Σύμφωνα με την τελευταία έκδοση της τακτικής παγκόσμιας έρευνας της EY, Global IPO Trends Q2 2023, από την αρχή του έτους, πραγματοποιήθηκαν 615 δημόσιες εγγραφές παγκοσμίως, οι οποίες άντλησαν κεφάλαια ύψους 60,9 δισ. δολαρίων, καταγράφοντας μείωση κατά 5% και 36%, αντίστοιχα, σε ετήσια βάση.
Οι συναλλαγές που πραγματοποιήθηκαν κατά το δεύτερο τρίμηνο του έτους, ήταν μεγαλύτερες σε σύγκριση με αυτές του πρώτου, παρά το γεγονός ότι η ανάκαμψη της αγοράς των δημόσιων εγγραφών ήταν αργή.
Αυτά τα μετριοπαθή αποτελέσματα αποδίδονται στην επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης, τις αυστηρές νομισματικές πολιτικές και τις αυξημένες γεωπολιτικές εντάσεις. Ωστόσο, η δραστηριότητα των δημόσιων εγγραφών βρίσκεται σε άνθηση σε ορισμένες αναδυόμενες αγορές, καθώς επωφελήθηκαν από την παγκόσμια ζήτηση για ακριβά ορυκτά, τον τεράστιο πληθυσμό τους, τον μεγάλο αριθμό εταιρειών-“unicorns” (με αποτίμηση που υπερβαίνει το ένα δισ. δολάρια) και τις δραστήριες μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Ο κλάδος της τεχνολογίας εξακολουθεί να κυριαρχεί στην αγορά των δημόσιων εγγραφών, ενώ τα έσοδα των εταιρειών ενέργειας από δημόσιες εγγραφές έχουν μειωθεί, λόγω των χαμηλότερων τιμών ενέργειας παγκοσμίως. Παράλληλα, η διασυνοριακή δραστηριότητα δημόσιων εγγραφών, γνώρισε σημαντική άνοδο, τόσο ως προς τον αριθμό των συναλλαγών, όσο και ως προς τα έσοδα, κυρίως εξαιτίας της αυξανόμενης εισροής από την Κίνα προς τις ΗΠΑ και της σταθερής ροής προς το Ελβετικό Χρηματιστήριο.
Η αγορά των SPACs – των εταιρειών εξαγοράς ειδικού σκοπού – συνεχίζει να αντιμετωπίζει προκλήσεις, με τις διαπραγματεύσεις να γίνονται όλο και πιο περίπλοκες. Εξακολουθεί να υπάρχει ένας τεράστιος αριθμός SPACs που δεν έχουν ακόμη ανακοινώσει ή ολοκληρώσει μία συναλλαγή (de-SPAC), οι οποίες αντιμετωπίζουν την προοπτική της εκκαθάρισης με τη λήξη της διάρκειάς τους, στους επόμενους έξι μήνες. Ωστόσο, αναμένεται ότι η δραστηριότητα δημόσιων εγγραφών μέσω SPACs, θα επανέλθει στα πιο λογικά και βιώσιμα επίπεδα που καταγράφηκαν πριν από το 2021.
Συνολικά βελτιωμένες επιδόσεις κατά το δεύτερο τρίμηνο, παγκοσμίως
Ενώ ο αριθμός των δημόσιων εγγραφών παρέμεινε σταθερός, η δραστηριότητα στην αμερικανική ήπειρο σημείωσε αύξηση εσόδων κατά 86% σε ετήσια βάση, συγκεντρώνοντας 9,1 δισ. δολάρια. Η αύξηση αυτή, οφείλεται κυρίως σε μία μόνο δημόσια εγγραφή, η οποία ήταν η μεγαλύτερη στις ΗΠΑ από τον Νοέμβριο του 2021. Ωστόσο, παρά τις θετικές εξελίξεις, μπορεί να χρειαστεί περισσότερος χρόνος για να ανακάμψει η συνολική αγορά δημόσιων εγγραφών της αμερικανικής ηπείρου, εξαιτίας της απρόβλεπτης τραπεζικής κρίσης το 2023.
Η αγορά της περιοχής Ασίας-Ειρηνικού διατήρησε την κυρίαρχη θέση της, τόσο ως προς τον αριθμό, όσο και ως προς τα έσοδα, με μερίδιο περίπου 60% της συνολικής παγκόσμιας αγοράς. Από τις 10 κορυφαίες δημόσιες εγγραφές παγκοσμίως, οι μισές πραγματοποιήθηκαν στην ηπειρωτική Κίνα και μία στην Ιαπωνία. Στην περιοχή, ολοκληρώθηκαν 371 δημόσιες εγγραφές, οι οποίες συγκέντρωσαν 39,4 δισ. δολάρια, καταγράφοντας μείωση σε ετήσια βάση κατά 2% και 40%, αντίστοιχα. Η σημαντική μείωση των εσόδων οφείλεται στην ασθενέστερη από το αναμενόμενο αγορά της ηπειρωτικής Κίνας, με πολλές μεγάλες δημόσιες εγγραφές να βρίσκονται σε φάση αναμονής.
Η δραστηριότητα δημόσιων εγγραφών στην περιοχή Ευρώπης, Μέσης Ανατολής, Ινδίας και Αφρικής (EMEIA), συνέχισε να συρρικνώνεται, με 167 συναλλαγές από τις οποίες αντλήθηκαν 12,4 δισ. δολάρια από την αρχή του χρόνου μέχρι σήμερα, σημειώνοντας μείωση κατά 12% και 50% σε ετήσια βάση, αντίστοιχα. Ωστόσο, η περιοχή διατήρησε τη θέση της ως η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά δημόσιων εγγραφών, με το 27% των συναλλαγών, ενώ στην περιοχή πραγματοποιήθηκε η δεύτερη μεγαλύτερη δημόσια εγγραφή παγκοσμίως, που συγκέντρωσε 2,5 δισ. δολάρια. Ωστόσο, τα επίπεδα του πληθωρισμού στις περισσότερες ευρωπαϊκές οικονομίες εξακολουθούν να δημιουργούν προκλήσεις, ενώ η έλλειψη ρευστότητας συνεχίζει να παρεμποδίζει τη δραστηριότητα των δημόσιων εγγραφών.
Προοπτικές για το δεύτερο εξάμηνο του 2023
Μια αναζωπύρωση της παγκόσμιας δραστηριότητας δημόσιων εγγραφών αναμένεται στα τέλη του 2023, καθώς οι οικονομικές συνθήκες και το κλίμα της αγοράς βελτιώνονται σταδιακά, και η αυστηρή νομισματική πολιτική εισέρχεται στο τελικό της στάδιο.
Μετά από την πρώτη μεγάλου μεγέθους δημόσια εγγραφή μέσω απόσχισης (mega spin-off) στις ΗΠΑ, η οποία ξεπέρασε όλες τις άλλες παραδοσιακές δημόσιες εγγραφές, υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η τάση αυτή θα συνεχιστεί. Είναι πολύ πιθανό να υπάρξουν μεγάλες δημόσιες εγγραφές μέσω απόσχισης σε σημαντικές αγορές, καθώς οι εταιρείες επιδιώκουν να δημιουργήσουν μεγαλύτερη αξία για τους μετόχους μέσω εκποιήσεων, ενώ οι επενδυτές κλίνουν προς ώριμες, κερδοφόρες επιχειρήσεις, εν μέσω μίας αγοράς δημόσιων εγγραφών που δεν έχει ακόμη επανέλθει.
Οι εταιρείες θα πρέπει να κατανοήσουν τις διαφορετικές απαιτήσεις της κάθε κεφαλαιαγοράς στην οποία σκοπεύουν να εισέλθουν, προκειμένου να ικανοποιήσουν τις προσδοκίες των επενδυτών και να αποφύγουν πιθανές καθυστερήσεις εξαιτίας κανονιστικών θεμάτων. Οι επενδυτές θα συνεχίσουν να είναι πιο επιλεκτικοί, προσανατολισμένοι σε εταιρείες με σταθερά θεμελιώδη μεγέθη και αποδεδειγμένο ιστορικό. Θα πρέπει να ληφθούν υπόψη όλες οι επιλογές – από εναλλακτικές διαδικασίες δημόσιων εγγραφών (απευθείας εισαγωγή στο χρηματιστήριο ή συγχώνευση μέσω de-SPAC), έως άλλες μεθόδους χρηματοδότησης (ιδιωτικά κεφάλαια, ανάληψη χρέους ή εμπορική πώληση).
Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας, ο κος Τάσος Ιωσηφίδης, Εταίρος και Επικεφαλής του Τμήματος Συμβούλων Εταιρικής Στρατηγικής και Συναλλαγών της ΕΥ Ελλάδος, δήλωσε: “Η αγορά των δημόσιων εγγραφών παγκοσμίως, φαίνεται να ανακάμπτει σταδιακά, αλλά με σημαντικές διαφοροποιήσεις ανά γεωγραφική περιοχή και τομέα δραστηριότητας. Στην Ευρώπη, ιδιαίτερα, η δραστηριότητα παραμένει υποτονική, εξαιτίας της γεωπολιτικής αβεβαιότητας και της επιβράδυνσης των ισχυρών οικονομιών. Παρά αυτό το δυσχερές περιβάλλον, στη χώρα μας, φαίνεται πως ανοίγει ένα “παράθυρο ευκαιρίας” για νέες δημόσιες εγγραφές, με καταλύτες τις θετικές αναπτυξιακές προοπτικές της οικονομίας, το σταθερό πολιτικό περιβάλλον, την προοπτική ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας, αλλά και τις επιδόσεις του Χρηματιστηρίου Αθηνών στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών. Οι επιχειρήσεις που επιθυμούν να αντλήσουν νέα κεφάλαια, θα πρέπει να προετοιμαστούν κατάλληλα για το αυτό το παράθυρο ευκαιρίας, εξετάζοντας, παράλληλα, και εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης, όπως το ΤΑΑ και άλλα ευρωπαϊκά ή εθνικά προγράμματα”.
