Με ταχείς ρυθμούς εξελίσσεται η υλοποίηση του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ), καθώς σύμφωνα με στοιχεία από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, τηρούνται σε μεγάλο βαθμό τα χρονοδιαγράμματα αλλά και όλοι οι στόχοι που έχουν τεθεί. Και αυτό, μέσα σε ένα περιβάλλον μεγάλων προκλήσεων και δυσκολιών που προέκυψαν τα προηγούμενα έτη, όπως ήταν μεταξύ άλλων η πανδημία του κορονοϊού, ο πόλεμος στην Ουκρανία, ο πληθωρισμός και η κλιματική κρίση.
Μιλώντας στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο γ.γ. του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Δημήτρης Παπαγιαννίδης επισήμανε «καταφέραμε να ανταποκριθούμε επιτυχώς στους στόχους νέων προσκλήσεων και απορροφήσεων ως προς το ΠΑΑ, παρά τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες και γεγονότα που μεσολάβησαν όλα τα προηγούμενα χρόνια, από την πανδημία και την οικονομική κρίση μέχρι την Ουκρανική κρίση και τις θεομηνίες λόγω της κλιματικής κρίσης, συνθήκες οι οποίες επηρέασαν σημαντικά τόσο την ομαλή λειτουργία των Υπηρεσιών που εμπλέκονται στην εφαρμογή του, όσο και την ανταπόκριση των δικαιούχων στην υλοποίηση των έργων».
Για του λόγου το αληθές, σύμφωνα με στοιχεία του ΥΠΑΑΤ, οι εντάξεις των έργων στο ΠΑΑ ανέρχονται στο 130%, ενώ η η απορρόφηση των πόρων του έφτασε στο 98%. Σε αυτά δεν θα πρέπει να συνυπολογιστούν οι πόροι της μεταβατικής περιόδου, οι οποίοι φτάνουν τα 2 δισ. ευρώ επιπλέον για εντάξεις και ολοκλήρωση πληρωμών έως το τέλος του 2025 με βάση τον κανόνα ν+3.
Το 2022 οι ετήσιες πληρωμές για το ΠΑΑ έφτασαν τα 1,2 δισ. ευρώ ενώ σύμφωνα με πληροφορίες, εξίσου υψηλά ανήλθαν οι πληρωμές και για τα έτη 2023 και 2024, παρ΄ ότι υπήρχαν περιορισμοί στη ροή χρηματοδότησης του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), της τάξης των 900 εκατ. ευρώ.
Όπως ανέφερε ο κ. Παπαγιαννίδης με αυτές τις επιδόσεις το ΠΑΑ «υπερκάλυψε το στόχο του ΕΣΠΑ για όλα τα έτη εφαρμογής του, συνεισφέροντας από τα μεγαλύτερα ποσά απορρόφησης πόρων στο ΠΔΕ, ενώ αναμένεται να συμβεί το ίδιο και τη φετινή χρονιά (2024)» προσθέτοντας ότι «υπερκάλυψε τις υποχρεώσεις του κανόνα ν+3 για όλα τα έτη εφαρμογής του, τον στόχο δηλαδή πληρωμών που θέτει η Ε.Ε».
Που οφείλεται αυτή η πορεία
Σύμφωνα με στοιχεία από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, τέσσερις ήταν οι λόγοι που συντέλεσαν στην ομαλή και καλή πορεία υλοποίησης του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης.
Συγκεκριμένα:
1) Η υλοποίηση των μεγαλύτερων χρηματοδοτικών προγραμμάτων με πόρους της Ε.Ε. αλλά και η αποτελεσματική αξιοποίηση των δυνατοτήτων υπερδέσμευσης με έμφαση σε επενδυτικά και αναπτυξιακά κυρίως μέτρων του ΠΑΑ.
Μεταξύ αυτών βρίσκονται το πρόγραμμα των νέων Γεωργών, με χρηματοδότηση 600 εκατ. ευρώ, της Βιολογικής Γεωργίας/Κτηνοτροφίας και μελισσοκομίας με πάνω από 700 εκατ. ευρώ, των Τοπικών Προγραμμάτων LEADER, στα οποία διατέθηκαν για πρώτη φορά συνολικούς πόρους άνω των 600 εκατ. ευρώ για ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις και των Σχεδίων βελτίωσης, όπου στην τελευταία πρόσκληση διατέθηκαν πάνω από 300 εκατ. ευρώ.
2) Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου παρεμβάσεων για τη στήριξη των παραγωγών στις πληγείσες από τις πρόσφατες θεομηνίες περιοχές.
Αναλυτικότερα, οι εναπομείναντες διαθέσιμοι πόροι του ΠΑΑ 2014-2020, διοχετεύθηκαν σε δράσεις όπως το Μέτρο 5.2, (προϋπολογισμός 45 εκατ. ευρώ), στα δυο προγράμματα απονιτροποίησης (200 εκατ. ευρώ) στην ένταξη του συνόλου τω επιλαχόντων στα Σχέδια Βελτίωσης της πρόσκλησης έτους 2023 για τις περιοχές της Θεσσαλίας, τον Έβρο, την Β. Φθιώτιδα, την Ρόδο και τη Βόρεια Εύβοια αλλά και στις επιπλέον υπερδεσμεύσεις στα Τοπικά Προγράμματα LEADER των πληγεισών περιοχών για την ένταξη και υλοποίηση ιδιωτικών και δημοσίων επενδύσεων σημαντικής αναπτυξιακής συμβολής στην τοπική οικονομία.
3) Προχώρησαν νέες προσκλήσεις και προδημοσιεύσεις προγραμμάτων που δίνουν έμφαση στην ποιότητα, την καινοτομία, τη συνεργασία και τις νέες τεχνολογίες.
Στην ευζωία των ζώων, με πρόσκληση που εκδόθηκε, διατέθηκαν πόροι 28 εκατ. ευρώ, ενώ σε προγράμματα για την βελτίωση της ποιότητας της γεωργικής παραγωγής και ειδικότερα για την αύξηση της προστιθέμενης αξίας στρατηγικής προτεραιότητας προϊόντων, όπως το βαμβάκι, διατέθηκαν πόροι ύψους 41 εκατ. ευρώ στην σχετική πρόσκληση. Για την εξισωτική αποζημίωση που πληρώθηκε το Δεκέμβριο οι πόροι ανήλθαν σε 235 εκατ. ευρώ και στα δασικά μέτρα 38,5 εκατ. ευρώ. Τέλος, δόθηκαν χρήματα σε προγράμματα για τη συνεργασία – συλλογική οργάνωση και τη δωρεάν συμβουλευτική υποστήριξη των παραγωγών, την κατάρτιση και την εκπαίδευσή τους.
4) Τέλος, επιταχύνθηκε και διευρύνθηκε το πεδίο εφαρμογής των χρηματοδοτικών εργαλείων του ΠΑΑ για τη στήριξη των επενδύσεων στο πρωτογενή και δευτερογενή τομέα της οικονομίας και τη διευκόλυνση πρόσβασης των παραγωγών σε ρευστότητα.
Αυτό έγινε μέσα από τη διευρυμένη συμμετοχή του χρηματοπιστωτικού τομέα στο Ταμείο Εγγυήσεων Αγροτικής Ανάπτυξης για τη χορήγηση εγγυήσεων για τη λήψη επενδυτικών δανείων και κεφαλαίου κίνησης από παραγωγούς και μεταποιητές, την πρόσθετη χρηματοδότηση του Ταμείου Μικρών Δανείων Αγροτικής Επιχειρηματικότητας (Ταμείο Μικροπιστώσεων) και με συνεισφορά 61,5 εκατ. ευρώ από το ΠΑΑ για την παροχή δανείων ύψους έως 25.000 ευρώ σε γεωργούς και μεταποιητές για την πραγματοποίηση επενδύσεων αλλά και για κεφάλαιο κίνησης και τέλος από τη διεύρυνση του μηχανισμού των «Πρόσθετων Πράξεων», για τη διευκόλυνση της σύναψης δανειακών συμβάσεων υλοποίησης επενδυτικών σχεδίων του ΠΑΑ που αφορούν στα σχέδια βελτίωσης, την αντιχαλαζική προστασία και το Μέτρο αποκατάστασης ζημιών στις πληγείσες περιοχές από τις θεομηνίες.
