Σε δηλώσεις προχώρησε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες, εγκρίθηκαν τα προτεινόμενα από τις τρεις πολιτικές ομάδες πρόσωπα που θα αναλάβουν τα τρία κορυφαία αξιώματα στην ΕΕ.
«Θέλω να εκφράσω την ικανοποίησή μου για το γεγονός ότι πάρθηκε απόφαση σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τις θέσεις ευθύνης σε επίπεδο ΕΕ», δήλωσε
Ο πρωθυπουργός πρόσθεσε: «Όπως γνωρίζετε, ήμουν ένας εκ των δυο διαπραγματευτών για λογαριασμό της πολιτικής οικογένειας του ΕΛΚ. Η πρόταση του Συμβουλίου προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι να συνεχίσει η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ως Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αποφασίστηκε να εκλεγεί ο Αντόνιο Κόστα ως Πρόεδρος του Συμβουλίου για τα επόμενα δυόμισι χρόνια και επίσης να επιλέγει η κα Κάγια Κάλας, πρωθυπουργός της Εσθονίας, ως Ύπατη Εκπρόσωπος για θέματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας».
Ο κ. Μητσοτάκης συμπλήρωσε: «Οπότε ολοκληρώθηκε αυτή η διαδικασία με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα, θέλω να τονίσω, σε σχέση με τον προηγούμενο εκλογικό κύκλο. Και θέλω να εκφράσω ιδιαίτερα την ικανοποίησή μου για το γεγονός ότι η κα Φον ντερ Λάιεν θα μπορέσει – υπό την προϋπόθεση… και το θεωρώ περίπου σίγουρο ότι θα εκλεγεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο – να συνεχίσει τη σημαντική δουλειά την οποία έχει επιτελέσει εδώ και πέντε χρόνια».
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στη συμφωνία για τη Στρατηγική Ατζέντα η οποία, τόνισε ότι λαμβάνει υπόψη τις ελληνικές θέσεις. Συγκεκριμένα ανέφερε: «Και βέβαια να τονίσω και το γεγονός ότι η στρατηγική ατζέντα η οποία υιοθετήθηκε σήμερα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο λαμβάνει υπόψη και όλες τις σημαντικές ελληνικές εθνικές προτεραιότητες, τη μεγαλύτερη έμφαση που πρέπει να δώσουμε στα θέματα της άμυνας, τη μεγαλύτερη έμφαση που δίνουμε ήδη στα θέματα της μετανάστευσης και ειδικά της εξωτερικής φύλαξης των συνόρων, την ανάδειξη ζητημάτων ανταγωνιστικότητας. Είναι ζητήματα κρίσιμα για την πατρίδα μας, τα οποία βρήκαν τη θέση τους και στην ευρωπαϊκή στρατηγική ατζέντα της επόμενης πενταετίας, η οποία και θα συνδιαμορφωθεί προφανώς και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως είπα υπό την προεδρία της κας Φον ντερ Λάιεν. Το γεγονός ότι οι τρεις σημαντικές πολιτικές οικογένειες στηρίζουν την κα Φον ντερ Λάιεν δίνει και τα μέγιστα δυνατά εχέγγυα για την εξασφάλιση της πλειοψηφίας που απαιτείται στη μυστική ψηφοφορία που θα λάβει χώρα σε δυόμισι εβδομάδες από τώρα».
Σε ερώτηση για τη θητεία του Αντόνιο Κόστα, ο πρωθυπουργός σημείωσε: «Όπως ξέρετε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου εκλέγεται βάσει των συνθηκών για δυόμισι χρόνια. Έχει όμως τη δυνατότητα να ανανεωθεί για άλλα δυόμισι χρόνια. Κάτι το οποίο έγινε με τον κύριο Mισέλ, αλλά προφανώς δεν θα ήταν δόκιμο αυτήν τη στιγμή να προδικάσω την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σε δυόμισι χρόνια από τώρα».
Σχετικά με τη συζήτηση για την κοινή άμυνα, ο πρωθυπουργός απάντησε ότι αναμένουμε από την ευρωπαΐκή επιτροπή την κατάθεση συγκεκριμένων προτάσεων και επιλογών για το πώς μπορεί να ενισχυθεί η αμυντική συνεργασία σε όλα τα επίπεδα. «Προφανώς δεν υπάρχει σήμερα που συζητάμε συμφωνία για κοινή χρηματοδότηση ευρωπαϊκών αμυντικών δαπανών. Αλλά είναι κάτι το οποίο δεν μπορεί κανείς να αποκλείσει ότι θα γίνει στο μέλλον. Εγώ θα εξακολουθώ να επιμένω σε αυτήν την κατεύθυνση. Δεν μπορεί να ισχυριζόμαστε ότι πρέπει να ενισχύσουμε την αμυντική δυνατότητα της Ευρώπης και να παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει μόνο από τους εθνικούς προϋπολογισμούς. Θέλω να θυμίσω ότι και πριν την δημιουργία του ταμείου ανάκαμψης υπήρχαν εντονότατες αντιδράσεις από πολλά κράτη-μέλη, οι οποίες κάποια στιγμή κάμφθηκαν για να φτάσουμε σε αυτό το σημείο. Οπότε νομίζω ότι είμαστε στην αρχή αυτής της διαδικασίας. Όμως η κοινή αμυντική συνεργασία σε πολλά επίπεδα νομίζω ότι για πολλούς συναδέλφους μας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποτελεί τελικά μονόδρομο», πρόσθεσε.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε και για τις προκλήσεις της νέας ηγεσίας στη Βόρεια Μακεδονία: «Πράγματι, καθώς υπήρχε λήμμα για τα ζητήματα της διεύρυνσης, πήρα την πρωτοβουλία και ενημέρωσα τους συναδέλφους μου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τα τεκταινόμενα στη Βόρεια Μακεδονία. Για το γεγονός ότι τόσο η πρόεδρος όσο και ο εντολοδόχος πρωθυπουργός ουσιαστικά παραβιάζουν ευθέως τη Συμφωνία των Πρεσπών, παραγνωρίζοντας στην πράξη το erga omnes και επιλέγοντας να χρησιμοποιούν άλλο όνομα πέραν του συνταγματικά καθορισμένου ονόματος της χώρας, για εσωτερική χρήση».
Ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι αυτό είναι κάτι το οποίο αντιβαίνει πλήρως στο πνεύμα της Συμφωνίας των Πρεσπών. «Ενημέρωσα λοιπόν τους συναδέλφους μου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για αυτήν την δυσάρεστη εξέλιξη και κατέστησα επίσης απολύτως σαφές ότι εάν τα Σκόπια επιμείνουν σε αυτήν την γραμμή θα καταστήσουν ουσιαστικά εξαιρετικά δύσκολη, αν όχι θα ακυρώσουν στην πράξη, οποιαδήποτε διαδικασία άμεσης σύγκλισης με την ευρωπαϊκή οικογένεια. Οπότε νομίζω ότι θα πρέπει όλοι να αντιλαμβάνονται τις συνέπειες των πράξεών τους και να γνωρίζουν ότι η συμμόρφωση με το ευρωπαϊκό κεκτημένο περνάει προφανώς μέσα από την πιστή τήρηση των διεθνών συμφωνιών που έχουν υπογραφεί εν προκειμένω και από τα δύο μέρη», υπογράμμισε.
Σε ό,τι αφορά τα χαρτοφυλάκια που θα διεκδικήσει η Ελλάδα και το όνομα του Έλληνα Επιτρόπου, ο πρωθυπουργός δήλωσε: «Δεν θα σας απαντήσω γι’ αυτό το θέμα, καθώς το πρώτο το οποίο προέχει αυτήν τη στιγμή είναι να εξασφαλιστεί, όπως σας είπα, η εκλογή της κυρίας Φον ντερ Λαιεν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Από κει και πέρα γνωρίζετε ότι η κατανομή των χαρτοφυλακίων είναι αρμοδιότητα της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και η Ελλάδα θα επιδιώξει σίγουρα ένα δυνατό χαρτοφυλάκιο το οποίο θα μας επιτρέψει να κάνουμε για ακόμη μια φορά αισθητή την παρουσία μας σε ευρωπαϊκό επίπεδο».
Ο κ. Μητσοτάκης ρωτήθηκε και για το θέμα του Φρέντι Μπελέρη: «Είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε το θέμα αυτό στην συνεδρίαση του ΕΛΚ και το κάναμε γιατί ήταν παρούσα η πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, η κυρία Μέτσολα. Θεωρώ αυτονόητο αν θέλετε ότι ο Φρέντι Μπελέρης θα βρεθεί στο Στρασβούργο να αναλάβει επίσημα τα καθήκοντά του ως ευρωβουλευτής και προφανώς θα συμμετέχει και στην εξαιρετικά κρίσιμη ψηφοφορία για την επιλογή της επόμενης προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Δεν θα πω κάτι παραπάνω, αλλά θεωρώ απολύτως λογικό και αυτονόητο ότι αυτό θα συμβεί».
Σε ό,τι αφορά την αντιπρόταση Γαλλίας και Γερμανίας στο κείμενο της Στρατηγικής Ατζέντας της ΕΕ, ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε: «Πράγματι θα σας έλεγα ότι κάπως αιφνιδιαστικά η Γαλλία και Γερμανία κατέθεσαν κείμενο τροποποιήσεων ως προς την στρατηγική ατζέντα, σημαντικών τροποποιήσεων σε πολλά επίπεδα. Δεν έγινε δεκτό το κείμενο αυτό, υπήρξαν κάποιες ελάχιστες αλλαγές. Και δεν έγινε δεκτό, για τον πολύ απλό λόγο ότι το κείμενο αυτό της στρατηγικής ατζέντας είχε συμφωνηθεί σε επίπεδο μονίμων αντιπροσώπων, ήταν αποτέλεσμα μιας διαβούλευσης πολλών μηνών και δεν θα ήταν δόκιμο την τελευταία στιγμή και εν είδη αιφνιδιασμού να δεχτούμε τέτοιου είδους αλλαγές, κάποιες από τις οποίες ήταν και εξαιρετικά ουσιαστικές, χωρίς να έχουν συζητηθεί εκτενώς σε κάποιο άλλο επίπεδο. Οπότε, τελικά, νομίζω ότι αντελήφθησαν και ο Γερμανός Καγκελάριος και ο Γάλλος Πρόεδρος ότι δεν θα είχε πολύ νόημα να συνεχίσουμε αυτήν τη συζήτηση, οπότε ουσιαστικά το κείμενο της στρατηγικής ατζέντας παρέμεινε το ίδιο».
Τέλος, ο πρωθυπουργός ρωτήθηκε για τις απειλές της Χεζμπολάχ εναντίον της Κύπρου και την σχετική αναφορά στο κείμενο των συμπερασμάτων: «Το θέμα τέθηκε και από τον Κύπριο Πρόεδρο. Υπήρξε ενημέρωση και θα έλεγα μια αποτύπωση ότι δεν είναι δυνατόν καθ’ οιονδήποτε τρόπο να απειλούνται, να εκβιάζονται κράτη-μέλη της ΕΕ και να γίνονται εν δυνάμει στόχοι περιφερειακών συγκρούσεων. Θέλω να τονίσω ότι υπήρξε μια συζήτηση αρκετά εκτεταμένη για τα ζητήματα που αφορούν συνολικά τη Μέση Ανατολή και πιστεύω ότι το κείμενο των συμπερασμάτων όπως υιοθετήθηκε, κάνει ένα βήμα πιο πέρα από τα συμπεράσματα που ήδη έχουμε υιοθετήσει ως προς την ανάγκη και κυρίως να αποφευχθεί οποιαδήποτε περιφερειακή κλιμάκωση. Να υπάρξει άμεση εκεχειρία στη Γάζα, να εφαρμοστούν οι αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Δεν σας κρύβω ότι υπάρχει μια διάχυτη ανησυχία για την πιθανότητα επέκτασης του μετώπου προς τον βορρά, προς τον Λίβανο, κάτι το οποίο πρέπει να αποφευχθεί σε κάθε περίπτωση».
«Μια πολύ καλή βραδιά για την Ευρώπη»
Επίσης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μετά την ολοκλήρωση της συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες, έκανε την εξής ανάρτηση στο διαδίκτυο:
«Μια πολύ καλή βραδιά για την Ευρώπη. Συγχαρητήρια στην Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στην Κάγια Κάλας και στον Αντόνιο Κόστα. Υπάρχουν πολλές προκλήσεις μπροστά μας και πρέπει να τις αντιμετωπίσουμε».
A very good evening for Europe. Congratulations to @vonderleyen, @kajakallas, and @antoniocostapm. Μany challenges ahead, and we must tackle them together. #EUCO
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) June 27, 2024
Έντονη αντίδραση σε γαλλογερμανική πρόταση για τροποποιήσεις στο κείμενο της Στρατηγικής Ατζέντας
Νωρίτερα, κατά την διάρκεια της Συνόδου, την αντίδραση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη προκάλεσε η γαλλογερμανική πρόταση σημαντικών τροποποιήσεων την τελευταία στιγμή στο κείμενο της Στρατηγικής Ατζέντας που είχε συζητηθεί εκτενώς σε επίπεδο Μονίμων Αντιπροσώπων.
Ο πρωθυπουργός, σύμφωνα με πληροφορίες, αντέδρασε έντονα εγείροντας θέμα αρχής και θεσμικής διαδικασίας, υπενθυμίζοντας ότι το κείμενο είχε συζητηθεί εκτενώς στην Επιτροπή Μονίμων Αντιπροσώπων και ζήτησε να μείνει ως έχει.
Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι στήριξε αμέσως την πρόταση αυτή και ζήτησε να παραμείνει το κείμενο ως έχει. Η παρέμβαση υπέρ της διατήρησης του κειμένου χωρίς σημαντικές τροποποιήσεις υποστηρίχθηκε από την πλειονότητα των εταίρων, μεταξύ των οποίων της Κύπρου, της Πολωνίας, της Πορτογαλίας, της Σουηδίας, του Λουξεμβούργου, της Φινλανδίας, της Εσθονίας, της Τσεχίας, της Λιθουανίας και του Βελγίου.
