«Μεταβαίνω στη Νέα Υόρκη με μοναδικό στόχο αυτή η τριμερής συνάντηση, να αποτελέσει το πρώτο βήμα, ώστε να βάλουμε ξανά το Κυπριακό σε τροχιά διαπραγματεύσεων», δήλωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, χαιρετίζοντας την εκδήλωση μνήμης για την κατεχόμενη Μόρφου στον Αστρομερίτη.
Αναλυτικά η ομιλία του Ν. Χριστοδουλίδη:
«Συγκίνηση, πόνος θλίψη είναι τα αισθήματα που μάς κυριεύουν κάθε φορά που ανταμώνουμε σε αυτό το σημείο με τη θέα στην πανέμορφη Μόρφου μας. Ειδικά φέτος, που το καθιερωμένο μας συναπάντημα συμπίπτει με τη συμπλήρωση πενήντα χρόνων από το μαύρο καλοκαίρι του 1974, τα συναισθήματα είναι ακόμη πιο έντονα.
Παρά τον πόνο και την πικρία, παρά το παράπονο, τον θυμό, την απογοήτευση και τα εμπόδια, εξακολουθούμε, ναι, να αντλούμε δύναμη από τη μαζική και δυναμική παρουσία όλων εσάς, των Μορφιτών και των Μορφιτισσών, και όλων των εκτοπισθέντων μας, που συμμετέχετε διαχρονικά από κάθε γωνιά της Κύπρου σε αυτό το ετήσιο, εδώ και 44 χρόνια, συναπάντημα. Ξεχωριστή και ελπιδοφόρα θεωρώ ότι είναι η παρουσία των νέων μας, της νέας γενιάς του τόπου μας, που αποδεικνύει, και την ίδια στιγμή στέλνει μηνύματα σε κάποιους ότι η νέα γενιά ούτε ξεχνά ούτε αδιαφορεί.
Είμαστε εδώ, όλοι, ενωμένοι, αποφασισμένοι, για να διατρανώσουμε την αποφασιστικότητά μας για επιστροφή στους αγαπημένους μας τόπους. Συγκεντρωθήκαμε για μια ακόμη φορά, για να στείλουμε το μήνυμα ότι ποτέ δεν πρόκειται να σταματήσουμε την προσπάθεια για την απελευθέρωση και την επανένωση της πατρίδας μας.
Η Μόρφου, όπως και όλες οι κατεχόμενες πόλεις, τα κατεχόμενα χωριά μας, είναι το κοινό σημείο αναφοράς για όλους μας. Και το σύνθημα, φίλε Δήμαρχε, «φτάνει πια» της φετινής πορείας θεωρώ ότι εκφράζει πολύ εύστοχα από τη μία την οργή και την αγωνία μας για τα πενήντα χρόνια της κατοχής, αλλά την ίδια στιγμή, κι αυτό είναι το πιο σημαντικό, δείχνει και την αποφασιστικότητά μας να εργαστούμε για τις καλύτερες μέρες, ναι, γιατί θα υπάρξουν καλύτερες μέρες στον τόπο μας.
Κυρίες και κύριοι,
Από την πρώτη μέρα της ανάληψης των καθηκόντων μου παραμένω προσηλωμένος, όχι με λόγια, αλλά με πράξεις, στην προσπάθεια για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και την αναζήτηση λύσης που θα τερματίζει την κατοχή της Κύπρου, θα καθιστά την πατρίδα μας ένα κανονικό κράτος, χωρίς κατοχικό στρατό, χωρίς εγγυητές με επεμβατικά δικαιώματα. Και είναι και χάρη στη δική μας επίπονη προσπάθεια, στη δική μας επιμονή που καταφέραμε να υπάρξει κάποια κινητικότητα στο Κυπριακό.
Οι θέσεις μας είναι σαφείς, οι προθέσεις μας είναι ξεκάθαρες και οι αξιώσεις μας είναι για όλους γνωστές. Είμαστε έτοιμοι να πάμε αμέσως σε διαπραγματεύσεις, από το σημείο που διακόπηκαν το καλοκαίρι του 2017, για αναζήτηση λύσης στη βάση πάντα του συμφωνημένου πλαισίου, αξιοποιώντας το διαπραγματευτικό κεκτημένο, τις αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αύριο, όπως γνωρίζεται, μεταβαίνω στο Λονδίνο όπου θα έχω συνάντηση με τον νέο Πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου, και στη συνέχεια θα μεταβώ στη Νέα Υόρκη, για τη συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι μεταβαίνω στη Νέα Υόρκη με μοναδικό στόχο η τριμερής αυτή συνάντηση, το άτυπο δείπνο, να αποτελέσει το πρώτο βήμα, ώστε να βάλουμε ξανά το Κυπριακό σε τροχιά διαπραγματεύσεων. Πηγαίνω στη Νέα Υόρκη, προσεγγίζοντας τα δεδομένα με τον απαραίτητο ρεαλισμό από τη μια, αλλά την ίδια στιγμή, με αυτοπεποίθηση, με απόλυτη στοχοπροσήλωση.
Παρά τα προβλήματα, τις προκλήσεις, τις αρνητικές δημόσιες αναφορές από τουρκικής πλευράς, θα διεκδικήσουμε την επιστροφή στο τραπέζι του διαλόγου, όπου θα φανούν και οι πραγματικές προθέσεις ενός εκάστου. Πιστεύουμε πραγματικά στο δίκαιο της υπόθεσής μας, διαθέτουμε στέρεα επιχειρήματα, έχουμε την απαραίτητη –και αυτό είναι το πιο σημαντικό– πολιτική βούληση. Θέλω να σημειώσω με ικανοποίηση, απαντώντας και με κάποιο τρόπο στον φίλο Δήμαρχο σε σχέση με το εσωτερικό, ότι μεταβαίνω στη Νέα Υόρκη ενθαρρυμένος για το γεγονός ότι η πολιτική ηγεσία στην Κύπρο, παρά τις διαφορές μας, παρά την καθημερινή κριτική, παρά τις επιμέρους διαφορετικές προσεγγίσεις νιώθω ενισχυμένος, λαμβάνοντας υπόψη όλα όσα συζητήθηκαν πρόσφατα στο Εθνικό Συμβούλιο.
Κυρίες και κύριοι,
Θα τιμήσω στο απόλυτο τους όρους εντολής που έλαβα από τον λαό και θα εξαντλήσω κάθε διαπραγματευτική δυνατότητα για την αναζήτηση λύσης. Λύσης βιώσιμης, λύσης λειτουργικής.
Μορφίτισσες και Μορφίτες,
Η παρουσία μου εδώ, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, μαζί με τον Υπουργό Ενέργειας, την Υφυπουργό Κοινωνικής Πρόνοιας, δεν είναι συμβολική. Η παρουσία μας σήμερα είναι πολύ ουσιαστική. Και θέλω να επαναλάβω ότι για εμάς η Μόρφου είναι αδιαπραγμάτευτη, όπως ασφαλώς και κάθε σπιθαμή της κατεχόμενης γης μας. Αδιαπραγμάτευτη είναι και η αξίωσή μας για τη μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε ένα διζωνικό δικοινοτικό κράτος που θα διασφαλίζει τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα για όλους τους νόμιμους πολίτες του, τους Ευρωπαίους πολίτες του. Διεκδικούμε μια πατρίδα που θα προσφέρει σε όλους τους πολίτες της τη δυνατότητα να ζουν και να δημιουργούν σε συνθήκες ειρήνης, ασφάλειας και ευημερίας.
Και με ικανοποιεί, κυρίες και κύριοι, για να απαντήσω και πάλι στον Δήμαρχο που αναφέρθηκε στην ανάγκη διεθνούς στήριξης, ενίσχυσης των προσπαθειών μας, και έχει απόλυτο δίκαιο. Φίλες Δήμαρχε, με ικανοποιεί το γεγονός ότι η διεθνής κοινότητα, όλοι οι σημαντικοί δρώντες σε διεθνές επίπεδο, οι θεσμοί, οι Ευρωπαίοι εταίροι μας, ηγέτες άλλων κρατών με ειδικό ενδιαφέρον στο το Κυπριακό, αλλά και ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, αναγνωρίζουν την ειλικρίνεια των προθέσεών μας και μας πιστώνουν με βούληση και με προσήλωση στην αναζήτηση λύσης στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου. Ένδειξη αυτού είναι και το γεγονός ότι μετά από τόσο καιρό, ο Γενικός Γραμματέας εν μέσω δύο πολέμων –και στην Ουκρανία, αλλά και στη Μέση Ανατολή– με δική του πρωτοβουλία έχει καλέσει αυτή την άτυπη συνάντηση την προσεχή Τρίτη.
Από δικής μου πλευράς, αντλώ δύναμη από την καρτερικότητα του λαού μας και από τα αστείρευτα αποθέματα πίστης που διαθέτει, από όλους εσάς που βρίσκεστε σήμερα εδώ, έχοντας την ακλόνητη πεποίθηση ότι με αποφασιστικότητα και με σιγουριά μπορούμε να διεκδικήσουμε, αλλά και να πετύχουμε την απελευθέρωση και την επανένωση της πατρίδας μας.
Φίλε Δήμαρχε, αγαπητά μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου,
Θέλω να σας συγχαρώ για την ακούραστη δουλειά σας και την ακατάπαυστη προσπάθειά σας, και να σας διαβεβαιώνω ότι η κυβέρνηση, εγώ προσωπικά, παραμένουμε δίπλα σας, συμπαραστάτες και συνοδοιπόροι. Γνωρίζω πάρα πολύ καλά τα διαχρονικά προβλήματα του προσφυγικού κόσμου, εργαζόμαστε για την επίλυσή τους, έχουμε προχωρήσει με τολμηρές αποφάσεις σε αυτούς τους 19 μήνες διακυβέρνησης, και σύντομα θα ανακοινωθούν και νέες δράσεις, ώστε να προσφέρουμε στους εκτοπισθέντες μας την καλύτερη δυνατή ποιότητα ζωής υπό τις συνθήκες της κατοχής.
Απλά να αναφέρω ότι μέσα σε αυτούς τους 19 μήνες της διακυβέρνησής πήραμε δραστικές αποφάσεις:
- Ξανακτίζουμε και ανακαινίζουμε τους προσφυγικούς συνοικισμούς, επικαιροποιούμε ειδικά στεγαστικά και σπουδαστικά σχέδια χρηματοδότησης, εκσυγχρονίζουμε –για πρώτη φορά αγγίζει κάποιος το θέμα της διαχείρισης των τουρκοκυπριακών περιουσιών στις ελεύθερες περιοχές, ώστε για αξιοποιούνται με διαφάνεια και αξιοκρατία.
- Πολύ σύντομα οριστικοποιούνται τα νέα κριτήρια των στεγαστικών σχεδίων της Υπηρεσίας Μέριμνας και Αποκατάστασης Εκτοπισθέντων, ώστε να καλύπτουν περισσότερους δικαιούχους.
- Από την 1η Ιανουαρίου αυξήθηκαν οριζόντια τα επιδόματα ενοικίου που παραχωρούνται σε εκτοπισθέντες και παθόντες.
Αυτά και πολλά άλλα είναι υποχρεώσεις μας. Δεν το λέω, για να παρουσιάσω τι κάνει η κυβέρνηση. Είναι η ελάχιστη υποχρέωση της πολιτείας έναντι των πολιτών που έχασαν τα πάντα μέσα σε μια μέρα. Οφείλουμε να πούμε ότι σε αυτές τις πέντε δεκαετίες, ο λαός μας, οι πρόσφυγές μας, οι μανάδες και οι πατεράδες μας, οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας, μάς έδωσαν μαθήματα ανθρωπιάς, εργατικότητας, αλληλεγγύης και προκοπής. Παρά τις κακουχίες και τις στερήσεις, εδώ και 50 χρόνια, είχαν το κουράγιο να εγερθούν από τα ερείπια της καταστροφής και να ξανακτίσουν τη ζωή τους από την αρχή. Όλους αυτούς, ειδικότερα αυτούς που έφυγαν με τον πόθο της επιστροφής ανεκπλήρωτο, μνημονεύουμε με εκτίμηση και σεβασμό, μαζί με την υπόσχεση ότι θα κάνουμε το παν, ώστε να είμαστε οι τελευταίοι που θα ζήσουμε σε μια διαιρεμένη πατρίδα.
Κυρίες και Kύριοι,
Λίγα μόλις χιλιόμετρα από την όμορφη Μόρφου, θέλω να στείλω το μήνυμα ότι η λύση του Κυπριακού, και ειλικρινά το πιστεύω δεν είναι ένα άπιαστο όνειρο. Εργαζόμαστε πολύ μεθοδικά, ξέρουμε τους στόχους μας, γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά πώς θα φθάσουμε στον προορισμό μας.
Κύριε Δήμαρχε,
Αξιοποιούμε, ναι, την ευρωπαϊκή μας ιδιότητα και το γεωστρατηγικό πλεονέκτημα της χώρας μας, ενισχύουμε το διπλωματικό αποτύπωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, και αυτό δεν είναι ούτε ευχολόγια ούτε δική μας εκτίμηση είναι οι προσεγγίσεις της διεθνούς κοινότητας. Διευρύνουμε όλους τους παράγοντες ισχύος της χώρας μας και αυξάνουμε τα ερείσματά μας μέσα από ουσιαστικές συνέργειες που μας επιτρέπουν να διεκδικούμε ρεαλιστικούς στόχους. Σε αυτό το σύνθετο διεθνές περιβάλλον, ζούμε σε ένα άναρχο διεθνές σύστημα που εκείνο που καθορίζει τις επιλογές και τις αποφάσεις των κρατών είναι αποκλειστικά η εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους, η Κυπριακή Δημοκρατία δεν είναι μόνη. Έχει –αναφέρθηκε και προηγουμένως, θέλω και εγώ να το επαναλάβω– τη σταθερή στήριξη της Ελλάδος, και είναι ίσο και αναπόσπαστο μέλος της μεγάλης ευρωπαϊκής οικογένειας.
Με όσα, δυστυχώς, βλέπουμε καθημερινά να διαδραματίζονται στην εύφλεκτη γειτονιά μας, η χώρα μας, η Κυπριακή Δημοκρατία, ακριβώς επειδή γνωρίζει από πόνο, γνωρίζει από προσφυγιά, διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο ως πυλώνας ασφάλειας και σταθερότητας.
Το σκηνικό του πολέμου που μαίνεται δίπλα μας, την ίδια στιγμή στέλνει και ένα άλλο μήνυμα, το οποίο πρέπει όλοι να λάβουμε υπόψη είναι η διαρκής υπόμνηση ότι το στάτους κβο δεν είναι ούτε βιώσιμο ούτε και ασφαλές. Το «φτάνει πιά», λοιπό, φίλε Δήμαρχε, δεν είναι απλώς ένα σύνθημα για τις φετινές εκδηλώσεις. Το «φτάνει πιά» είναι η αγωνία μας για το αύριο. Είναι ο προσωπικός και συλλογικός μας στόχος, ώστε να δώσουμε στα παιδιά μας μια πατρίδα ελεύθερη, μια πατρίδα επανενωμένη. Και η Μόρφου δεν μπορεί παρά να είναι μέρος της λύσης. Αυτή είναι η υπόσχεση μου σήμερα σε όλους εσάς.
Σας ευχαριστώ».
