Κονδύλια ύψους 750 εκατομμυρίων ευρώ διατίθενται, στο πλαίσιο μίας σημαντικής μεταρρύθμισης, που προωθείται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, για την προστασία του δασικού πλούτου της χώρας μας, απέναντι στις σοβαρές προκλήσεις της κλιματικής κρίσης, ενώ ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην αντιπλημμυρική θωράκιση της Θεσσαλίας και της Αττικής.
Οι παρεμβάσεις αφορούν σε δασοτεχνικά έργα πρόληψης, αντιπυρικές, διαχειριστικές μελέτες και έργα ορεινής υδρονομίας, ενώ μέσω του προγράμματος Anti-nero, για έργα και μελέτες έχουν ήδη διατεθεί περίπου 392 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα, την περασμένη εβδομάδα υπεγράφησαν δύο συμβάσεις, μεταξύ ΥΠΕΝ και ΤΑΙΠΕΔ, συνολικού ύψους 215 εκατ. ευρώ που αφορούν σε έργα ορεινής υδρονομίας μέσω του προγράμματος AQUA MONTIS ύψους 200 εκ. αλλά και διαχειριστικές μελέτες δασοπονίας ύψους 15 εκατομμυρίων. Ενώ, σε εξέλιξη ήδη βρίσκονται έργα αντιπλημμυρικά – αντιδιαβρωτικά, αλλά και αναδάσωσης ανά την επικράτεια.
Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο ΥΠΕΝ, Θόδωρος Σκυλακάκης, «Τα δάση μας παρέχουν μία πολύτιμη υπηρεσία, αυτήν της προστασίας από τις πλημμύρες. Γι’ αυτό και επενδύουμε σημαντικούς πόρους σε έργα ορεινής υδρονομίας, σε μεγάλο βαθμό από τα δικαιώματα ρύπων, τα οποία ξεκινούν σε πολύ σύντομο διάστημα και θα προστατέψουν ολόκληρη τη Θεσσαλία. Παράλληλα, εξασφαλίζουμε πόρους για να γίνουν και στην Αττική έργα ορεινής υδρονομίας, με σκοπό την προστασία από τις πλημμύρες και τον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα, μέσα από τη μείωση της ταχύτητας καθόδου του νερού».
Το ΤΑΙΠΕΔ θα συνεχίσει να συμβάλλει στην εθνική στρατηγική της Πολιτείας για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των δασών απέναντι στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης και την αναγέννηση υποβαθμισμένων πυρόπληκτων εκτάσεων», ανέφερε απ΄ την πλευρά του ο Εντεταλμένος Σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ, κ. Παναγιώτης Σταμπουλίδης.
Το Anti-nero
Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, όσον αφορά στο πρόγραμμα Anti-Nero, για πρώτη φορά υλοποιούνται μέσω των περιφερειακών Δασικών Υπηρεσιών του, εντατικές δράσεις πρόληψης δασικών πυρκαγιών, με σκοπό τη θωράκιση έναντι της κλιματικής κρίσης που πλήττει τα μεσογειακά οικοσυστήματα. «Το πρόγραμμα Anti-nero, το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη από το 2022, με πόρους που διασφαλίσαμε από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αποτελεί μία σημαντική πρωτοβουλία που στον “πυρήνα” της έχει την υλοποίηση δράσεων πρόληψης που, δυστυχώς, δεν είχαν γίνει επί σειρά δεκαετιών στα ελληνικά δάση», δήλωσε ο κ. Σκυλακάκης.
Η επί σειρά ετών συσσώρευση της καύσιμης ύλης στα δάση απομακρύνεται με σχέδιο ανταπόδοσης στις τοπικές κοινωνίες. Παράλληλα, είναι σε εξέλιξη η εκπόνηση μελετών αντιπυρικής προστασίας και διαχειριστικών μελετών σε όλη τη χώρα, με στόχο την ολοκληρωμένη διαχείριση των δασών μας.
Έτσι, με τους καθαρισμούς των δασών και τη μείωση της υπερβάλλουσας καύσιμης ύλης μειώνεται η πιθανότητα μετατροπής τυχόν περιστατικών σε μέγα πυρκαγιές με ανεξέλεγκτες διαστάσεις και επιπτώσεις.
Παράλληλα, στόχος του προγράμματος είναι η αποτελεσματική προσβασιμότητα των επίγειων μέσων δασοπυρόσβεσης, μέσα από ένα καλά συντηρημένο δασικό οδικό δίκτυο και αντιπυρικές ζώνες.
Συνοπτικά, μέχρι σήμερα, η πορεία υλοποίησης του προγράμματος, το οποίο ξεκίνησε το 2022:
✓ Έχουν πραγματοποιηθεί καθαρισμοί σε περίπου 190.000 στρέμματα.
✓ Βελτιώνεται και συντηρείται δασικό οδικό δίκτυο έκτασης 309.000 στρεμμάτων.
✓ Βελτιώνονται και συντηρούνται αντιπυρικές ζώνες έκτασης άνω των 53.000 στρεμμάτων.
✓ Πραγματοποιείται διάνοιξη μικτών αντιπυρικών ζωνών έκτασης 67.600 στρεμμάτων.
✓ Συντηρούνται δεκάδες υδατοδεξαμενές.
✓ Επισκευάζονται δεκάδες πυροφυλάκια.
✓ Διατίθεται, δωρεάν, ξυλεία σε χιλιάδες κατοίκους ανά περιοχή.
✓ Εκπονούνται μελέτες αντιπυρικής προστασίας, με σύγχρονες τεχνικές προδιαγραφές.
✓ Εκπονούνται διαχειριστικές μελέτες, με επικαιροποιημένες, σύγχρονες τεχνικές προδιαγραφές.
✓ Δημιουργείται ολοκληρωμένο πρόγραμμα διαχείρισης βιομάζας για την παραγωγή ξυλείας και ενέργειας.
Η πορεία υλοποίησης ανά έτος:
Anti-nero 2022:
Έχουν υπογραφεί 42 συμβάσεις, συνολικού προϋπολογισμού 65,74 εκατ. ευρώ. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται 11 αντιπυρικές μελέτες, ύψους 9,15 εκατ. ευρώ. Το σύνολο των εργασιών, που αφορούν στις συμβάσεις του Anti-nero I έχει ολοκληρωθεί, με εξαίρεση 6 αντιπυρικές μελέτες, οι οποίες βρίσκονται σε εξέλιξη. Σε αυτό το πλαίσιο, έχουν πραγματοποιηθεί δασοτεχνικές εργασίες (π.χ. καθαρισμοί δασών και δασικών εκτάσεων, συντήρηση οδικού δασικού δικτύου και συντήρηση αντιπυρικών ζωνών), συνολικής έκτασης άνω των 113.000 στρεμμάτων.
Anti-nero 2023:
Έχουν υπογραφεί 47 συμβάσεις, συνολικού προϋπολογισμού 85,01 εκατ. ευρώ. Το σύνολο των εργασιών που αφορούν στις συμβάσεις του Anti-nero II έχει ολοκληρωθεί. Πρόκειται για δασοτεχνικές εργασίες (π.χ. καθαρισμοί δασών και δασικών εκτάσεων, συντήρηση οδικού δασικού δικτύου και συντήρηση αντιπυρικών ζωνών) συνολικής έκτασης άνω των 218.000 στρεμμάτων.
Anti-nero 2024:
Έχουν υπογραφεί 74 συμβάσεις, συνολικού προϋπολογισμού 241,10 εκατ. ευρώ. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται 8 διαχειριστικές μελέτες, ύψους 2,16 εκατ. ευρώ. Οι δασοτεχνικές εργασίες (π.χ. καθαρισμοί δασών και δασικών εκτάσεων, συντήρηση οδικού δασικού δικτύου και συντήρηση αντιπυρικών ζωνών και για πρώτη φορά δημιουργία μεικτών αντιπυρικών ζωνών), συνολικής έκτασης άνω των 288.000 στρεμμάτων, βρίσκονται σε εξέλιξη.
Πρόσθετες πρωτοβουλίες
Πέραν των παραπάνω, υλοποιούνται έργα αναδάσωσης (55,71 εκατ. ευρώ) και αντιπλημμυρικά – αντιδιαβρωτικά (63,92 εκατ. ευρώ). Επιπρόσθετα, με πρωτοβουλία του κ. Σκυλακάκη και μετά από σχετική απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Πράσινου Ταμείου έχουν διατεθεί πόροι, ύψους 30 εκατ. ευρώ, για τη δημιουργία αντιπυρικών ζωνών, πλάτους 10 μέτρων, περιμετρικά οικισμών που βρίσκονται εντός ή πλησίον δασών και δασικών εκτάσεων υψηλής επικινδυνότητας για την εκδήλωση πυρκαγιών.
Δασική μεταρρύθμιση
Παράλληλα, μέσω της ολοκληρωμένης διαχείρισης των δασικών οικοσυστημάτων της χώρας θα μπουν στα δάση υβριδικά σχήματα (δασικοί συνεταιρισμοί και ιδιώτες) για την αξιοποίηση της δασικής βιομάζας, καθώς σκοπός είναι να συντηρείται και να προστατεύεται το δάσος με πιο μόνιμο τρόπο. Η εκκίνηση της μεταρρύθμισης γίνεται από τα δάση της Αττικής (ολοκληρώνονται διαχειριστικές μελέτες δασικών οικοσυστημάτων), αλλά η στρατηγική του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας είναι το σύνολο των ελληνικών δασών κατά τα επόμενα χρόνια, να περάσει σε διαχείριση. Και η διαχείριση αυτή εξασφαλίζει την αναζωογόνηση της δασικής οικονομίας, η οποία θα γίνεται με κριτήριο την προστασία του δάσους και όχι το οικονομικό αντικείμενο.
Σύμφωνα με τον κ. Παναγιώτη Σταμπουλίδη: «Η Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας του ΤΑΙΠΕΔ, με ευθύνη απέναντι στον κρίσιμο ρόλο που της ανέθεσε η Πολιτεία, ολοκλήρωσε σε χρόνο ρεκόρ την υπογραφή περισσότερων από 180 συμβάσεων για εργασίες πρόληψης σε 90 δασικά οικοσυστήματα της χώρας, έχοντας εισφέρει περισσότερα από 390 εκατ. ευρώ στο πεδίο της δασικής πρόληψης. Για το 2025 και τη νέα αντιπυρική περίοδο, οι παρεμβάσεις για τους καθαρισμούς δασών και τις αντιπυρικές ζώνες αναμένεται να ξεπεράσουν τα 120 εκατ. ευρώ, ανεβάζοντας τον συνολικό προϋπολογισμό στο μισό δισ. ευρώ για την περίοδο 2022 – 2025».
