Η απότομη μείωση του αριθμού κρατουμένων, η οποία οδήγησε σε κλείσιμο ορισμένων αποικιών κρατουμένων στη Ρωσία, δεν οφείλεται στον εξανθρωπισμό του δικαίου, αλλά στον πόλεμο, τον οποίο η χώρα διεξάγει για τρίτο χρόνο ενάντια στην Ουκρανία.
«Από το καλοκαίρι του 2022 στέλνουν μαζικά κρατούμενους στο μέτωπο. Αρχικά με την στρατολόγηση κρατουμένων ασχολήθηκε η μισθοφορική οργάνωση Wagner, ενώ τώρα το έργο της συνεχίζει το υπουργείο Άμυνας. Όσοι μένουν μεταφέροντα σε άλλες αποικίες κρατουμένων», γράφει η ρωσική υπηρεσία του BBC.
Το BBC και ο ιστότοπος Mediazona αναφέρουν ότι απόκτησαν πρόσβαση σε έγγραφα που αφορούν την καταβολή αποζημίωσης 5 εκατομμυρίων ρουβλίων που καταβάλλεται σε περίπτωση θανάτου συμβασιούχου της Wagner.
Ο κατάλογος αυτός με τα προσωπικά στοιχεία 19.547 μισθοφόρων της Wagner που σκοτώθηκαν είναι η πιο σημαντική πηγή πληροφοριών για τις απώλειες της μισθοφορικής οργάνωσης, που ελήφθησαν υπ όψιν στους υπολογισμούς των ρωσικών απωλειών στον πόλεμο της Ουκρανίας. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, γράφει η ρωσική υπηρεσία του BBC, γνωρίζουμε τους αριθμούς της στρατιωτικής ταυτότητας και την ημερομηνία θανάτου τους.
Η έρευνα των δύο μέσων ενημέρωσης αναφέρει ότι λόγω της έλλειψης κρατουμένων στην περιοχή Κρασνογιάρσκ έκλεισαν όχι μόνο η φυλακή αυστηρού καθεστώτος ΙΚ-7 στο Αρέισκι, αλλά και η φυλακή γενικού καθεστώτος ΙΚ-16 στον οικισμό Γκρομάντσκ . Συνολικά, αυτά τα δύο ιδρύματα της Ομοσπονδιακής Σωφρονιστικής Υπηρεσίας είχαν σχεδιαστεί για 2.409 κρατούμενους. Παράλληλα προσθέτει ότι αναμένεται να κλείσουν η αποικία-καταυλισμός αρ. 10, τμήματα της αποικίας-καταυλισμού που ανήκουν στις σωφρονιστικές αποικίες IK-31 και IK-5, καθώς και το νοσοκομείο στην αποικία κρατουμένων IK-5.
Η έρευνα αναφέρεται και στο επικείμενο κλείσιμο άλλων σωφρονιστικών ιδρυμάτων σε άλλες περιοχές.
Τον Ιανουάριο του 2022, λίγο πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι επίσημες στατιστικές ανέφεραν ότι υπήρχαν 465.000 κρατούμενοι.
Το φθινόπωρο του 2022 η Ομοσπονδιακή Σωφρονιστική Υπηρεσία (FSIN) σταμάτησε να δημοσιεύει λεπτομερή στατιστικά στοιχεία – αυτό συνέβη ακριβώς στο πλαίσιο της συνεχούς στρατολόγησης κρατουμένων για τον πόλεμο στην Ουκρανία (πρώτος ανέδειξε το θέμα αυτό ο ιστότοπος Mediazona).
Την 1η Ιανουαρίου 2023, η FSIN ενημέρωσε όντως τα επίσημα στοιχεία: αναφέροντας ότι το σύνολο των κρατουμένων έφθανε τα 433.006 άτομα. Αλλά ήδη τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, ο υφυπουργός Δικαιοσύνης Βσεβόλοντ Βουκόλοφ ανέφερε έναν άλλο, απολύτως απίστευτο, αριθμό: έκανε λόγο για 266.000.
Η δημοσιογράφος Έυα Μερκάτσεβα, η οποία παρακολουθεί εδώ και χρόνια τις ειδήσεις που σχετίζονται με τα κέντρα κράτησης, έγραψε ότι οι δημοσιογράφοι «άκουσαν λάθος», παρόλο που το βίντεο της συνάντησης είναι διαθέσιμο στο κοινό και ο αριθμός που ανέφερε ο Βουκόλοφ ήταν ο σωστός . «Στην πραγματικότητα, σήμερα υπάρχουν 466.000», διόρθωσε τον υφυπουργό η Μερκάτσεβα.
Δεδομένου ότι ο τελικός αριθμός δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί, είναι δύσκολο να εξαχθούν συμπεράσματα.
Ο σημαντικότερος παράγοντας για τη μείωση των καταδίκων και των κρατουμένων είναι ο πόλεμος, δηλώνει με βεβαιότητα ένας δικηγόρος από την Ομοσπονδιακή Περιφέρεια της Σιβηρίας: «Τα υπόλοιπα είναι δευτερεύοντα. Από αυτό προκαλείται η μείωση και η κατάργηση των σωφρονιστικών ιδρυμάτων».
Ο πόλεμος και μόνο ο πόλεμος είναι ο κύριος παράγοντας για τη μείωση του αριθμού των κρατουμένων στη Ρωσία, συμφωνεί η Όλγα Ρομάνοβα, ιδρύτρια του ιδρύματος «Ρωσία καθήμενη», η οποία εκτιμά ότι στο μέτωπο θα μπορούσαν να έχουν σταλεί περίπου 200.000 κρατούμενοι , αριθμός που ανταποκρίνεται πλήρως στον αριθμό που είχε αναφέρει ο υφυπουργός Δικαιοσύνης Βουκόλοφ.
Αυτό σημαίνει ότι η διαδικασία του κλεισίματος των σωφρονιστικών αποικιών δεν σχετίζεται κυρίως με τον εξανθρωπισμό της πρακτικής των ποινικών διώξεων στη Ρωσία, αλλά με τη μαζική αποστολή αιχμαλώτων στον πόλεμο.