Νέος σεισμός 4,3 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ σημειώθηκε το απόγευμα της Πέμπτης στη θαλάσσια περιοχή ανάμεσα σε Σαντορίνη και Αμοργό.
H σεισμική δόνηση καταγράφηκε στις 16:09, σύμφωνα με το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο, με επίκεντρο 22 χλμ. ΝΝΔ της Αρκεσίνης Αμοργού. Το εστιακό βάθος υπολογίζεται στα 11,5 χλμ.
Τα σενάρια των επιστημόνων για τη συνεχιζόμενη σεισμική δραστηριότητα
«Η σεισμικότητα συνεχίζει με τους ίδιους ρυθμούς, όπως τις προηγούμενες ημέρες, έντονους ρυθμούς, έχουμε αρκετά υψηλό αριθμό σεισμών με μεγέθη άνω των 4» δήλωσε ο Διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, Βασίλης Καραστάθης, για τη σεισμική δραστηριότητα στις Κυκλάδες, μιλώντας στο ΕΡΤNews.
Για τον μεγαλύτερο σεισμό που έχει σημειωθεί μέχρι στιγμής ο κ Καραστάθης υπογράμμισε: «Είχαμε και ένα ακόμη σεισμό με μέγεθος 5,2, ο οποίος δεν μεταβάλει γενικώς ουσιαστικά τη γενική εικόνα».
«Ακόμη, δεν είμαστε σε θέση να πούμε ότι βλέπουμε κάποιο στοιχείο που θα οδηγεί στο ότι ολοκληρώνεται σιγά σιγά η ακολουθία. Είμαστε ακόμη στη μέση του δρόμου. Δεν έχουμε δει κάποια αραίωση, κάποιο σημάδι ότι βαίνει προς αποδρομή» τόνισε ο Διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου.
Θ. Γκανάς: Κυρίαρχο το καλό σενάριο της σμηνοσειράς – Είμαστε ένα βήμα πριν τη σταθεροποίηση
«Οι χθεσινοί σεισμοί και οι σημερινοί το βράδυ που μας πέρασε, δηλαδή όλη αυτή η σεισμικότητα εντάσσεται στο πλαίσιο της ακολουθίας της σμηνοσειράς. Δεν έχει αλλάξει η εκτίμησή μας ότι το καλό σενάριο, αυτό δηλαδή της σμηνοσειράς, το οποίο όμως είναι και το πιο αργό στο χρόνο, εξακολουθεί και παραμένει ως κυρίαρχο» τόνισε ο Γενικός Διευθυντής Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών Θανάσης Γκανάς μιλώντας στην εκπομπή «Συνδέσεις» και τους δημοσιογράφους Κατερίνα Δούκα και Κώστα Παπαχλιμίντζο.
«Σε ύφεση δεν είναι με τίποτα αυτό να το ξεκαθαρίσουμε. Υπάρχει μια εξέλιξη της ακολουθίας. Είμαστε προς τη σταθεροποίηση. Δηλαδή η κλιμάκωση η οποία υπήρχε βλέπουμε ότι αρχίζει και μειώνεται. Αυτή η ένταση, αρχίζει και μειώνεται, δεν έχει σταθεροποιηθεί ακόμα. Είμαστε ένα βήμα πριν τη σταθεροποίηση».
Στην ερώτηση τι θα θεωρήσει σταθεροποίηση ο κ. Γκανάς απάντησε «εάν σταματήσουν οι σεισμοί του μεγέθους 5 και οι σεισμοί αυτοί αρχίζουν και γίνονται 4, 3,5 και ούτω καθεξής».
Πρόσθεσε « δεν μπορούμε να αποκλείσουμε να γίνει και με ένα 5,3 γιατί είναι μια εξέλιξη πολύ δυναμική, όπως ρέει όλη αυτή η σμηνοσειρά, η γέννηση της σεισμικότητας οφείλεται σε μια ροή ηφαιστειακών ρευστών από την καλντέρα της Σαντορίνης προς το Κολούμπο και τώρα πηγαίνει προς την Άνυδρο. Έχει φτάσει στην Άνυδρο. Εκεί φαίνεται ότι δεν μπορεί να προχωρήσει βορειότερα, διότι υπάρχει ένας φλοιός εκεί, ο οποίος δεν έχει τάσεις υπολειπόμενες για να δώσει σεισμούς, διότι υπήρχε εκεί στην περιοχή ο μεγάλος σεισμός του 1956. Άρα έχει εντός εισαγωγικών, ας μου επιτραπεί η έκφραση, αδειάσει, οπότε έχει παραμείνει εκεί. Είναι σαν ένα φράγμα φανταστείτε που έχει σταματήσει πλέον αυτή τη ροή και τώρα σπάει ό, τι ρήγματα βρει εκεί μέσα. Αυτά τα ρήγματα μπορεί να είναι μικρότερα ρήγματα. Δίνουν 4,5, 5,1. Αυτό θα συνεχιστεί.
Θα δούμε να σταθεροποιείται, εγώ εκτιμώ ότι θα πάρει μια δυο εβδομάδες οπωσδήποτε μέχρι να σταθεροποιηθεί και κατόπιν θα αρχίσει η αποκλιμάκωση».
Σχετικά με τη δόνηση των 5,2 Ρίχτερ ανέφερε «είναι από τον ίδιο εστιακό χώρο που είχαμε και την υπόλοιπη σμηνοσειρά, δηλαδή κοντά στη νησίδα Άνυδρος. Αυτός ο σεισμός προκαλεί αρκετούς μετασεισμούς στην ίδια περιοχή. Έτσι εξηγείται αυτό το ξέσπασμα πολλών σεισμών με μέγεθος 4, 4,,4,5, το οποίο σημειώνεται μέχρι και τώρα».
Πρόσθεσε ότι « Έχουμε πάρει δεδομένα από το εθνικό δίκτυο του Κτηματολογίου, το Hepos, το οποίο μας τα διέθεσε για επιστημονική έρευνα και από τα οποία βρήκαμε ότι η παραμόρφωση η οποία υπάρχει στην περιοχή των νοτίων Κυκλάδων εστιάζεται μόνο στην Καλντέρα. Έχουμε αναλύσει τα δεδομένα από τη Σαντορίνη, από την Ίο, από την Αμοργό, από τη Νάξο και από τη Φολέγανδρο και δεν βρήκαμε καμία μα καμία απόκλιση από την ηρεμία».
Ευθ. Λέκκας: Απομακρύνεται το σενάριο για πάνω από 6 ρίχτερ – Πιθανότητα για 5,5
Στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Πρωινές Διαδρομές» με τον Βασίλη Αδαμόπουλο και την Μαρία Γεωργίου, μίλησε ο Ευθύμης Λέκκας, Καθηγητής Γεωλογίας και Πρόεδρος ΟΑΣΠ, σχολιάζοντας τις τελευταίες εξελίξεις που αφορούν τις νέες σεισμικές δονήσεις στις Κυκλάδες.
Ο κ. Λέκκας υπογράμμισε χαρακτηριστικά «Απομακρύνεται το ενδεχόμενο ενός μεγάλου σεισμού. Με άλλα λόγια, το σενάριο για πάνω από 6 βαθμούς, (6,1 6,2) και ενισχύεται το σενάριο-στην ακραία περίπτωση επαναλαμβάνω-για κάτω από 6 βαθμούς. Αυτό το σενάριο τώρα πια δεν υπάρχει. Για κάτω όμως, από 6, δηλαδή (5,9, 5,8), υπάρχει μία απειροελάχιστη πιθανότητα να εκδηλωθεί ένας τέτοιος σεισμός. Με αυτό τον σεισμό λοιπόν, οφείλουμε να σχεδιάσουμε. Και με αυτό τον σεισμό αναπτύχθηκαν και οι επιχειρησιακές δράσεις που βλέπουμε το τελευταίο χρονικό διάστημα από τους επιχειρησιακούς φορείς. Το πιο πιθανό σενάριο όμως, είναι να συνεχιστεί η σεισμική δραστηριότητα για κάποιες μέρες πολλές ή κάποιες βδομάδες με την ίδια ένταση, με τους ίδιους ρυθμούς, δηλαδή πάρα πολλούς σεισμούς. Και οι περισσότεροι είναι μεταξύ 3 και 5 βαθμών. Αυτοί οι σεισμοί λοιπόν, είναι σεισμοί που θα είναι το επικρατέστερο σενάριο για κάποιες εβδομάδες. Και ένα ενδιάμεσο σενάριο είναι να κάνει ένα 5,5 και να αποσβεστεί με πιο γρήγορο ρυθμό η όλη κατάσταση (…)».
Ενώ στη συνέχεια, δεν παρέλειψε να τονίσει το εξής «Όσον αφορά τα κτήρια δεν υφίστανται καμία καταπόνηση, διότι η καταπόνηση που υφίστανται είναι μέσα στην πλαστική παραμόρφωση, όπως λέμε. Δηλαδή δεν έχουμε θραύσεις και άρα δεν έχουμε κανένα πρόβλημα στα κτήρια με αυτούς τους σεισμούς». Αναφορικά τώρα με το αν υπάρχει θέμα με τα υπόσκαφα κτήρια στην Καλντέρα, ο κ. Λέκκας επισήμανε «Είναι πολύ ανθεκτικές κατασκευές, άσχετα βέβαια αν είναι υπόσκαφα τώρα-είναι πρώτα σε ζήτηση από άποψη τουριστική. Έχουν γίνει παρεμβάσεις οι οποίες δεν ξέρουμε ποιες είναι. Παλιά τα υπόσκαφα, δηλαδή πριν την τουριστική ανάπτυξη, ήταν πολύ ασφαλείς κατασκευές. Τώρα βέβαια δεν ξέρουμε πώς διατάσσονται τα υπόσκαφα (…). Βέβαια, τα κτήρια της Καλντέρας θα έχουν κάποιο πρόβλημα σε ένα σενάριο ακραίο. Επίσης, ανέπτυξαν χθες και τις πέντε περιοχές που θα έχουμε κατολισθήσεις. Σε αυτές τις περιοχές λοιπόν, εκτελούνται ειδικές δράσεις έτσι ώστε να μειώσουμε τον κίνδυνο αφενός και αφετέρου να κάνουμε κάποιες δράσεις προληπτικές που να μας επιτρέψουν να μην έχουμε μεγάλη έκθεση των επισκεπτών, δηλαδή να μην πάνε οι επισκέπτες σε σημεία που υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να έχουμε κατολίσθηση».
Σχετικά έπειτα με το ζήτημα που αφορά την πρόταση για κλειστά σχολεία σημείωσε «Για τα σχολεία, η πρόταση και των δύο επιτροπών της Επιτροπής Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου και της Επιτροπής Εκτίμησης Ηφαιστειακού Κινδύνου έχει διατυπωθεί την περασμένη Κυριακή που είχαμε κάνει συνεδρίαση και κάνουμε κάθε μέρα συνεδρίαση. Διατυπώθηκε αυτή η πρόταση να είναι μέχρι την Παρασκευή. Η Επιτροπή συνεδριάζει κάθε μέρα και εάν γίνει κάποιος μεγαλύτερος σεισμός ή υπάρχει κάποια ένδειξη ότι έχουμε υψηλότερο κίνδυνο, συνεδριάζουμε μέσα σε δέκα λεπτά για να δούμε πώς εξελίσσεται το φαινόμενο και να δώσουμε τις πληροφορίες στην πολιτεία. Έχουμε πει ότι τις αποφάσεις για τα σχολεία θα τις πάρουμε το Σάββατο το πρωί στις 9 (…)».
Τέλος, όσον αφορά το τι ισχύει και για τα άλλα νησιά των Κυκλάδων, εκτός της Σαντορίνης, όπως για παράδειγμα την Αμοργό, ο Καθηγητής Γεωλογίας και Πρόεδρος ΟΑΣΠ, έδωσε την παρακάτω απάντηση «Στην Αμοργό, ο κίνδυνος δεν είναι ο ίδιος, διότι, εάν έχουμε κατευθυντικότητα του ρήγματος προς την Σαντορίνη, τότε κινδυνεύει η Σαντορίνη παρά προς τα βορειοανατολικά η περιοχή της Αμοργού. Η Αμοργός έχει πολύ πιο βραχώδη δομή με αποτέλεσμα να μην ενισχύονται οι σεισμικές κινήσεις. Για αυτό και μας ανησυχεί περισσότερο η Σαντορίνη. Ενώ για την Ανάφη και την Ίο δεν υπάρχει ιδιαίτερο θέμα. Ο κίνδυνος είναι πάρα πολύ μικρός και επίσης θα ήθελα να σας πω ότι εχθές το βράδυ στις 9 ο Δήμαρχος Νάξου έκανε μία σύσκεψη όλων των φορέων που είναι στον Δήμο του, που έχει τα μικρά νησιά, τα Κουφονήσια κτλ και εκεί τους ανέπτυξα ότι ο Δήμος Νάξου μαζί με τα νησιά τα υπόλοιπα δεν έχουν κίνδυνο. Οι επιταχύνσεις, δηλαδή είναι εξαιρετικά μικρές, σχεδόν μηδενικές. Όπως και στην Σαντορίνη μια παράμετρος είναι ότι οι επιταχύνσεις είναι πολύ μικρές, που σημαίνει ότι δεν θα πάθουν βλάβες. Δηλαδή είναι στο 0,2%. Καταλαβαίνετε λοιπόν, ότι με αυτά τα φαινόμενα έτσι όπως εξελίσσονται δεν κινδυνεύουν και η Ανάφη και Ίος και πολύ περισσότερο βεβαίως η Νάξος και τα μικρά νησιά των Κυκλάδων».
Κ. Παπαζάχος: Να σταματήσουν τα χολιγουντιανά τέρατα που ακούγονται – Το σενάριο των 6 ρίχτερ είναι πάνω στο τραπέζι
Στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Το GPS της Επικαιρότητας» με τον Θάνο Σιαφάκα μίλησε ο Κώστας Παπαζάχος, Καθηγητής Φυσικής Λιθόσφαιρας, Σεισμολογίας & Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής ΑΠΘ, αναφορικά με το πως εξελίσσεται το φαινόμενο των σεισμικών δονήσεων στις Κυκλάδες, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά το εξής «Το σενάριο των 6 ρίχτερ είναι πάνω στο τραπέζι. Όχι όμως, τα τέρατα του Χόλιγουντ που ακούγονται από την επιστημονική κοινότητα. Είμαι αισιόδοξος (…)».
Όπως και επισήμανε στη ραδιοφωνική εκπομπή του Θάνου Σιαφάκα στην ΕΡΤ, «Η αλήθεια είναι ότι είμαι αισιόδοξος. Απλά το θέμα δεν είναι μόνο το επιστημονικό, όπως καταλαβαίνετε, αλλά είναι και το ανθρώπινο, το κοινωνικό και το ψυχολογικό (…)». Όσο για το αν απομακρύνεται ή μειώνεται το σενάριο για 6 ρίχτερ τόνισε «Το σενάριο για 6 ρίχτερ δεν μπορεί να φύγει από το τραπέζι. Οι υποψίες που υπήρχαν στην αρχή ήταν για μεγαλύτερα μήκη ρηγμάτων, τα οποία μπορούσαν να δώσουν σεισμούς στα 6 με 6,5. Αυτά ήταν τα πιο ανησυχητικά σενάρια που σαφώς έχουν δυσμενέστερες επιπτώσεις. Ένας σεισμός μεγέθους 6,5 έχει πολλαπλάσια ενέργεια μεγέθους σε σχέση με 6, παρόλο που φαίνονται κάτι το συγκρίσιμο. Το 6 λοιπόν, δεν νομίζω ότι υποχωρεί καθόλου (…). Αλλά αυτή τη στιγμή το δυσμενέστερο σενάριο στο μυαλό μας και στο μυαλό των μελών της επιτροπής παραμένει αυτό (…)».
Στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια της συνομιλίας τους, ο Κώστας Παπαζάχος δεν παρέλειψε να τονίσει το εξής «Είναι γνωστό ότι οι σεισμοί μπορούν να προκαλέσουν κάποια αυξημένη υδροθερμική ροή στα ηφαίστεια. Η Μήλος για παράδειγμα, τον 4ο αιώνα είχε εγκαταλειφθεί από τους κατοίκους γιατί υπήρχαν έντονα τέτοια φαινόμενα πάνω στο νησί και σε πολλές περιπτώσεις που γίνονται σεισμοί τα ηφαίστεια εμφανίζουν αυξημένες ροές στα υδροθερμικά πεδία. Άλλο όμως, αυτό και άλλο η έκρηξη (…)».
Και συμπλήρωσε «Δεν υπάρχει λοιπόν, το σενάριο για έκρηξη λόγω του σεισμού (…). Σενάρια λοιπόν, επιτρέψτε μου, τύπου Χόλιγουντ ότι θα γίνει ένας μεγάλος σεισμός ας τα βγάλουμε από το μυαλό μας (…). Πρέπει να βασιζόμαστε στα στοιχεία που έχουμε και όχι σε στοιχεία και σε υποθέσεις που κάνει κανένας υποκειμενικά από το μυαλό του. Έχουμε πάρα πολλούς σεισμούς μεταξύ 4 και 5 και θα συνεχίσουμε έτσι και το επόμενο διάστημα (…)».
K. Συνολάκης: Πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για όλα τα ενδεχόμενα
«Βρισκόμαστε σε ένα ιδιαίτερα αβέβαιο στάδιο, όπου δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε με ακρίβεια τη διάρκεια του σεισμικού σμήνους ούτε και την ακριβή προέλευσή του», ανέφερε στο ΕΡΤΝews ο Κώστας Συνολάκης, καθηγητής φυσικών καταστροφών εξηγώντας ότι είναι απαραίτητο να παραμείνουμε προετοιμασμένοι τόσο για την πιθανότητα ενός μεγαλύτερου σεισμού όσο και για την εκδήλωση μιας «ηφαιστειακής κρίσης», όπως αυτή της Σαντορίνης.
Σύμφωνα με τον κ. Συνολάκη, όλα τα επίκεντρα των σεισμών στις Κυκλάδες έως τώρα καταγράφονται κοντά στην Άνυδρο. Και όπως επισήμανε, οι ηφαιστειολόγοι -ιδίως στο εξωτερικό- ανησυχούν ότι το μάγμα από την περιοχή της Σαντορίνης ίσως κινείται προς τα ανατολικά, κάτι που δεν αποκλείει την πιθανότητα μελλοντικής έκρηξης. Παράλληλα, όπως σημείωσε «η Σαντορίνη καταγράφει μεγάλες εκρήξεις κάθε 17.000 χρόνια, αυτό δεν συνεπάγεται άμεσα ότι θα έχουμε μια τέτοια ενέργεια.
«Μερικές φορές αυτές τις σμηνοσειρές καταλήγουν σε έναν μεγαλύτερο σεισμό που αποδεσμεύει και πολύ περισσότερη περισσότερη ενέργεια και το φαινόμενο μετά πάλι θα έχουμε μετασεισμούς και θα σταματήσει. Δηλαδή αν γίνει ένας μεγαλύτερος σεισμός θα συνεχίσουν μετασεισμοί για μεγάλο διάστημα. Αυτό είναι το ένα σενάριο. Το άλλο σενάριο θα είναι να σταματήσει από μόνο του» δήλωσε στους παρουσιαστές της εκπομπής, Γιώργο Σιαδήμα και Στέλλα Παπαμιχαήλ.
Μιλώντας για το ενδεχόμενο εμφάνισης ενός τσουνάμι δήλωσε: «Δεν θα είναι σαν το τσουνάμι που είχαμε δει στην Ινδονησία. Σίγουρα δεν θα είναι σαν το τσουνάμι που είχαμε δει στην Ιαπωνία. Δεν περιμένουμε με κανένα τρόπο κάτι τόσο καταστροφικό. Από την άλλη πλευρά, αν τύχει και είναι άνθρωποι στην παραλία και δεν απομακρυνθούν, μπορεί να παρασυρθούν».
Ο καθηγητής μιλώντας στην εκπομπή «Νewsroom» υπογράμμισε την ανάγκη για σωστές κατασκευές σε περιοχές με έντονο σεισμικό κίνδυνο. Όπως εξήγησε, ενώ οι κατασκευές της Σαντορίνης το 1956 ήταν από άψητα τούβλα που δεν άντεξαν στη σεισμική δραστηριότητα, οι σύγχρονοι τρόποι κατασκευής εγγυώνται μεγαλύτερη αντοχή. Ωστόσο, εάν οι οικοδομικοί κανονισμοί δεν έχουν τηρηθεί, μπορεί να προκύψουν σοβαρά προβλήματα.
Όσον αφορά τη μετακίνηση του μάγματος, ο κ. Συνολάκης τόνισε ότι αυτό από μόνο του δεν αποτελεί άμεσο λόγο ανησυχίας. Το μάγμα είναι ήδη παρόν στην περιοχή λόγω της καταβύθισης της αφρικανικής πλάκας και κινείται σιγά-σιγά προς την επιφάνεια. Ωστόσο, εάν συμβεί ένας μεγαλύτερος σεισμός, οι μετασεισμοί μπορεί να συνεχιστούν για αρκετό καιρό. «Σε περίπτωση που η διαδικασία σταματήσει, το μάγμα μπορεί να παραμείνει αδρανές για δεκαετίες πριν προκαλέσει νέα δραστηριότητα» εκτίμησε.
«Είναι κρίσιμο να προετοιμαστούμε ψυχολογικά για όλα τα ενδεχόμενα», επισήμανε για τη σεισμική ακολουθία στις Κυκλάδες ο κ. Συνολάκης σημειώνοντας ότι «όσο καλύτερα κατανοούμε τη φύση των φαινομένων, τόσο λιγότερο θα μας τρομάζουν». Και όπως είπε, σε αυτή τη φάση, η χρήση εφαρμογών όπως το “My Earthquake”, που παρέχουν ενημερώσεις για την σεισμική δραστηριότητα, μπορεί να βοηθήσει τον κόσμο να νιώσει ότι έχει περισσότερο έλεγχο.
Ο καθηγητής αναφέρθηκε και στην ανάγκη για διαφάνεια στην ενημέρωση του κοινού. «Η συνεχής πρόσβαση σε όλα τα στοιχεία για τους σεισμούς είναι ζωτικής σημασίας». Όσον αφορά την ασφάλεια των σχολείων δήλωσε ότι «τα σχολεία θα ανοίξουν μόνο όταν οι μηχανικοί και οι τοπικές αρχές διασφαλίσουν την ασφάλειά τους».
Αναφορικά τέλος με την εξέλιξη της κατάστασης, ο κ. Συνολάκης εξέφρασε συγκρατημένη αισιοδοξία. «Ελπίζω να έχουμε καλύτερη εικόνα μέχρι την Κυριακή, αλλά θυμάμαι πολύ καλά τι συνέβη το 2011, όταν επανειλημμένα πιστεύαμε ότι θα υπήρχε εκρηκτική δραστηριότητα, μόνο για να δούμε ότι το φαινόμενο απομακρυνόταν», κατέληξε.