Κοινές δηλώσεις πραγματοποίησαν ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης και ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μετά την συνάντησή τους στο Προεδρικό Μέγαρο και την 2η Διακυβερνητική Σύνοδο Κύπρου – Ελλάδας.
«Οι συναντήσεις μας είναι πολύ συχνές. Οι δύο χώρες ακολουθούν έναν κοινό βηματισμό» δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης μετά την ολοκλήρωση της ομιλίας του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας.
«Κοινός μας στόχος να ενισχύσουμε τις στενές μας σχέσεις» είπε ο πρωθυπουργός ο οποίος αναφέρθηκε στο θέμα των ιδιωτικών πανεπιστημίων και στο θέμα της υγείας κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στις συμπράξεις για τις μεταμοσχεύσεις οργάνων υγείας.
«Οι χώρες μας έχουν αντιμετωπίσει κλιματικές κρίσεις με αμοιβαία συνδρομή» είπε μεταξύ άλλων ο πρωθυπουργός που βρίσκεται στην κυπριακή πρωτεύουσα για τη δεύτερη Διακυβερνητική Σύνοδο Ελλάδας-Κύπρου και για την Τριμερή Σύνοδο Κορυφής Ελλάδας-Κύπρου-Ιορδανίας.
«Στα ζητήματα της ενέργειας το έργο της διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου είναι στρατηγικής σημασίας» ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης αναφέροντας κάποιες από τις προτεραιότητες που συζήτησαν στη μεταξύ τους συνάντηση στη Λευκωσία.
Μιλώντας για την εκεχειρία στον Λίβανο τόνισε ότι είναι μια εξέλιξη ιδιαίτερα θετική εκφράζοντας την ευχή να υπάρξει και μια αντίστοιχη εκεχειρία και στη Λωρίδα της Γάζας.
Αναφερόμενος στο Κυπριακό έκανε λόγο για «ενδείξεις προόδου» τονίζοντας ότι ευκαιρία να έρθουν στο προσκήνιο τα δίκαια της διαιρεμένης Κύπρου.
«Δεν μπορούμε να δεχθούμε νομιμοποίηση των τετελεσμένων» είπε μεταξύ άλλων λέγοντας ότι η βελτίωση του κλίματος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις δεν σημαίνει αυτόματα και αλλαγή της στάσης του.
«Αντιμετωπίζουμε με αυτοπεποίθηση τα ήρεμα νερά στα ελληνοτουρκικά» είπε και πρόσθεσε ότι η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας εξετάζεται μέσα από το ζητήματα της Ελλάδας και της Κύπρου.
«Πολύ χρήσιμη και παραγωγική η σημερινή σύνοδος» σημείωσε, μεταξύ άλλων, ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Χριστοδουλίδης: Κοινή συνειδητή στρατηγική επιλογή η απόφασή μας για θεσμοθέτηση του Διακυβερνητικού Σχήματος Κύπρου-Ελλάδος
«Με τον αγαπητό Κυριάκο ήμασταν από την αρχή πεπεισμένοι ότι η θεσμοθέτηση αυτού του οργάνου θα αποτελούσε το απαραίτητο συστατικό στοιχείο για την ουσιαστικότερη εμβάθυνση των σχέσεων μας σε τομείς πέραν των αυστηρά εθνικών θεμάτων όπως της εσωτερικής διακυβέρνησης και της βελτίωσης της καθημερινότητας, της ζωής, των πολιτών. Η διαχρονική μας συμπόρευση σε ζητήματα εθνικού, περιφερειακού και ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος διευρύνεται πλέον σε θέματα εσωτερικής διακυβέρνησης, πάντα προς όφελος των κοινωνιών μας» τόνισε ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης στο πλαίσιο των κοινών δηλώσεών του με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Όπως είπε ο πρόεδρος της Κύπρου: «Πολύ ενδεικτικά επιτρέψτε μου να αναφερθώ σε ορισμένους από τους τομείς που συζητήσαμε σήμερα. Στην ψηφιακή πολιτική, μετά την υπογραφή και της σχετικής συμφωνίας υλοποιήθηκε η μεταφορά τεχνογνωσίας από την Ελλάδα. Έχουμε τον ψηφιακό πολίτη, μια εφαρμογή που θα επιτρέπει στους Κύπριους πολίτες να εκδίδουν και να αποθηκεύουν επίσημα έγγραφα σε ψηφιακή μορφή, εξυπηρετώντας κάθε νόμιμη χρήση εντός της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μια εφαρμογή η οποία θα είναι διαθέσιμη από τις 5 Δεκεμβρίου και θα εξελίσσεται συνεχώς.
Στον τομέα της Πολιτικής Προστασίας μετά την υπογραφή σχετικού μνημονίου Συναντίληψης για τον Ενιαίο Ευρωπαϊκό Αριθμό Έκτακτης Ανάγκης 112 υλοποιείται και πάλι η μεταφορά τεχνογνωσίας από την Ελλάδα. Αυτή η συνεργασία στοχεύει στην βελτίωση του συντονισμού των αρμόδιων υπηρεσιών που εμπλέκονται στη λειτουργία του 112, ενισχύοντας την ικανότητα ανταπόκρισης σε φυσικές και άλλες καταστροφές.
Στον κρίσιμο τομέα της υγείας, που αποτελεί προτεραιότητα και για τις δύο κυβερνήσεις προχωρήσαμε στην υπογραφή συμφωνιών που προνοούν την διενέργεια διασταυρούμενων μεταμοσχεύσεων νεφρού, καθώς και τη διενέργεια μεταμοσχεύσεων πνευμόνων σε Κύπριους ασθενείς σε μονάδες Μεταμόσχευσης στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα εργαζόμαστε για την θεσμοθέτηση συνεργασίας στον τομέα των φαρμάκων, στοχεύοντας στην κοινή προμήθεια αλλά και στη διασφάλιση της επάρκειας και την αντιμετώπιση ελλείψεων.
Ο τομέας του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής, όπου αντιμετωπίζουμε σοβαρότατες προκλήσεις – οι χώρες μας πλήττονται ιδιαίτερα – η συνεργασία μας επικεντρώνεται σε ζητήματα ανάπτυξης και διαχείρισης υδάτινων πόρων, όπως για παράδειγμα η αφαλάτωση με την αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Παράλληλα, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην προώθηση των πράσινων κτιρίων και στη δημιουργία ενεργειακών και πράσινων κοινοτήτων.
Με στόχο την αντιμετώπιση ελλείψεων σε ανθρώπινο δυναμικό και δεξιοτήτων εξετάστηκαν οι πολιτικές απασχόλησης καθώς και οι δυνατότητες προσέλκυσης εργατικού δυναμικού από τρίτες, από τρίτες χώρες.
Ο τομέας της κοινωνικής ένταξης και προστασίας. Έμφαση δόθηκε στην ανάγκη βελτίωσης της καθημερινότητας των συμπολιτών μας με αναπηρία από την εκπαίδευση μέχρι και την αγορά εργασίας.
Να μου επιτρέψετε τελευταία να αναφέρω τα θέματα παιδείας που υπάρχει ενισχυμένη συνεργασία. Στηρίζουμε και χαιρετίζουμε την ίδρυση κυπριακών Πανεπιστημίων, παραρτημάτων Κυπριακών Πανεπιστημίων στην Ελλάδα και φυσικά παραρτημάτων των Ελληνικών Πανεπιστημίων στην Κύπρο».
Σε άλλο σημείο ο κ. Χριστοδουλίδης επεσήμανε ότι «διανύουμε μια κρίσιμη συγκυρία τόσο σε περιφερειακό όσο και σε διεθνές επίπεδο, μέσα σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο. Οι πόλεμοι στην Μέση Ανατολή, στην Ουκρανία, η επικείμενη αλλαγή διακυβέρνησης στις Ηνωμένες Πολιτείες, η έναρξη του νέου θεσμικού κύκλου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, απαιτούν ακόμα πιο ενισχυμένο συντονισμό των χωρών μας. Και οι δύο χώρες, Κύπρος και Ελλάδα, έχουμε κατορθώσει να αξιοποιήσουμε την ιδιότητά μας ως κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο νοτιοανατολικό σύνορο της Ευρώπης. Δύο κράτη με άριστες σχέσεις με τους γείτονές μας, αποδεικνύοντας στην πράξη ότι αποτελούμε πυλώνες ευημερίας, ασφάλειας και σταθερότητας.
Έχουμε κατορθώσει, επαναλαμβάνω, με πράξεις και όχι με λόγια να ενισχύσουμε το γεωπολιτικό μας αποτύπωμα στην Ανατολική Μεσόγειο, στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, προωθώντας αμοιβαία επωφελείς συνέργειες και υλοποιώντας συγκεκριμένες πρωτοβουλίες.
Σήμερα φυσικά είχαμε την ευκαιρία να ανταλλάξουμε απόψεις και για τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό, ενόψει και της διευρυμένης συνάντησης που θα συγκαλέσει ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών. Εξυπακούεται ότι η επαφή μας για το Κυπριακό, όπως και των Υπουργών Εξωτερικών για το Κυπριακό, τα ελληνοτουρκικά, τα ευρωτουρκικά, είναι άμεση, είναι καθημερινή, είναι διαρκής.
Θέλω να επαναλάβω ότι το status στην Κύπρο δεν μπορεί να αποτελεί το μέλλον του Κυπριακού λαού, δεν είναι βιώσιμο και ο τερματισμός της τουρκικής κατοχής και επανένωση του τελευταίου διαιρεμένο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί την υπ’ αριθμόν ένα προτεραιότητά μας.
Φίλε Κυριάκο, κυρίες και κύριοι, κλείνοντας επιτρέψτε μου να υπενθυμίσω ότι η απόφασή μας για θεσμοθέτηση του Διακυβερνητικού Σχήματος Κύπρου Ελλάδος αποτελεί κοινή συνειδητή στρατηγική επιλογή και αυτή η απόφαση, πέραν του συμβολισμού, αποτελεί παρακαταθήκη για την ουσιαστική ενίσχυση των διμερών μας σχέσεων, ιδίως επαναλαμβάνω, στο σημερινό πολύπλοκο και ασταθές περιβάλλον και πάντα προς όφελος των πολιτών μας».
Παρακολουθήστε τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη και του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Ν. Χριστοδουλίδη:
Αναλυτικά οι δηλώσεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη μετά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη και το πέρας των εργασιών της 2ης Διακυβερνητικής Συνόδου Κύπρου – Ελλάδας:
«Κύριε Πρόεδρε, αγαπητέ μου Νίκο, κυρίες και κύριοι,
Νιώθω ιδιαίτερη χαρά κάθε φορά που επισκέπτομαι την Κύπρο. Ευχαριστούμε εκ μέρους της πολυπληθούς κυβερνητικής αντιπροσωπείας για την πολύ θερμή φιλοξενία.
Το ξέρετε καλά ότι οι συναντήσεις μας είναι πολύ συχνές, καθώς οι δύο χώρες ευθυγραμμίζουν τις εθνικές τους επιδιώξεις και ακολουθούν έναν κοινό βηματισμό στο δρόμο της ειρήνης, της ανάπτυξης, της ευημερίας.
Ωστόσο, αυτή η 2η Διακυβερνητική Σύνοδος Ελλάδας – Κύπρου επιτρέψτε μου να πω ότι είναι ένα ξεχωριστό γεγονός. Με τον φίλο Νίκο είχαμε ήδη θέσει ως στόχο, από τις πρώτες μας συναντήσεις μετά την εκλογή του, να ενισχύσουμε θεσμικά αυτή τη στενή σχέση μεταξύ της Ελλάδος και της Κύπρου, να της προσδώσουμε έναν θεσμικό χαρακτήρα με την πραγματοποίηση αυτών των τακτικών Διακυβερνητικών Συνόδων και επιτρέψτε μου να πω ότι αυτές είναι συζητήσεις ουσίας και όχι επικοινωνίας. Να ευχαριστήσω όλους όσοι εργάστηκαν για την προετοιμασία τους.
Δεν θέλω να επαναλάβω όλα όσα είπε ο Νίκος. Επιτρέψτε μου να στρέψω την προσοχή μου σε κάποιους τομείς, τους οποίους αξιολογώ ως ιδιαίτερα σημαντικούς.
Στον τομέα της παιδείας, η συμφωνία για την αμοιβαία αναγνώριση ακαδημαϊκών τίτλων σπουδών και, βέβαια, να επαναλάβω για ακόμα μία φορά ότι το μεγάλο άνοιγμα το οποίο κάνει η Ελλάδα ως προς την ανώτατη εκπαίδευση, με την δυνατότητα προσέλκυσης παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων είναι μία πρωτοβουλία που σίγουρα εκτιμώ ότι θα βρει ενδιαφέρον και από κυπριακά ιδρύματα.
Θέλω να σταθώ ιδιαίτερα στον τομέα της υγείας. Αναφέρθηκες στη δυνατότητά μας να μπορούμε να κάνουμε κοινές αγορές φαρμάκων, ειδικά ακριβών φαρμάκων τα οποία θα επιβαρύνουν πολύ πια τους προϋπολογισμούς υγείας μας. Αλλά θέλω να κάνω μία ξεχωριστή μνεία στις συμπράξεις που κάνουμε για τις μεταμοσχεύσεις οργάνων, μία πρωτοβουλία που είναι ένας φάρος ελπίδας για εκατοντάδες ασθενείς και τους συγγενείς τους, και εδώ και στην Ελλάδα.
Θέλω να αναφέρω ξεχωριστά την πολύ καλή συνεργασία μας στον τομέα της πολιτικής προστασίας, τόσο σε επιχειρησιακό επίπεδο καθώς οι χώρες μας έχουν αντιμετωπίσει κλιματικές κρίσεις, έκτακτες καταστάσεις, όπου χρειάστηκε μία αμοιβαία συνδρομή, αλλά είναι μία συνεργασία η οποία επεκτείνεται και στην διαμόρφωση μιας ευρωπαϊκής πολιτικής στα ζητήματα της προσαρμογής απέναντι στην κλιματική κρίση.
Τέλος, να σταθώ ιδιαίτερα σε δύο ακόμα τομείς: στην ψηφιακή διακυβέρνηση, όπου έχουμε θέσει στη διάθεση της Κυπριακής Δημοκρατίας την όποια τεχνογνωσία έχουμε καταφέρει να αναπτύξουμε σε ζητήματα τα οποία αφορούν τις ψηφιακές συναλλαγές και σχέσεις του πολίτη, των επιχειρήσεων με το κράτος, το ελληνικό, το κυπριακό. Χαίρομαι ιδιαίτερα γιατί κάποιες από αυτές τις πρωτοβουλίες τις έχετε ήδη υιοθετήσει και πιστεύω ότι θα δείτε στην Κύπρο άμεσα αποτελέσματα και πολύ θετική αποδοχή.
Και βέβαια, στα ζητήματα της ενέργειας, το στρατηγικό έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδος – Κύπρου. Είναι ένα έργο στρατηγικής σημασίας το οποίο θα άρει την ενεργειακή απομόνωση της Μεγαλονήσου κι ένα έργο το οποίο, όπως ξέρετε, απολαμβάνει και ισχυρής ευρωπαϊκής στήριξης.
Και βέβαια, στα ζητήματα του περιβάλλοντος, κοινές δράσεις για αντιμετώπιση θεμάτων όπως η λειψυδρία. Διαθέτετε μία εξαιρετική εμπειρία στους τομείς αυτούς.
Αυτές είναι, μόνο ενδεικτικά, κάποιες από τις προτεραιότητες στις οποίες αναφερθήκαμε στην διάρκεια αυτής της πολύ παραγωγικής συνάντησης την οποία είχαμε.
Βέβαια, κάθε φορά που συναντιόμαστε, συναντούμε και τις μεγάλες γεωπολιτικές προκλήσεις, οι οποίες αφορούν πρωτίστως την ευρύτερη περιοχή μας. Η Ελλάδα και η Κύπρος, θα έλεγα, γίνονται ολοένα και περισσότερο πυλώνες ασφάλειας και σταθερότητας αλλά αποκτούν και ισχυρότερη φωνή σε αυτή την ταραγμένη Ανατολική Μεσόγειο.
Θέλω να εκφράσω την ικανοποίησή μου, την ικανοποίησή μας, για το γεγονός ότι φαίνεται να έχει επιτευχθεί μια εκεχειρία, η οποία αφορά τις εχθροπραξίες στον νότιο Λίβανο. Ελλάδα και Κύπρος, Κύπρος και Ελλάδα αγωνίστηκαν και αγωνίζονται πάντα ώστε η κρίση η οποία ξέσπασε πριν από έναν χρόνο να μην πάρει τα χαρακτηριστικά μιας περιφερειακής ανάφλεξης. Νομίζω ότι αυτή η εξέλιξη είναι ιδιαίτερα θετική και εύχομαι και ελπίζω πολύ σύντομα να έχουμε μια αντίστοιχη εκεχειρία και στη Λωρίδα της Γάζας.
Βέβαια, συζητήσαμε προφανώς και τις εξελίξεις ως προς το Κυπριακό ζήτημα. Υπάρχει μια ευνοϊκή δυναμική για την επανέναρξη των συνομιλιών ύστερα από μια μακρά περίοδο ακινησίας. Χάρη στις συντονισμένες προσπάθειες Λευκωσίας και Αθήνας, έχουμε κάποιες ενδείξεις προόδου.
Σταθερή επιδίωξή μας μια δίκαιη και βιώσιμη λύση, πάντα με βάση τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Να θυμίσω βέβαια ότι και η Ελλάδα θα είναι μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας για τη διετία 2025-2026. Είναι μια ακόμα ευκαιρία να έρθουν στο διεθνές προσκήνιο τα εθνικά δίκαια της διαιρεμένης, ευρωπαϊκής Κύπρου.
Στο πλαίσιο αυτό, επιβεβαιώσαμε σήμερα με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη την απόλυτη ευθυγράμμιση των δύο κυβερνήσεων. Δεν θα δεχθούμε -είχα την ευκαιρία να το πω και όταν βρέθηκα εδώ φέτος το καλοκαίρι-, δεν μπορούμε να δεχτούμε νομιμοποίηση των τετελεσμένων, ούτε φυσικά την διαιώνιση ενός δράματος το οποίο διαρκεί πια 50 χρόνια.
Κοινή είναι και η οπτική με την οποία προσεγγίζουμε τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Θεωρούμε ότι το ήπιο κλίμα που τις διαπνέει, με τον τρόπο του μπορεί να ευνοήσει και την επανεκκίνηση των συνομιλιών για το Κυπριακό. Γνωρίζουμε ασφαλώς και δεν έχουμε αυταπάτες ότι αυτή η βελτίωση του κλίματος δεν συνεπάγεται αυτόματα και τη μεταβολή των θέσεων της Τουρκίας. Όμως, ακλόνητοι παραμένουμε και εμείς με τη σειρά μας σε θέματα κυριαρχίας, σε θέματα τήρησης του Διεθνούς Δικαίου, του Δικαίου της Θάλασσας.
Όποιος, όμως, είναι ισχυρός και διαθέτει επιχειρήματα, κυρίες και κύριοι, αγαπητέ μου Νίκο, δεν πρέπει να διστάζει να τα καταθέσει σε έναν ειλικρινή διάλογο. Γι’ αυτό και αντιμετωπίζουμε με αυτοπεποίθηση τα ήρεμα νερά στα ελληνοτουρκικά, στην προοπτική αυτή να ανοίξουν και ήρεμοι ορίζοντες για την ευρύτερη περιοχή. Ήδη, άλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι οι ευρωπαϊκές σχέσεις της Άγκυρας εξετάζονται πλέον μέσα από το πρίσμα των σχέσεών της με την Ελλάδα και την Κύπρο.
Όσον αφορά τις ευρω-τουρκικές σχέσεις, έχουμε πετύχει πια, με κοινή προσπάθεια, να έχουμε δεσμευτικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που διαμορφώνουν ουσιαστικά ένα αυστηρό πλαίσιο κριτηρίων και αιρεσιμοτήτων, που η Άγκυρα οφείλει να εκπληρώσει. Μεταξύ αυτών των κριτηρίων είναι και η αλλαγή της στάσης της στο Κυπριακό.
Συμπερασματικά, θα έλεγα αγαπητέ μου Νίκο ότι η σημερινή Διακυβερνητική Σύνοδος ήταν πολύ χρήσιμη και παραγωγική. Υπηρέτησε απόλυτα τον ρόλο της ως το επιτελικό κέντρο των συντονισμένων δράσεων της Ελλάδος και της Κύπρου, κάτι το οποίο οφείλεται, όπως είπα, στη μεθοδική εργασία όλων των Υπουργών, όλων των επιτελείων που μετείχαν στις εργασίες της και βέβαια στην άψογη διοργάνωση.
Να συγχαρώ και πάλι τη φιλόξενη Κύπρο και αναμένουμε την 3η Διακυβερνητική, η οποία, με το καλό, θα γίνει του χρόνου και πάλι στην Ελλάδα».
Το κοινό ανακοινωθέν της 2ης Διακυβερνητικής Συνόδου Κύπρου – Ελλάδας:
«Στις 27 Νοεμβρίου 2024 ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης και ο Πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κυριάκος Μητσοτάκης συμπροέδρευσαν της 2ης Διακυβερνητικής Συνόδου των δύο χωρών.
Στη 2η Διακυβερνητική Σύνοδο συμμετείχαν οι Υπουργοί και Υφυπουργοί των δύο κρατών αρμόδιοι για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Άμυνας, Ενέργειας, Περιβάλλοντος, Υγείας, Παιδείας, Πολιτισμού, Ψηφιακής Πολιτικής, Έρευνας–Καινοτομίας-Τεχνολογίας, Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Κράτους Δικαίου, Δικαιοσύνης, Οικονομίας, Κοινωνικής Πολιτικής, Ναυτιλίας και Συντονισμού Κυβερνητικού Έργου.
Εν μέσω ενός διαρκώς μεταβαλλόμενου γεωπολιτικού περιβάλλοντος, με πολέμους στη Μέση Ανατολή και στην Ουκρανία, την αλλαγή διακυβέρνησης στις ΗΠΑ και την έναρξη του νέου θεσμικού κύκλου στην ΕΕ, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης και ο Πρωθυπουργός Μητσοτάκης επαναβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους στη θεσμοθέτηση των διακυβερνητικών συνόδων, η οποία συμβάλλει στη διασφάλιση της σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο και ενισχύει περαιτέρω τη διμερή συνεργασία Ελλάδας και Κύπρου.
Τις εργασίες της φετινής συνόδου απασχόλησαν πρωτίστως οι τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό, σε μια χρονιά η οποία σηματοδότησε την 50η επέτειο της παράνομης εισβολής και συνεχιζόμενης κατοχής από την Τουρκία. Οι δύο ηγέτες χαιρέτισαν την κινητοποίηση στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών, το δείπνο στη Νέα Υόρκη υπό τον Γενικό Γραμματέα στις 15 Οκτωβρίου και την πρόθεσή του για σύγκληση πολυμερούς διάσκεψης το αμέσως επόμενο διάστημα. Οι δύο ηγέτες τόνισαν εκ νέου ότι η λύση του Κυπριακού δεν μπορεί παρά να στηρίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και εξέφρασαν την προσδοκία ότι η Τουρκία θα συμβάλει ουσιαστικά στην επανέναρξη και διεξαγωγή των συνομιλιών, εντός του συμφωνημένου πλαισίου, προκειμένου να υπάρξει πρόοδος και στα ευρωτουρκικά, σύμφωνα και με τα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου 17-18 Απριλίου.
Η Σύνοδος εστίασε ιδιαίτερα στη συνεργασία για τη βελτίωση της καθημερινότητας και την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών των δύο χωρών. Σε αυτό το πλαίσιο, αποφασίστηκε η διεύρυνση της συνεργασίας σε νέους συναφείς τομείς, όπως η εργασία και η κοινωνική πολιτική, ώστε να συμπληρώσουν τους ήδη υφιστάμενους τομείς συνεργασίας στην παιδεία και την υγεία.
Στον τομέα της Παιδείας, έγινε ανασκόπηση της προόδου που έχει επιτευχθεί, η οποία περιλαμβάνει την υπογραφή του νέου προγράμματος συνεργασίας 2023-2027 και την κύρωση της Συμφωνίας για την Αμοιβαία Ακαδημαϊκή Αναγνώριση Πανεπιστημιακών Τίτλων. Επιπλέον, συζητήθηκαν θέματα σχολικής εκπαίδευσης, όπως η αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού και η χρήση νέων τεχνολογιών, καθώς και οι εξελίξεις σχετικά με τη λειτουργία πανεπιστημίων και τη νομοθεσία για την αναγνώριση παραρτημάτων. Επίσης, έγινε ανταλλαγή απόψεων για ζητήματα Ελλαδιτών και Κυπρίων φοιτητών.
Αναγνωρίστηκε η σημαντική πρόοδος στη συνεργασία των δύο κρατών στα θέματα Υγείας, η οποία περιλαμβάνει την υπογραφή των συμφωνιών που αφορούν στις διασταυρούμενες μεταμοσχεύσεις νεφρών και στις μεταμοσχεύσεις πνευμόνων. Επιπρόσθετα, συμφωνήθηκε η επιτάχυνση ενεργειών για την υλοποίηση της δράσης που αφορά τη συνεργασία στην αγορά φαρμάκων.
Στον τομέα της εργασίας και της κοινωνικής ασφάλισης, αποφασίστηκε η ενδυνάμωση της συνεργασίας και η ανταλλαγή τεχνογνωσίας και καλών πρακτικών μεταξύ των αρμοδίων υπηρεσιών Κύπρου και Ελλάδας στα θέματα καταβολής των επιμερισμένων συντάξεων, επίτευξης του κοινού στόχου για περαιτέρω ενίσχυση της απασχόλησης, αναβάθμιση των απαραίτητων δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού και πάταξης της αδήλωτης εργασίας.
Στα θέματα κοινωνικής πολιτικής και πρόνοιας συμφωνήθηκε η διεύρυνση της διακυβερνητικής συνεργασίας για την ενίσχυση της προστασίας των ευάλωτων πολιτών. Στο πλαίσιο αυτό, αποφασίστηκε όπως συνομολογηθεί Μνημόνιο Συνεργασίας στους τομείς της στήριξης οικογενειών, της επιδοματικής πολιτικής για ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, της στήριξης ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους καθώς και της παιδικής προστασίας.
Σε ό,τι αφορά την ψηφιακή πολιτική, διαπιστώθηκε η σημαντική πρόοδος στην ανάπτυξη της κυπριακής εφαρμογής του Ψηφιακού Πολίτη μέσω της μεταφοράς τεχνογνωσίας από την ελληνική πλευρά στο πλαίσιο υλοποίησης της σχετικής συμφωνίας που υπεγράφη μεταξύ των δύο πλευρών. Παράλληλα, αποφασίστηκε η διασύνδεση της εφαρμογής με την αντίστοιχη ελληνική, για αμοιβαία αναγνώριση των εγγράφων, καθώς και η ανάπτυξη πρόσθετων υπηρεσιών και πιστοποιητικών. Περαιτέρω, αποφασίστηκε η συνεργασία στα πεδία της τεχνητής νοημοσύνης, των ψηφιακών λύσεων για τη βελτίωση οδικής κυκλοφορίας καθώς και της αξιοποίησης των τεχνολογιών του διαστήματος για εφαρμογή σε τομείς καίριας σημασίας.
Στον τομέα της ενέργειας συζητήθηκε η σημαντική πρόοδος που συντελέστηκε για την προώθηση υλοποίησης του έργου ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου – Κρήτης, Great Sea Interconnector με την υπογραφή του Πλαισίου Κατανόησης μεταξύ των δύο αρμόδιων υπουργείων και τα επόμενα βήματα. Εκφράστηκε επίσης, ικανοποίηση για το ενδιαφέρον που έχει επιδειχθεί για συμμετοχή στο έργο από επενδυτικά ταμεία διαφόρων χωρών. Παράλληλα, αποφασίστηκε η ενίσχυση της συνεργασίας στα θέματα λειτουργίας της ανταγωνιστικής αγοράς, φυσικού αερίου και ΑΠΕ.
Αποφασίστηκε επίσης η συνεργασία σε θέματα περιβάλλοντος και κλιματικής αλλαγής, με έμφαση στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας σε μια σειρά ζητημάτων, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν η ανάπτυξη και διαχείριση υδάτινων πόρων και ο εθελοντικός μηχανισμός αγορών άνθρακα. Επιπλέον, αναγνωρίστηκε η σημαντική πρόοδος των δράσεων πολιτικής προστασίας, όπως το 112 και η αξιοποίηση των προγραμμάτων του εκπαιδευτικού κέντρου Cyclops. Χαιρετίστηκε επίσης η εξαίρετη συνεργασία στον τομέα του επαναπατρισμού υπηκόων των δύο χωρών από το Λίβανο, τον περασμένο Οκτώβριο.
Στον τομέα της δικαιοσύνης, συμφωνήθηκε η ανταλλαγή τεχνογνωσίας σε θέματα δικαστικής μεταρρύθμισης, καταπολέμησης της διαφθοράς και ενίσχυσης του κράτους δικαίου, ενώ στην φορολογική πολιτική στην πάταξη της φοροδιαφυγής. Χαιρετίστηκε επίσης η υπογραφή του μνημονίου συνεργασίας στους τομείς της πρόληψης και καταπολέμησης της βίας κατά των γυναικών τον περασμένο Οκτώβριο.
Σε ό,τι αφορά τη συνεργασία των δύο κρατών στη δημόσια διοίκηση και διακυβέρνηση, αποφασίστηκε η συνομολόγηση Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ Προεδρίας της Κυπριακής Δημοκρατίας και Γραφείου Πρωθυπουργού Ελληνικής Δημοκρατίας για τη μεταφορά τεχνογνωσίας από την ελληνική πλευρά, με στόχο τη δημιουργία Μονάδας Μακροπρόθεσμου Σχεδιασμού (Foresight) στην Προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Στον τομέα της άμυνας συζητήθηκε η θέσπιση Πολιτικού Οργάνου Διαβούλευσης και Διαλειτουργικότητας και εξετάστηκε η κοινή αξιοποίηση ευρωπαϊκών εργαλείων για καινοτόμες πρωτοβουλίες σε θέματα αμυντικής βιομηχανίας. Επιπλέον, εξετάστηκαν οι πολυμερείς συνεργασίες για την ασφάλεια και άμυνα στην ανατολική Μεσόγειο.
Στα θέματα έρευνας και καινοτομίας (Ε&Κ), επαναβεβαιώθηκε η στήριξη του κοινού προγράμματος για χρηματοδότηση έργων Ε&Κ μέσω της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων που έχει μόλις πρόσφατα προκηρυχθεί από το κυπριακό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας και την ελληνική Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας, καθώς και η διεύρυνση της δυνατότητας συνεργασίας για τη δημιουργία κυπριακής πλατφόρμας στη βάση της ελληνικής Elevate Greece με επακόλουθη ανάπτυξη διαλειτουργικότητας των δύο πληροφοριακών συστημάτων προς όφελος αμφοτέρων των επιχειρήσεων των δύο Κρατών. Περαιτέρω, αποφασίστηκε η συνεργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τη δημιουργία υποδομών τεχνητής νοημοσύνης.
Στον τομέα της Ναυτιλίας, επιβεβαιώθηκε η σημαντική πρόοδος που έχει επιτευχθεί στα θέματα της προώθησης της ναυτικής εκπαίδευσης, της ανταλλαγής τεχνογνωσίας σε ό,τι αφορά την ψηφιοποίηση υπηρεσιών των νηολογίων των δύο χωρών, τη δημιουργία προοπτικών για βιώσιμη λειτουργία της θαλάσσιας επιβατικής σύνδεσης Κύπρου – Ελλάδας, καθώς και της ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής ναυτιλίας, μέσω των κοινών δράσεων και πρωτοβουλιών που έχουν πραγματοποιηθεί. Συμφωνήθηκε, η περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας μέσω των ομάδων εργασίας που έχουν συσταθεί.
Σε ό,τι αφορά τον Πολιτισμό, έγινε ανασκόπηση της προόδου που έχει επιτευχθεί, , η οποία περιλαμβάνει την υπογραφή της πρώτης Συμφωνίας μεταξύ Κύπρου και Ελλάδας στον τομέα του Πολιτισμού και συζητήθηκαν τρόποι ενίσχυσης της συνεργασίας σε θέματα που αφορούν στην παράνομη διακίνηση πολιτιστικών αγαθών, στην αποτύπωση του κοινωνικοοικομικού αντίκτυπου του Πολιτισμού μέσω μελετών και ορθολογιστικής ανάπτυξης πόρων, καθώς επίσης και τρόποι ενίσχυσης των σχέσεων μας στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής και διεθνούς συνεργασίας, τόσο μεταξύ μας όσο και με τους εταίρους μας στην Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο.
Επιπλέον, στη βάση του Μνημονίου Συνεργασίας που υπεγράφη στις 18/10/2021 μεταξύ των δύο κρατών με σκοπό την υλοποίηση έργων υποδομής για την ανασυγκρότηση και αναβάθμιση των περιοχών της Ανατολικής Αττικής που επλήγησαν από τις πυρκαγιές του 2018 εξετάστηκε το ενδεχόμενο το υπόλοιπο της χορηγίας της Κυπριακής Δημοκρατίας να διατεθεί για τη μερική κάλυψη έργων υποδομής.
Τέλος, συμφωνήθηκε όπως η επόμενη Διακυβερνητική Σύνοδος λάβει χώρα στην Ελλάδα εντός του 2025, με θεματολογία που θα καθοριστεί από κοινού».
O κ. Μητσοτάκης βρίσκεται στην κυπριακή πρωτεύουσα για τη δεύτερη Διακυβερνητική Σύνοδο Ελλάδας-Κύπρου και για την Τριμερή Σύνοδο Κορυφής Ελλάδας-Κύπρου-Ιορδανίας.
Νωρίτερα μίλησε από το βήμα του 2ου Επιχειρηματικού Φόρουμ Ελλάδας-Κύπρου, αναφέρθηκε στη διεύρυνση των δικτύων συνεργασίας Αθήνας – Λευκωσίας και τόνισε τη θετική πορεία της ελληνικής οικονομίας, η οποία κερδίζει -όπως είπε- την εμπιστοσύνη των διεθνών αγορών.
