Ολοκληρώθηκε το κρίσιμο τετ α τετ Κυριάκου Μητσοτάκη – Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Νέα Υόρκη. Η συνάντηση κράτησε 30 λεπτά. Οι δύο άνδρες συναντήθηκαν στο περιθώριο των εργασιών της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών σε αίθουσα του διεθνούς οργανισμού, στη Νέα Υόρκη.
Στη συνάντηση των δύο ηγετών η οποία διήρκησε μισή ώρα (σ.σ. τόση ώρα ήταν προγραμματισμένο να διαρκέσει) και σε αυτήν συμμετείχαν οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν και οι επικεφαλής των διπλωματικών τους γραφείων, Άννα Μαρία Μπούρα και Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς.
Τί είπαν μπροστά στις κάμερες
«Τι κάνεις;» ρώτησε ο πρωθυπουργός τον Ερντογάν. «Είμαι πολύ καλά», απάντησε εκείνος, ενώ στη συνέχεια ο κ.Μητσοτάκης σχολίασε τη γραβάτα του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, λέγοντάς του «μου αρέσει η μπλε γραβάτα σου».
Αξίζει να σημειωθεί ότι λίγο πριν την έναρξη της συνάντησης ο Τούρκος πρόεδρος από το βήμα της συνέλευσης του ΟΗΕ μίλησε για δύο κράτη και δύο έθνη, ώστε να υπάρξει λύση στο Κυπριακό.
Σε σχέση με την Ανατολική Μεσόγειο, ο Ερντογάν είπε: «Θέλουμε να δούμε το Αιγαίο Πέλαγος και την Ανατολική Μεσόγειο ως μια περιοχή σταθερότητας και ευημερίας, όπου τα νόμιμα συμφέροντα όλων των ενδιαφερομένων μερών γίνονται σεβαστά. Είναι προς το κοινό συμφέρον ολόκληρης της περιοχής να αναπτυχθεί συνεργασία, ιδίως όσον αφορά την οριοθέτηση των θαλάσσιων δικαιοδοσιών σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, την ελευθερία και την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και του θαλάσσιου εμπορίου.
Τα θέματα που έπεσαν στο τραπέζι
Το μεταναστευτικό, οι διμερείς σχέσεις και οι περιφερειακές εξελίξεις ήταν στο επίκεντρο των συνομιλιών μεταξύ των δύο ηγετών.
Σύμφωνα με όσα μετέδωσε στο αναλυτικό δελτίο ειδήσεων του ΕΡΤNews με την Αντριάνα Παρασκευοπούλου ο απεσταλμένος της ΕΡΤ στη Νέα Υόρκη, Δημήτρης Γκάτσιος, η συνάντηση έλαβε χώρα με το σχήμα «τρεις συν τρεις».
Ο ίδιος μετέφερε το κλίμα, λέγοντας:
«Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε χειραψία με τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν και τον επικεφαλής του διπλωματικού γραφείου του Τούρκου προέδρου (…) Είχαμε χειραψίες από την πλευρά του κυρίου Ερντογάν τόσο προς τον υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετρίτη, όσο και προς την επικεφαλής του διπλωματικού γραφείου του Κυριάκου Μητσοτάκη, την Άννα Μαρία Μπούρα. Οι διευρυμένες συζητήσεις των δύο ηγετών έχουν στενό χρονικό πλαίσιο, καθώς λαμβάνουν χώρα στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Πρώτος στόχος είναι η επιβεβαίωση των ήρεμων νερών σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Στην πρώτη γραμμή επίσης βρίσκονται η επισκόπηση των διμερών σχέσεων, το προσφυγικό – μεταναστευτικό, οι περιφερειακές εξελίξεις με αιχμή την Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επίσης, όπως έχει διαμηνύσει, θα θέσει επί τάπητος και το Κυπριακό (…)
Μετά τις συζητήσεις των δύο ηγετών αναμένουμε να οριστούν τα χρονοδιαγράμματα όσον αφορά στον πολιτικό διάλογο, τη θετική ατζέντα, αλλά και τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Όλα αυτά θα “τρέξουν”, σύμφωνα με πληροφορίες, μέσα στον Οκτώβριο και Νοέμβριο, προκειμένου αμέσως μετά να φτάσουμε στο επόμενο ορόσημο του διαλόγου της Αθήνας με την Άγκυρα: τη σύγκληση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας. Το προηγούμενο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας είχε πραγματοποιηθεί στην Αθήνα. Αυτή τη φορά αναμένεται να πραγματοποιηθεί στην Τουρκία μέχρι το τέλος του έτους.
Έτερα ζητήματα στην ατζέντα των συνομιλιών είναι το προσφυγικό – μεταναστευτικό. Οι δύο ηγέτες συζήτησαν και θα αναζητούν τρόπους και νέες στρατηγικές προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι τρόποι δράσης των κυκλωμάτων.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός έθεσε επί τάπητος και το Κυπριακό. Θετική θεωρεί η ελληνική πλευρά την κινητικότητα που υπάρχει όσον αφορά στις συναντήσεις των κυρίων Χριστοδουλίδη και Τατάρ με τον Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Υπάρχει επίσης προσδοκία για μία συνάντηση των κκ. Χριστοδουλίδη και Τατάρ. Στην πρώτη γραμμή βρίσκονται και οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή».
Λάβρος στον ΟΗΕ ο Ερντογάν
Οι αξίες του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών και του Δυτικού κόσμου «πεθαίνουν στη Γάζα», δήλωσε ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Στην ομιλία του ο Ερντογάν ζήτησε να συγκροτηθεί μια «συμμαχία της ανθρωπότητας» που θα σταματήσει το Ισραήλ, κατηγορώντας την ισραηλινή κυβέρνηση ότι αγνοεί τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα. «Όπως τον Χίτλερ τον σταμάτησε η συμμαχία της ανθρωπότητας πριν από 70 χρόνια, έτσι και ο Νετανιάχου και το δίκτυο των δολοφόνων του πρέπει να τους σταματήσει η συμμαχία της ανθρωπότητας», είπε.
«Δεν πεθαίνουν μόνο τα παιδιά, στη Γάζα, πεθαίνει και το σύστημα του ΟΗΕ», είπε ο Τούρκος πρόεδρος, σχολιάζοντας ότι ο ΟΗΕ έχει γίνει μια «δυσλειτουργική δομή».
«Οι αξίες που υποτίθεται ότι υπερασπίζεται η Δύση πεθαίνουν (…) Θέτω ανοιχτά το ερώτημα: Εσείς, οργανισμοί προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αυτοί που ζουν στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη δεν είναι άνθρωποι;», διερωτήθηκε, λέγοντας ότι η Γάζα έχει γίνει «το μεγαλύτερο νεκροταφείο παιδιών και γυναικών στον κόσμο». «Τι περιμένετε για να σταματήσετε τις σφαγές που οδηγούν όλη την περιοχή στον πόλεμο;» συνέχισε, κατηγορώντας την ισραηλινή κυβέρνηση ότι «διαπράττει (…) γενοκτονία» σε βάρος του παλαιστινιακού λαού.
Η Τουρκία, πρόσθεσε, στέκει στο πλευρό του λαού του Λιβάνου, την ώρα που το Ισραήλ πλήττει στόχους της Χεζμπολάχ στη χώρα αυτή.
Προκλητικός για το Κυπριακό
«Η Τουρκία έχει δικαιώματα στην υφαλοκρηπίδα που έχει κηρυχθεί βόρεια και δυτικά της νήσου Κύπρου και οι Τουρκοκύπριοι έχουν δικαιώματα γύρω από ολόκληρο το νησί» δήλωσε ο Τούρκος Πρόεδρος, υποστηρίζοντας πως «ως η χώρα με τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ανατολική Μεσόγειο, ο ρόλος-κλειδί της Τουρκίας δεν μπορεί να αμφισβητηθεί».
Ο Ταγίπ Ερντογάν υποστήριξε ακόμη ότι η Τουρκία επιθυμεί να δει το Αιγαίο Πέλαγος και την Ανατολική Μεσόγειο «ως μια περιοχή σταθερότητας και ευημερίας, όπου τα νόμιμα συμφέροντα όλων των εμπλεκόμενων μερών γίνονται σεβαστά» και προσέθεσε ότι «είναι προς το κοινό συμφέρον ολόκληρης της περιοχής να αναπτυχθεί η συνεργασία, ιδίως όσον αφορά την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών δικαιοδοσίας σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, την ελευθερία και την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και το θαλάσσιο εμπόριο».
«Η Τουρκία είναι έτοιμη για εποικοδομητική συνεργασία σε όλα τα θέματα, ιδίως σε θέματα ενέργειας και περιβάλλοντος. Αναμένουμε την ίδια προσέγγιση και από τους γείτονές μας» συμπλήρωσε ο Τούρκος Πρόεδρος.
Αναφερόμενος στο Κυπριακό, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να αναγνωρίσει τη αυτοαποκαλούμενη «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου» και να συνάψει μαζί της διπλωματικές, πολιτικές και οικονομικές σχέσεις.
«Η κυρίαρχη ισότητα και το ισότιμο διεθνές καθεστώς των Τουρκοκυπρίων, τα οποία αποτελούν εγγενή τους δικαιώματα, πρέπει να επαναβεβαιωθούν και η απομόνωση πρέπει τώρα να τερματιστεί» ανέφερε και υποστήριξε εκ νέου ότι «στην Κύπρο υπάρχουν δύο ξεχωριστά κράτη και δύο ξεχωριστοί λαοί» καθώς και ότι «το μοντέλο της ομοσπονδίας έχει χάσει εντελώς την ισχύ του».
