κουρκούμη (επιστημονική ονομασία: Curcuma longa [Κουρκούμη η μακρά]) ή αλλιώς κιτρινόριζα, είναι είναι ένα μπαχαρικό που προέρχεται από το φυτό της οικογένειας των Ζιγγιβεριδών.
Όπως εξηγεί ο δρ Duane Mellor, διαιτολόγος και επικεφαλής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Άστον του Μπέρμιγχαμ της Αγγλίας, η σπουδαιότητα του είναι διαδεδομένη και χρησιμοποιείται ήδη από τον άνθρωπο πάνω από 4.000 χρόνια.
Εκτός από τη μαγειρική και τα καλλυντικά, είναι βασικό στοιχείο της παραδοσιακής ιατρικής πρακτικής της Αγιουρβέδα, που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία ποικίλων παθήσεων όπως η αρθρίτιδα.
Τα οφέλη
Ο κουρκουμάς, γνωστός και ως curcuma longa, είναι ένα από τα πιο μελετημένα και χρησιμοποιούμενα βότανα στον κόσμο. Διαθέτει πολυάριθμα οφέλη για τον οργανισμό, με το πιο δημοφιλές να είναι η αντιφλεγμονώδης δράση του. Παρουσιάζει αντι-ιική, αντιμικροβιακή και αντιμυκητιακή δράση. Είναι επίσης ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό που προστατεύει τα κύτταρα από τις βλάβες που προκαλούν οι ελεύθερες ρίζες, γεγονός που τον καθιστά ευεργετικό για άτομα εκτεθειμένα σε καρκινογόνες ουσίες, όπως οι καπνιστές και οι εργαζόμενοι σε χημικές βιομηχανίες.
Στην παραδοσιακή βοτανοθεραπεία, ο κουρκουμάς χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση της ηπατικής λειτουργίας και την αντιμετώπιση πεπτικών προβλημάτων. Επιπλέον, χάρη στη δράση του κατά των αιμοπεταλίων, μπορεί να συμβάλλει στη διαχείριση καρδιαγγειακών προβλημάτων.
Γιατί είναι τόσο δημοφιλής τώρα
Ο κουρκουμάς χρησιμοποιείται εδώ και χιλιάδες χρόνια, όχι μόνο ως φάρμακο, αλλά και ως μπαχαρικό και φυσικό χρωστικό. Όμως, τα τελευταία χρόνια κερδίζει δημοτικότητα ως «superfood» χάρη στην επιστροφή στην παράδοση για τη διαχείριση μικρών προβλημάτων υγείας. Με τόσα πολλά οφέλη, δεν προκαλεί έκπληξη που ο κουρκουμάς βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής.
Πώς λειτουργεί
Τα ενεργά συστατικά του κουρκουμά ονομάζονται κουρκουμινοειδή. Οι ισχυρές αντιφλεγμονώδεις ιδιότητές τους οφείλονται στη δυνατότητά τους να αναστέλλουν τη σύνθεση φλεγμονωδών προσταγλανδινών. Ως κυτταροπροστατευτικό, λειτουργεί αναστέλλοντας την αναπαραγωγή κατεστραμμένων κυττάρων. Επιπλέον, ως τονωτικό του ήπατος, ο κουρκουμάς ενισχύει τη δράση της γλουταθειόνης-S-τρανσφεράσης στο συκώτι, που είναι από τα πιο ισχυρά αντιοξειδωτικά του οργανισμού μας.
Πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί
Ο κουρκουμάς μπορεί να καταναλωθεί ως μπαχαρικό σε κάρυ, σούπες και μαγειρευτά. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί σε τσάι, smoothies ή να αναμιχθεί με εναλλακτικές επιλογές γάλακτος, όπως το γάλα καρύδας. Για όσους θέλουν να λάβουν μεγαλύτερες συγκεντρώσεις, κυκλοφορεί σε μορφή σκόνης ή κάψουλας με κουρκουμίνη (το ενεργό συστατικό) σε φαρμακεία και καταστήματα υγιεινής διατροφής.
Ποιοι μπορούν να ωφεληθούν
Ο κουρκουμάς μπορεί να ωφελήσει σχεδόν τους πάντες, ειδικά εκείνους που υποφέρουν από φλεγμονώδεις καταστάσεις, όπως αρθρίτιδα, ρευματισμούς, τραυματισμούς από αθλήματα, δυσμηνόρροια ή έκζεμα. Είναι επίσης ευεργετικός για όσους εκτίθενται σε χημικές ουσίες και καρκινογόνους παράγοντες, όπως και για εκείνους που επιθυμούν να ενισχύσουν την πέψη και τη λειτουργία του ήπατος.
Ωστόσο, όπως συμβαίνει με τα περισσότερα φυτικά συμπληρώματα, μπορεί να αλληλεπιδράσει με ορισμένα φάρμακα, όπως τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη. Εξαιτίας της δράσης του κατά των αιμοπεταλίων, δεν συνιστάται η λήψη του σε συνδυασμό με αντιπηκτικά φάρμακα. Επίσης, επειδή μπορεί να διεγείρει το ανοσοποιητικό σύστημα, δεν είναι κατάλληλος για άτομα που λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα. Αν λαμβάνετε φαρμακευτική αγωγή, είναι πάντα καλό να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας πριν ξεκινήσετε τη λήψη φυτικών συμπληρωμάτων.
