Η ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων «περνάει μέσα από τον δρόμο του δικαίου, του ευρωπαϊκού κεκτημένου, της δημοκρατίας, των δικαιωμάτων των μειονοτήτων και βεβαίως, της τήρησης των συμφωνηθέντων, συμπεριλαμβανομένων των διεθνών συμφωνιών και του Διεθνούς Δικαίου συνολικά», ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης σε δηλώσεις του μετά τη συνάντησή του με τον Αυστρικό ομόλογό του Alexander Schallenberg, ο οποίος πραγματοποιεί επίσκεψη στην Αθήνα.
«Δεν μπορεί η συμμόρφωση προς το Διεθνές Δίκαιο να είναι επιλεκτική», ανέφερε. «Ενέργειες που υποδηλώνουν αλυτρωτική διάθεση και που υπονομεύουν, αντί να ενισχύουν, τις σχέσεις καλής γειτονίας και την ευρωπαϊκή προοπτική, δεν είναι αποδεκτές, δεν συμβάλλουν στον δρόμο προς την ευρωπαϊκή οικογένεια».
Όπως υπογράμμισε, η Ελλάδα ήταν και θα παραμείνει πιστή στη βασική αρχή ότι τα Δυτικά Βαλκάνια ανήκουν στην ευρωπαϊκή οικογένεια και θα καταβάλλει κάθε προσπάθεια ώστε αυτό να συντελεστεί.
«Μολονότι έχουν περάσει 21 χρόνια ήδη από την Ατζέντα της Θεσσαλονίκης, που έθεσε ακριβώς αυτή την αναγκαία προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων προς την ευρωπαϊκή οικογένεια, η ομολογούμενη αλήθεια είναι ότι δεν έχει υπάρξει μεγάλη πρόοδος, παρά την προσπάθεια, την οποία καταβάλλουμε».
Σημείωσε δε πως είναι επιθυμία της Ελλάδας και είναι κοινή μας επιθυμία με την Αυστρία, να δούμε στο μέλλον να πληρούνται οι απαιτούμενες προϋποθέσεις, έτσι ώστε τα κράτη αυτά να ενταχθούν στην ευρωπαϊκή οικογένεια.
«Θα είναι προς το συμφέρον της σταθερότητας και της ευημερίας των Βαλκανίων, αλλά επίσης θα είναι προς το συμφέρον και της ίδιας της Ευρώπης. Η πορεία αυτή θα πρέπει να συνδέεται και με την εκπλήρωση των σαφών υποχρεώσεων που τίθενται για τα κράτη μέλη».
Όπως επεσήμανε είναι τρία τα ζητούμενα, είναι η πλήρης εφαρμογή του ευρωπαϊκού κεκτημένου, η τήρηση των αρχών της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου και η πιστή και χωρίς όρους εφαρμογή των διεθνών συμφωνιών και γενικότερα του Διεθνούς Δικαίου.
«Η σταθερότητα και η ευημερία στην περιοχή μας και στον κόσμο περνάει και μέσα από τη δική μας περιοχή, μία περιοχή κοινού ενδιαφέροντος Ελλάδας και Αυστρίας, που είναι τα Δυτικά Βαλκάνια. Η ευρωπαϊκή πορεία των Δυτικών Βαλκανίων αναμφίβολα συμβάλλει προς την ενότητα, τη σταθερότητα, την ευημερία στην περιοχή μας», τόνισε.
Υπενθύμισε πως αυτή η πορεία που ξεκίνησε από τη Θεσσαλονίκη το 2003 και συνεχίζεται με αμείωτη προσήλωση έως και σήμερα.
«Η Ελλάδα αποτελεί μία από τις επισπεύδουσες χώρες για να μπορέσουν τα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων να ενταχθούν στην ευρωπαϊκή οικογένεια και να αποκτήσουν οι λαοί τους ένα καλύτερο μέλλον».
Στη διαχρονική αυτή προσπάθεια, πρόσθεσε, είναι πολύ σημαντική η αυστριακής προέλευσης σπουδαία πρωτοβουλία, για τη σύσταση της «Ομάδας των Φίλων των Δυτικών Βαλκανίων» τον Ιούνιο του 2023.
Δυστυχώς, όπως υπογράμμισε, «βιώσαμε το τελευταίο διάστημα εκ μέρους της πολιτικής και της πολιτειακής ηγεσίας της Βόρειας Μακεδονίας σαφείς παραβιάσεις σε ό,τι αφορά τη Συμφωνία των Πρεσπών».
«Σε ό,τι αφορά το κεφάλαιο της ονομασίας της χώρας που προβλέπεται χωρίς καμία απολύτως παρέκκλιση και χωρίς καμία δυνατότητα τροποποίησης, να είναι η Βόρεια Μακεδονία έναντι πάντων, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό», υπογράμμισε και πρόσθεσε πως «δεν υπάρχει καμία απολύτως αμφισημία σε ό,τι αφορά το ζήτημα αυτό. Ένα πρόσωπο το οποίο κατέχει θεσμικό ρόλο δεν νοείται σε δημόσια παρουσία του να αναφέρεται σε ονομασία άλλη από εκείνην που προβλέπεται στα συμφωνηθέντα».
Σοβαρά ζητήματα με την απογραφή της Αλβανίας
«Αναμένουμε από την Αλβανία να κάνει το αυτονόητο», επεσήμανε ο κ. Γεραπετρίτης αναφερόμενος στην υπόθεση Μπελέρη. «Να σεβαστεί το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, το οποίο επιβάλλει τη δυνατότητα του, πλέον εκλεγμένου αιρετού στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, να αναλάβει τα καθήκοντά του και να συμμετέχει πλήρως».
Εξέφρασε ακόμη και τις επιφυλάξεις του υπουργείου Εξωτερικών σε σχέση με την ακεραιότητα της απογραφής στην Αλβανία.
«Τα πρώτα αποτελέσματα αναδεικνύουν σοβαρά ζητήματα που έχουν να κάνουν με τη διαδικασία της απογραφής, που θέτουν εν αμφιβόλω και τα ίδια τα αποτελέσματα. Τα μέλη της ελληνικής εθνικής μειονότητας έχουν ήδη καταθέσει και αναφερθεί σε αυτά».
Όπως τόνισε ο υπουργός, «οι σύγχρονες προκλήσεις ασφαλείας στην ευρύτερη περιοχή και παγκοσμίως αποδεικνύουν ότι η σταθερότητα στο παγκόσμιο γίγνεσθαι είναι εξαιρετικά εύθραυστη και ευμετάβλητη. Και μας φέρνει μπροστά στη μεγάλη ευθύνη να πράξουμε το ορθό, αυτό το οποίο οφείλουμε στην ιστορία, αυτό το οποίο οφείλουμε στις επόμενες γενιές».
Αναφερόμενο στη Μέση Ανατολή, είναι αναγκαίο να προχωρήσει η διαδικασία ειρήνευσης, να απελευθερωθούν άμεσα και χωρίς όρους οι όμηροι, οι οποίοι ακόμη κρατούνται, να υπάρξει απρόσκοπτη παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας και να προληφθεί περαιτέρω διάχυση της κρίσης.
Να χτυπήσουμε την παράνομη διακίνηση μεταναστών
Αναφορικά με το μεταναστευτικό επεσήμανε ότι Ελλάδα και Αυστρία συγκλίνουν στην ανάγκη να διαφυλάσσουμε τα σύνορά μας, τα ευρωπαϊκά σύνορα, αλλά να δημιουργούμε και νέες νόμιμες οδούς μετανάστευσης για να υπάρχει ελεγχόμενη κινητικότητα των πληθυσμών.
Επεσήμανε ότι λόγω και της βελτίωσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, οι ροές παράτυπων μεταναστών από την Τουρκία έχουν μειωθεί, ενώ έχουν καταγραφεί πολλές περιπτώσεις σύλληψης διακινητών.
«Εκεί που πρέπει να στοχεύσουμε στην περίπτωση της παράτυπης μετανάστευσης, είναι ακριβώς να χτυπήσουμε στη ρίζα του κακού, που είναι εκείνοι, οι οποίοι εκμεταλλεύονται τον ανθρώπινο πόνο για να μπορέσουν να βγάλουν χρήματα. Χάρη λοιπόν στην καλή αυτή συνεργασία, έχουμε αναπτύξει τις διόδους εκείνες για να μπορέσουμε να χτυπήσουμε το κακό στη ρίζα του».
Σημείωσε δε ότι η Ελλάδα δέχεται πιέσεις όχι μόνο από την Τουρκία, αλλά και από τη Μέση Ανατολή και από τη Βόρεια Αφρική, ιδίως από την περιοχή της Λιβύης.
«Το Ελληνικό Λιμενικό, πάντοτε με σεβασμό στους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, φροντίζει, έτσι ώστε να υπάρχει η νόμιμη επιτήρηση των ελληνικών συνόρων που είναι και ευρωπαϊκά σύνορα».
«Σε ό,τι δε αφορά το κομμάτι της μετακίνησης πληθυσμών, υπάρχουν πολύ συγκεκριμένοι κανόνες, οι οποίοι διέπουν τα ζητήματα αυτά», σημείωσε. «Η Ελλάδα είναι πάρα πολύ αυστηρή στους κανόνες αυτούς. Είμαστε σε διαρκή συνεργασία και με τις αυστριακές αρχές. Και θα είμαστε πάντοτε στη διάθεση του οποιουδήποτε για να παρέχουμε τη σχετική βοήθεια, για να μπορέσουμε να διαχειριστούμε ένα μεγάλο πρόβλημα. Πρέπει όμως να μπορέσουμε να διαχειριστούμε τα ζητήματα που ανακύπτουν σε σχέση με την κινητικότητα των πληθυσμών στη ρίζα τους».
«Αποδίδω ιδιαίτερα μεγάλη σημασία στην πλήρη, έγκαιρη εφαρμογή του Συμφώνου Μετανάστευσης και Ασύλου, το οποίο ολοκληρώθηκε στην προηγούμενη θητεία των ευρωπαϊκών οργάνων. Και τα επόμενα ευρωπαϊκά όργανα θα πρέπει να μεριμνήσουν, όπως και τα κράτη μέλη, για την πλήρη υλοποίησή του».
Αναφερόμενος τέλος στην οικονομική συνεργασία Ελλάδας και Αυστρίας επεσήμανε ότι η απευθείας ηλεκτρική διασύνδεση μεταξύ Ελλάδος, Αυστρίας και Γερμανίας, το «Green Aegean Interconnector», θα έχει πολλαπλασιαστικά οφέλη τόσο για την Ελλάδα και την Αυστρία, όσο και συνολικά για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.
Επεσήμανε δε πως η Ελλάδα προσβλέπει στην ενίσχυση της συνεργασίας στο πλαίσιο της συμμετοχής της Ελλάδας ως μη μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας το 2025-2026.
«Η δραστήρια ελληνική ομογένεια στην Αυστρία, το αξιόλογο Αυστριακό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα από το 1898, τα τμήματα Κλασικών, Αρχαίων, Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών στα σπουδαία πανεπιστήμια της Αυστρίας αποτελούν απτά παραδείγματα της στέρεας βάσης συνεργασίας μεταξύ των χωρών μας, επί της οποίας μπορούν να υπάρξουν ακόμα περισσότερες δράσεις», επεσήμανε.
«Όπως ο Αυστριακός λαός είναι ιστορικά προικισμένος για τις «όμορφες τέχνες», όπως αναφέρει και ο εθνικός ύμνος της Αυστρίας, έτσι και η Ελλάδα υπερηφανεύεται για τον αρχαίο και τον σύγχρονο πολιτισμό της. Και στο πλαίσιο αυτό επαναφέρουμε διαρκώς το οικουμενικό αίτημα της Ελλάδας για την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα στην εστία τους στην Αθήνα», τόνισε.
ΥΠΕΞ Αυστρίας: Πρέπει να προστατεύουμε τα εξωτερικά σύνορα της Ελλάδας γιατί είναι και ευρωπαϊκά σύνορα
«Η Ελλάδα είναι σημαντική γιατί βρίσκεται σε νευραλγικό γεωστρατηγικό σημείο. Είναι κράτος που έχει βοηθήσει στην περίπτωση των κρίσεων», ανέφερε από την πλευρά του ο υπουργός Εξωτερικών της Αυστρίας.
Όπως τόνισε η Ελλάδα έχει παίξει ουσιαστικό ρόλο για τη βοήθεια της Ουκρανίας, ενώ Ελλάδα και Κύπρος είναι στην πρώτη γραμμή του πυρός και στο Μεσανατολικό.
«Έχουμε μια κοινή πολιτική, πηγαίνουμε στην ίδια κατεύθυνση, θέλουμε να σταματήσει αυτός ο πόλεμος», επεσήμανε.
«Αν ξαφνικά ξεκινήσει μια πυρκαγιά που θα δε θα μπορούμε να ελέγξουμε δεν ξέρουμε τι θα γίνει», τόνισε και πρόσθεσε: «Ο Λίβανος είναι μόλις 200χμ από την Κύπρο, η Χεζμπολάχ έχει πυραύλους που φτάνουν 500 χμ. Δεν είναι δυνατόν να δούμε αυτούς τους πυραύλους να κινούνται εναντίον ενός κράτους μέλους».
Αναφερόμενος στα Δυτικά Βαλκάνια τόνισε χαρακτηριστικά πως «δεν είναι η ευρωπαϊκή πίσω αυλή, είναι το κέντρο, είναι η εσωτερική προσωπική αυλή όλων μας, γιατί γύρω γύρω υπάρχουν ευρωπαϊκά κράτη».
«Είναι πολύ σημαντικό εμείς να θέσουμε την ημερησία διάταξη των επόμενων οργάνων της επόμενης Ευρωπαϊκής Ένωσης», πρόσθεσε.
Ανέφερε πως οι «δε θα πρέπει να υπάρχουν περαιτέρω διμερείς δυσκολίες όσον αφορά τα Δυτικά Βαλκάνια και περιμένω και από την Αθήνα να στηρίξει αυτή την πρόταση».
«Πριν 20 χρόνια στη Θεσσαλονίκη ακούσαμε ότι όλα αυτά τα κράτη θα μπορέσουν μνα ανήκουν στην ΕΕ. Όμως 20 χρόνια μετά ακούσαμε μόνο λόγια», ανέφερε.
«Η πολιτική δεν αγαπά το κενό. Ή θα μπορέσουμε να έχουμε σταθερότητα και θα την εξάγουμε αυτήν ή θα έχουμε ανασφάλεια που θα εξαχθεί στα δικά μας κράτη . Ή θα μπουν αυτά τα κράτη στο ευρωπαϊκό δεδομένο ή θα δούμε εναλλακτικές λύσεις και προτάσεις», τόνισε.
«Είκοσι χρόνια μετά τη Θεσσαλονίκη οι παλιές σκέψεις έχουν αποτύχει. Πρέπει να οδηγηθούμε σε μια σταδιακή προσχώρηση και για τη νέα νομοθετική περίοδο να έχουμε ένα καινούριο οδικό χάρτη. Δε θα περιμένουμε όλα αυτά τα κράτη να καλύψουν τα πάντα», υπογράμμισε.
Σχετικά με το Μεταναστευτικό επεσήμανε πως Ελλάδα, Κύπρος και Αυστρία είχαν την περασμένη χρονιά τη μεγαλύτερη επιβάρυνση κατ’ αναλογία πληθυσμού, παρόλο που η Αυστρία δεν είναι στην πρώτη γραμμή.
«Πρέπει να προστατεύουμε τα εξωτερικά σύνορα της Ελλάδας γιατί είναι και ευρωπαϊκά σύνορα, άρα και αυστριακά», επεσήμανε και πρόσθεσε: «Εμείς στην Αυστρία θα συνεχίσουμε να παρέχουμε τους αναγκαίους οικονομικούς πόρους. Θα πρέπει να κάνουμε πολύ περισσότερα για να στηρίξουμε την Ελλάδα γιατί η δική σας ασφάλεια είναι και η δική μας ασφάλεια».
«Πρέπει να είμαστε ρεαλιστές και να πάψουμε να εκφράζουμε ευχολόγια. Πόσες περιπτώσεις θα χρειαστεί ακόμα για να πούμε στην Ευρώπη ότι πρέπει να είμαστε πιο ρεαλιστές με το μεταναστευτικό», ανέφερε.
«Όταν έχουμε θέματα κοινωνικά που υπονομεύουν την κοινωνική μας δομή και την οικονομία, δε μπορεί μερικοί να λένε δε με αφορά», τόνισε και πρόσθεσε πως εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι προσπαθούν να ξεπεράσουν τα σύνορα, με τη βία πολλές φορές και τα κράτη πρέπει να έχουν δικαίωμα να αμυνθούν.
«Δεν είναι δυνατό εμείς να βάλουμε βέτο όσον αφορά τη διεύρυνση του Σένγκεν για να καταλάβουν όλοι τι συμβαίνει»
«Η Ελλάδα από το 2015 μπόρεσε να σώσει 250.000 άτομα στη θάλασσα», συμπλήρωσε κα πρόσθεσε πως η Ευρώπη θα πρέπει να πάψει να έχει ιδεολογικά προβλήματα.
Τέλος, αναφορικά με τους τουρίστες, επεσήμανε ότι η Ελλάδα είναι ένας αγαπητός τουριστικός προορισμός για τους Αυστριακούς και ευχαρίστησε τις ελληνικές αρχές για τη συνεργασία. Απηύθυνε αίτημα σε όλους τους Αυστριακούς που θα έρθουν στην Ελλάδα να καταγραφούν στο υπουργείο Εξωτερικών για να μπορέσουν να αντιδράσουν με μεγαλύτερη ταχύτητα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης ή πυρκαγιάς και να ανταποκρίνονται σε ό,τι τυχόν τους ζητήσουν οι ελληνικές αρχές.
