Τα πλεονάσματα των εσόδων που φέρνει η πάταξη της φοροδιαφυγής θα διατεθούν για μειώσεις άμεσων φόρων και εισφορών τα επόμενα χρόνια προκειμένου να μειωθούν τα φορολογικά βάρη στα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα και το ασφαλιστικό κόστος για τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις.
Σ’ αυτόν τον άξονα θα κινηθεί η φορολογική πολιτική που σχεδιάζει η κυβέρνηση για τα επόμενα χρόνια, κινητήρια δύναμη της οποίας θα είναι τα επιπλέον έσοδα ύψους 4 δισ. ευρώ που αναμένεται να προκύψουν από την σύλληψη της φορολογητέας ύλης σωρευτικά έως το 2027, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις.
Οι προβλέψεις του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος που παρουσιάστηκαν από τον υπουργό Οικονομικών Κ. Χατζηδάκη αποτυπώνουν το εύρος του δημοσιονομικού χώρου που δημιουργεί η πολιτική σύλληψης της φοροδιαφυγής. Αποδίδει, πλέον, σημαντικά πλεονάσματα εσόδων για τα δημόσια ταμεία τα οποία το 2027 εκτιμάται ότι θα φτάσουν σε ετήσια βάση τα 2,5 δισ. ευρώ. Αυτός ο δημοσιονομικό χώρος, σύμφωνα με το σχέδιο που καταστρώνει το οικονομικό επιτελείο, αναμένεται να αξιοποιηθεί με παρεμβάσεις που θα ξεδιπλωθούν την επόμενη τριετία και θα αφορούν τη μείωση των συντελεστών στη φορολογία εισοδήματος καθώς και στην περαιτέρω μείωση των εισφορών για εργαζόμενους και επιχειρήσεις. Ο υπουργός Οικονομικών έχει ξεκαθαρίσει σε όλους τους τόνους ότι η μείωση των έμμεσων φόρων είναι αναποτελεσματικός τρόπος, τόσο για τον περιορισμό των φορολογικών βαρών όσο και για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, γιατί εντέλει δεν την καρπώνονται οι φορολογούμενοι ούτε οι καταναλωτές. Γι’ αυτό και δεν αναμένεται να υπάρξουν παρεμβάσεις στον τομέα αυτόν.
Επιπρόσθετα, το οικονομικό επιτελείο υπολογίζει πως από το 2026 και έπειτα, περίπου 1,5 δισεκ. ευρώ (δηλαδή 500 εκατ. ευρώ ετησίως) θα μπορούν να κατευθυνθούν σε εισοδηματικές ενισχύσεις, με κύριους αποδέκτες τα πιο ευάλωτα κοινωνικά στρώματα.
Παράλληλα, αξίζει να σημειωθεί ότι οι αμυντικές δαπάνες και οι συντάξεις περιορίζουν σημαντικά τη δυνατότητα για μεγαλύτερες παροχές τα επόμενα χρόνια, όπως καταγράφεται και στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα. Ωστόσο, η κυβέρνηση παραμένει προσηλωμένη στην αναζήτηση τρόπων για να διαχειριστεί τους δημοσιονομικούς περιορισμούς.
Στρατηγικές κινήσεις
Το υπουργείο έχει καταρτίσει έναν σχεδιασμό για τα επόμενα χρόνια, ο οποίος περιλαμβάνει τις εξής σημαντικές στρατηγικές:
- Μείωση ασφαλιστικών εισφορών: Η κυβέρνηση σχεδιάζει επιπλέον μείωση κατά 0,5% στις ασφαλιστικές εισφορές το 2027, προσθέτοντας σε αυτή που ανακοινώθηκε στη ΔΕΘ, η οποία αφορά τη μείωση κατά μία ποσοστιαία μονάδα.
- Μείωση τεκμηρίων διαβίωσης: Από το 2026 προγραμματίζεται μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης κατά 30%, ενώ μακροπρόθεσμος στόχος είναι η πλήρης κατάργησή τους. Αυτή η αλλαγή βασίζεται στην υλοποίηση ψηφιακών εργαλείων για τον ακριβέστερο προσδιορισμό των εισοδημάτων και της περιουσιακής κατάστασης, με στόχο να εξαλειφθούν οι αδικίες σε βάρος πολιτών με χαμηλά εισοδήματα.
- Κατάργηση τέλους επιτηδεύματος: Από το 2025, το τέλος επιτηδεύματος θα καταργηθεί για ελεύθερους επαγγελματίες και ατομικές επιχειρήσεις. Ωστόσο, θα παραμείνει για κάποιες κατηγορίες, όπως οι εταιρείες και οι αυτοαπασχολούμενοι που αμείβονται με «μπλοκάκι».
- Μείωση ΦΠΑ: Το προεκλογικό πρόγραμμα της κυβέρνησης προβλέπει μείωση του κανονικού συντελεστή ΦΠΑ από 24% σε 22% και του μειωμένου συντελεστή από 13% σε 11%.
- Αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος: Σχέδια για μειώσεις στη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων, ιδιαίτερα για τα μεσαία εισοδήματα, βρίσκονται στο τραπέζι, με στόχο την ελάφρυνση των πολιτών.
Το Σχέδιο της ΑΑΔΕ 2025-2029
Το Στρατηγικό Σχέδιο της ΑΑΔΕ βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση, με τον διοικητή Γιώργο Πιτσιλή να καλεί τους εκπροσώπους των σημαντικότερων οικονομικών κλάδων να συμμετάσχουν ενεργά, καταθέτοντας προτάσεις και απόψεις έως τις 14 Οκτωβρίου. Οι φορείς κλήθηκαν επίσης να αναδείξουν ζητήματα βραχυπρόθεσμου σχεδιασμού, ώστε να ενσωματωθούν στο ετήσιο Επιχειρησιακό Σχέδιο του 2025.
Οι βασικοί άξονες των παρεμβάσεων που περιλαμβάνονται στο σχέδιο της ΑΑΔΕ είναι:
Αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογιών για τον εντοπισμό κινδύνων μη συμμόρφωσης και τον προσδιορισμό της αποκρυβείσας φορολογητέας ύλης.
Κεντρικός συντονισμός φορολογικών και τελωνειακών ελέγχων για τη διασφάλιση αποτελεσματικότητας και διαφάνειας στη διαδικασία.
Αναδιοργάνωση των δομών και διαδικασιών ελέγχου για τη βελτίωση της απόδοσης του προσωπικού.
Ψηφιοποίηση των διαδικασιών και ενίσχυση των προγνωστικών μοντέλων για την έγκαιρη ανίχνευση παραβατικών συμπεριφορών.
Συνολικά, το Στρατηγικό Σχέδιο 2025-2029 θέτει τις βάσεις για έναν πιο σύγχρονο και δικαιότερο φορολογικό μηχανισμό. Η επιτυχία του θα είναι το κλειδί για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων της κυβέρνησης και την παροχή των φοροελαφρύνσεων που επιδιώκονται.
